İstatistiklere göre, bayanlarda göğüs kanseri yaklaşık yüzde 85 oranında 40 yaşından daha sonra ortaya çıkıyor. Fakat 40 yaş altında görülen göğüs kanserinin daha agresif seyirli olması ehemmiyetini artırıyor. Geçtiğimiz günlerde Radiology Mecmuasında yayınlanan bir tahlil çalışmasına nazaran, 40 yaşın altındaki bayanlarda göğüs kanserinden hayat kayıplarının 1987 yılından bu yana birinci defa arttığına dikkat çekildi. Genel Cerrahi Uzmanı Prof. Dr. Özcan Gökçe, sonuçları şaşırtan çalışmayı kıymetlendirdi.
Bayanlarda en sık görülen kanserler içinde birinci sırada yer alan göğüs kanserine yönelik daima gelişen tedavi yaklaşımları ve erken teşhis imkanları yardımıyla ömür kayıpları oranı gün geçtikçe azalıyor. “Adı geçen tahlil çalışmasında göğüs kanseri ömür kaybı oranlarının 40 ila 79 yaş içindeki bayanlarda, her on yılda yüzde 1,2 ile yüzde 2,2 içinde düştüğünün gösterildiğini söyleyen Genel Cerrahi Uzmanı Prof. Dr. Özcan Gökçe, “40 yaş altındaki bayanlarda farklı bir data dikkat çekti. 20 ila 39 yaş ortası bayanlarda göğüs kanserine bağlı ömür kaybı oranı yüzde 0,5 arttı” diye konuştu.
40 YAŞ ALTI BAYANLARDA ÖMÜR KAYBI ORANLARI niye ARTIYOR?
40 yaş altındaki genç bayanlarda mortalite olarak tanımlanan ömür kaybının azaltılmasına yönelik çalışmaların uzun yıllardır devam ettiğini hatırlatan Yeditepe Üniversitesi Kozyatağı Hastanesi Genel Cerrahi Uzmanı Prof. Dr. Özcan Gökçe araştırmanın dikkat çektiği kararı şu biçimde kıymetlendirdi:
“Uzun yıllar gerçekleştirilen çalışmalara bağlı olarak 20-40 yaş içindeki genç bayanlarda da sistemli denetimlerin artmasıyla can kayıpları azaldı. Ayrıyeten onkolojik hallerin gelişmesi, akıllı ilaçların üretilmesi de genç yaşta göğüs kanserine yakalanan insanların tedavi edilmesiyle bir arada 40 yaş altında mortalite (yaşam kaybı) oranları da kıymetli oranda düştü. Lakin bu araştırma bize 40 yaşın altındaki bayanlarda mortalitedeki azalma oranının durduğunu gösteriyor. Bu sonuca götürebilecek iki durum var. ya 20-40 yaş içindeki bayanların göğüs kanseri denetimi için tertipli muayeneye olan ilgisi azaldı ya da göğüs kanseri görülme oranı bu yaş kümesinde arttı. Bunun hangisinin gerçek olduğunu anlayabilmemiz için vakte muhtaçlık var.”
kararı anlamak için her ne kadar vakte gereksinim olsa da şahsi görüşünün 20-40 yaş ortası bayanlarda ilginin azaldığı tarafında olduğunu söyleyen Prof. Dr. Özcan Gökçe, “Sanırım ailesinde ya da yakın etrafında göğüs kanseri görülen bayanlar denetimlerini sistemli olarak yaptırıyor, olmayanlar denetimlerini yaptırmıyor” dedi.
GÖĞÜS KANSERİNİN GENÇLERDE DE GÖRÜLDÜGÜ GEREĞİNCE BİLİNMİYOR
Prof. Dr. Gökçe’nin verdiği bilgiye bakılırsa 40 yaş altındaki göğüs kanserlerinin büyük çoğunluğu BRCA-1 BRCA-2 gen mutasyonları ile bir arada kalın bağırsak kanseri, yumurtalık kanserleri üzere ailesel kanserlerle bir arada görülüyor. Aksi durumda 40 yaşın altında göğüs kanseri görülme riski azalıyor. Lakin genetik faktör olmasa da çevresel faktörler, sigara kullanması, sıhhatsiz beslenme üzere niçinler göğüs kanserinin genç yaşlarda ortaya çıkmasını tetikleyebiliyor.
