Afganistan’ı hakikat okuma kılavuzu: Ne Alevisi ne Kızılbaşı
Pencşir, Penc-şir…
Yani…“Beş aslan” demek…
Vilayetin en değerli ilçeleri: Şotul, Henc, Dere, Ruha, Paryan, Anaba ve Abşar!
Halkın hayli büyük çoğunluğu son günlerde sıkça dillendirildiği üzere “Şia Hazara”ları ve “Kızılbaşlar” değil, Sünni Taciklerdir!
Vilayette 150.000 kişinin yaşadığı kestirim ediliyor.
Lakin…
Pencşir, Afganistan’ın en “küçük” bulunmasına karşın; Taliban’ın alamadığı tek vilayeti de…
Pekala, Taliban niye bütün Afganistan vilayetlerini aldı da Pencşir’e girmedi/giremedi?
Çok büyük bir direniş mi vardı orada?
-Hayır…
zatenız Taliban bu biçimde bir teşebbüste bile bulunmadı! Pek umursamadı…
sebebine geleceğim; az sabredin…
CEMİYET-İ İSLAMİ PARTİSİ
1968…
Cemiyet-i İslami partisi kuruldu. Parti tüzüklerinde “Taciklerin çıkarını gözetme” olduğunu da eklemeliyim.
Kurucusu: Burhaneddin Rabbani…
Kimdir derseniz?
Badahşan Vilayeti’nde Tacik bir ailenin oğluydu. Kabil Üniversitesi’nde ve Mısır’da “el Ezher İslam Üniversitesi”nde “İslam Hukuku” eğitim gördü.
Profesör’dü…
1960’larda siyasete atıldı; o devir iktidarda bulunan “Sovyetler Birliği”nin “laik” siyasetlerine muhalefet etti.
1980’lerde Sovyetler Birliği’ne karşı savaşan mücahitlerin başındaydı…
1992 yılında “Devlet Başkanı” ilan edildi.
1996 yılında Taliban başşehir Kabil’i ele geçirince kuzeye kaçtı ve Taliban tersi kuzey ittifakına liderlik etti.
Necmettin Erbakan ile de fazlaca yakındı…
Bir orta Türkiye’den Taliban ile barış sürecine aracılık etmesini istedi; hatta ortaya Pakistan’ın girip işleri bozduğu filan bile söylendi…
2001 yılında Taliban kaybedince bir süre süreksiz “Devlet Başkanlığı” yaptı ve misyonu Hamid Karzai’ye devretti.
Tıpkı yıl…
İran gezisinden daha sonra Afganistan’a döndüğünde kendisine Taliban’dan bildiri getirdiğini söyleyen bir şahısla görüşmeyi kabul etti.
Bildiri barış değil ölümdü. Gelen bir intihar bombacısıydı. Sarığından çıkarttığı bombayı yere attı ve Burhaneddin Rabbani 20 Eylül 2011 yılında Kabil’deki konutunda öldürüldü…
Bunları niye yazdım?
RABBANİ’NİN EN GÜZEL TALEBESİ KİMDİ?
Ahmed Şah Mesud…
1953 yılında Pencşir vilayetinde Tacik bir ailenin oğlu olarak Cangalak’ta doğdu. Babası Kral Zahir Şah’ın ordusunda albaydı. Fransız Lisesi’ne kaydoldu; mimarlık okudu; lakin okulu bitiremedi.
1970’lerde…
Kabil Üniversitesi’nde öğretim vazifelisi olan Burhaneddin Rabbani’den hayli etkilendi; İslami harekete katılması uzun sürmedi.
Ve…
Rabbani’nin kurucusu olduğu “Cemiyet-i İslam” partisine katılınca da siyasi hayatı başladı.
Ahmed Şah Mesud Rabbani’nin has erkeklerindan bir tanesiydi; Afganistan-Pakistan ortası sürgün devirlerini geçeyim.
Pencşir’de Roka bölgesini ele geçirdi; olmadı. Tekrar Pakistan’a gitti…
1970 yılında döndüğünde “Konar” bölgesindeki halkı “komünist”lere karşı silahlandırdı…
Uzatmayayım…
Sovyetler Birliği 80 km uzunluğundaki Pencşir vadisinden 1989 yılında geri çekildi…
Pekala, niye başarısız oldular?
Ve Taliban da Afganistan’ın en küçük vilayetini niçin sona sakladı?
İki farklı sorunun yanıtı da tıpkı…
SARP KAYALARLA ÇEVRİLİ DAĞLAR
Pencşir vadisinin etrafı yüksek dağlarla çevrili. Ve vadiye tek bir giriş var! Üstelik kimi bölgelerde bu giriş 6 metreye kadar daralıyor…
Yani…
Büyük/kalabalık bir ordunun ilerlemesi mümkün değil! O yüzden de daima birlikler gönderilir/gönderildi.
Gerilla savaşı kaçınılmazdır…
Vadiye ulaşıp Pencşir’i ele geçirmenin bir diğer yolu da 600 metreyi bulan sarp ve keskin kayalıklardan oluşan dağları geçmek!
Tarih yeni bir “Hannibal Barca” deli/dahiliği daha yazmayacaksa bu iş sıkıntı… Ki Sovyetler Birliği’nin Pencşir’i neredeyse 10 yıl boyunca ele geçirememesinin temel niçini de budur…
İşte Taliban’da bu yüzden Pencşir’e girme konusunda pek istekli değildi.
Bu gün…
Evet, sayıları az olsa bile “Pencşir direnişçileri” daima olduğu üzere avantajlılar.
Lakin unutulmaması gereken şey şu ki:
-“Giriş yoksa çıkış da yoktur”…
Dedim ya…
Sovyetler Birliği savaş senelerında da Pencşir’e giremedi