Bayanların geç evlenmesi, doğurganlık yaşının 30’lu yaşların üstüne çıkmasının da bu durumu etkileyebileceğini hatırlatan Prof. Dr. Gökçe, “Ancak bir daha de göğüs denetimlerini yaptırmak için tabibe başvurmamalarının asıl kıymetli faktör diye düşünüyorum. Zira hala göğüs kanseri 40 yaşın üstünde başlıyormuş üzere bir algı var. Bu niçinlerle de 40 yaş altında bayanlarda göğüs kanseri görülme oranları artıyor olabilir” tabirlerini kullandı.
TARAMA PROGRAMLARI NE DİYOR?
40 yaşın üzerinde görülen bir hastalıkta yüzde 10’luk bir popülasyonu genç yaşta mamografi taraması yapmanın dünya genelinde de bir manası bulunmadığını söyleyen Prof. Dr. Gökçe, fakat tarama olmasa da sistemli olarak denetimlerin yapılması ve ultrason taramalarının yapılmasının bu yaş aralığında pek kıymet taşıdığına işaret etti.
40 yaş altındaki genç bayanlara ultrason denetimi ve kuşkulu bölgelerden biyopsi alınmasıyla göğüs kanserini erken teşhis etmenin mümkün olduğunun altını çizen Prof. Dr. Gökçe, risk kümeleri ve yapılması gereken denetimlerle ilgili şu ayrıntıları verdi:
“ilk vakit içinderda ailesinde 1. derecede akrabalarında göğüs kanseri görülen şahısların 40 yaş altında tertipli denetimlerini yaptırmalarını öneriyoruz. Zira bu risk kümesindeki bireylerde göğüs kanseri görülme mümkünlüğü olağan popülasyona göre 17 kat fazladır. Bunun haricinde sigara kullanan, fastfood yüklü beslenen, obez ve fazla kilolular, doğum denetim haplarını fazlaca uzun mühlet kullanmış şahıslar, PKOS ya da endometriozis hastalıkları niçiniyle hormonal tedavi alanların kesinlikle 40 yaşın altında nizamlı denetimlerini ve ultrasonografilerini yaptırması gerekir. Baba faktörü daha az tesirli olmakla birlikte ailede baba da dahil olmak üzere kalın bağırsak kanseri var ise göğüs kanserine yatkınlık daha fazla olabileceği de unutulmalıdır.”
ERKEN EVREDE BÜSBÜTÜN GÜZELLEŞME BAHTI ÇOK YÜKSEK
Erken evre göğüs kanserlerinde yani evre-2’yi geçmemiş göğüs kanserlerinde büsbütün tedavi edilebilme bahtının pek yüksek olduğuna dikkat çeken Prof. Dr. Özcan Gökçe, “Ancak teorik olarak genç yaşta karşılaşılan göğüs kanserinin 40 yaş hatta 50 yaşın üzerindeki şahıslara göre süratli seyretme mümkünlüğü daha fazladır. 70 yaşındaki bir şahısta göğüs kanserinin ilerlemesi, metastaz yapması 30 yaşındaki bir beşere nazaran daha yavaş seyreder. ötürüsıyla genç yaşlarda ortaya çıkan göğüs kanserinin erken evrede yakalanması epey büyük ehemmiyet taşır” diye konuştu.
“GENÇ YAŞTAKİ GÖĞÜS KANSERİ DE MULTİDİSİPLİNER YAKLAŞIM GEREKTİRİR”
40 yaş altı göğüs kanserli bayanlara yönelik olarak da tedavi seçeneklerinin bulunduğunu hatırlatan Prof. Dr. Gökçe, “Erken tespit edildiğinde bu bayanların tam tedavi daha sonrasında bebek sahibi olabilmeleri mümkün olur. Göğüs derisi-meme başı kollayıcı yollarla tıpkı seansta protez yerleştirilmesiyle de estetik görünüm korunabilir” dedi.
Prof. Dr. Gökçe, “Bu olaylarda göğüs klasik göğüs kanseri tedavisine devam edilir. Kelam konusu bireylerde de taramayı yapabilmek için radyoloğa, biyopsiyle tanıyı koyabilmek için patoloğa, tedaviyi tam yönlendirebilmek ve takip için onkoloğa, ameliyatı gerçekleştirebilmek için cerraha gerekirse ışınım onkolojisi yapabilmek için de ışınım onkoloğuna ve tüm bu süreçler boyunca hastanın psikolojisini sağlam tutabilmek için psikiyatriste gereksinim var. ötürüsıyla multi disipliner bir yaklaşımla hasta genç yaşta bile olsa tam tedaviyi sağlayarak onu ömürde tutabilmek mümkündür” diyerek kelamlarını noktaladı.
Bayanlarda en sık görülen kanserler içinde birinci sırada yer alan göğüs kanserine yönelik daima gelişen tedavi yaklaşımları ve erken teşhis imkanları yardımıyla ömür kayıpları oranı gün geçtikçe azalıyor. “Adı geçen tahlil çalışmasında göğüs kanseri ömür kaybı oranlarının 40 ila 79 yaş içindeki bayanlarda, her on yılda yüzde 1,2 ile yüzde 2,2 içinde düştüğünün gösterildiğini söyleyen Genel Cerrahi Uzmanı Prof. Dr. Özcan Gökçe, “40 yaş altındaki bayanlarda farklı bir data dikkat çekti. 20 ila 39 yaş ortası bayanlarda göğüs kanserine bağlı ömür kaybı oranı yüzde 0,5 arttı” diye konuştu.
40 YAŞ ALTI BAYANLARDA ÖMÜR KAYBI ORANLARI niye ARTIYOR?
40 yaş altındaki genç bayanlarda mortalite olarak tanımlanan ömür kaybının azaltılmasına yönelik çalışmaların uzun yıllardır devam ettiğini hatırlatan Yeditepe Üniversitesi Kozyatağı Hastanesi Genel Cerrahi Uzmanı Prof. Dr. Özcan Gökçe araştırmanın dikkat çektiği kararı şu biçimde kıymetlendirdi:
“Uzun yıllar gerçekleştirilen çalışmalara bağlı olarak 20-40 yaş içindeki genç bayanlarda da sistemli denetimlerin artmasıyla can kayıpları azaldı. Ayrıyeten onkolojik hallerin gelişmesi, akıllı ilaçların üretilmesi de genç yaşta göğüs kanserine yakalanan insanların tedavi edilmesiyle bir arada 40 yaş altında mortalite (yaşam kaybı) oranları da kıymetli oranda düştü. Lakin bu araştırma bize 40 yaşın altındaki bayanlarda mortalitedeki azalma oranının durduğunu gösteriyor. Bu sonuca götürebilecek iki durum var. ya 20-40 yaş içindeki bayanların göğüs kanseri denetimi için tertipli muayeneye olan ilgisi azaldı ya da göğüs kanseri görülme oranı bu yaş kümesinde arttı. Bunun hangisinin gerçek olduğunu anlayabilmemiz için vakte muhtaçlık var.”
kararı anlamak için her ne kadar vakte gereksinim olsa da şahsi görüşünün 20-40 yaş ortası bayanlarda ilginin azaldığı tarafında olduğunu söyleyen Prof. Dr. Özcan Gökçe, “Sanırım ailesinde ya da yakın etrafında göğüs kanseri görülen bayanlar denetimlerini sistemli olarak yaptırıyor, olmayanlar denetimlerini yaptırmıyor” dedi.
GÖĞÜS KANSERİNİN GENÇLERDE DE GÖRÜLDÜGÜ GEREĞİNCE BİLİNMİYOR
Prof. Dr. Gökçe’nin verdiği bilgiye bakılırsa 40 yaş altındaki göğüs kanserlerinin büyük çoğunluğu BRCA-1 BRCA-2 gen mutasyonları ile bir arada kalın bağırsak kanseri, yumurtalık kanserleri üzere ailesel kanserlerle bir arada görülüyor. Aksi durumda 40 yaşın altında göğüs kanseri görülme riski azalıyor. Lakin genetik faktör olmasa da çevresel faktörler, sigara kullanması, sıhhatsiz beslenme üzere niçinler göğüs kanserinin genç yaşlarda ortaya çıkmasını tetikleyebiliyor.
Bayanların geç evlenmesi, doğurganlık yaşının 30’lu yaşların üstüne çıkmasının da bu durumu etkileyebileceğini hatırlatan Prof. Dr. Gökçe, “Ancak bir daha de göğüs denetimlerini yaptırmak için tabibe başvurmamalarının asıl kıymetli faktör diye düşünüyorum. Zira hala göğüs kanseri 40 yaşın üstünde başlıyormuş üzere bir algı var. Bu niçinlerle de 40 yaş altında bayanlarda göğüs kanseri görülme oranları artıyor olabilir” tabirlerini kullandı.
TARAMA PROGRAMLARI NE DİYOR?
40 yaşın üzerinde görülen bir hastalıkta yüzde 10’luk bir popülasyonu genç yaşta mamografi taraması yapmanın dünya genelinde de bir manası bulunmadığını söyleyen Prof. Dr. Gökçe, fakat tarama olmasa da sistemli olarak denetimlerin yapılması ve ultrason taramalarının yapılmasının bu yaş aralığında pek kıymet taşıdığına işaret etti.
40 yaş altındaki genç bayanlara ultrason denetimi ve kuşkulu bölgelerden biyopsi alınmasıyla göğüs kanserini erken teşhis etmenin mümkün olduğunun altını çizen Prof. Dr. Gökçe, risk kümeleri ve yapılması gereken denetimlerle ilgili şu ayrıntıları verdi:
“ilk vakit içinderda ailesinde 1. derecede akrabalarında göğüs kanseri görülen şahısların 40 yaş altında tertipli denetimlerini yaptırmalarını öneriyoruz. Zira bu risk kümesindeki bireylerde göğüs kanseri görülme mümkünlüğü olağan popülasyona göre 17 kat fazladır. Bunun haricinde sigara kullanan, fastfood yüklü beslenen, obez ve fazla kilolular, doğum denetim haplarını fazlaca uzun mühlet kullanmış şahıslar, PKOS ya da endometriozis hastalıkları niçiniyle hormonal tedavi alanların kesinlikle 40 yaşın altında nizamlı denetimlerini ve ultrasonografilerini yaptırması gerekir. Baba faktörü daha az tesirli olmakla birlikte ailede baba da dahil olmak üzere kalın bağırsak kanseri var ise göğüs kanserine yatkınlık daha fazla olabileceği de unutulmalıdır.”
ERKEN EVREDE BÜSBÜTÜN GÜZELLEŞME BAHTI ÇOK YÜKSEK
Erken evre göğüs kanserlerinde yani evre-2’yi geçmemiş göğüs kanserlerinde büsbütün tedavi edilebilme bahtının pek yüksek olduğuna dikkat çeken Prof. Dr. Özcan Gökçe, “Ancak teorik olarak genç yaşta karşılaşılan göğüs kanserinin 40 yaş hatta 50 yaşın üzerindeki şahıslara göre süratli seyretme mümkünlüğü daha fazladır. 70 yaşındaki bir şahısta göğüs kanserinin ilerlemesi, metastaz yapması 30 yaşındaki bir beşere nazaran daha yavaş seyreder. ötürüsıyla genç yaşlarda ortaya çıkan göğüs kanserinin erken evrede yakalanması epey büyük ehemmiyet taşır” diye konuştu.
“GENÇ YAŞTAKİ GÖĞÜS KANSERİ DE MULTİDİSİPLİNER YAKLAŞIM GEREKTİRİR”
40 yaş altı göğüs kanserli bayanlara yönelik olarak da tedavi seçeneklerinin bulunduğunu hatırlatan Prof. Dr. Gökçe, “Erken tespit edildiğinde bu bayanların tam tedavi daha sonrasında bebek sahibi olabilmeleri mümkün olur. Göğüs derisi-meme başı kollayıcı yollarla tıpkı seansta protez yerleştirilmesiyle de estetik görünüm korunabilir” dedi.
Prof. Dr. Gökçe, “Bu olaylarda göğüs klasik göğüs kanseri tedavisine devam edilir. Kelam konusu bireylerde de taramayı yapabilmek için radyoloğa, biyopsiyle tanıyı koyabilmek için patoloğa, tedaviyi tam yönlendirebilmek ve takip için onkoloğa, ameliyatı gerçekleştirebilmek için cerraha gerekirse ışınım onkolojisi yapabilmek için de ışınım onkoloğuna ve tüm bu süreçler boyunca hastanın psikolojisini sağlam tutabilmek için psikiyatriste gereksinim var. ötürüsıyla multi disipliner bir yaklaşımla hasta genç yaşta bile olsa tam tedaviyi sağlayarak onu ömürde tutabilmek mümkündür” diyerek kelamlarını noktaladı.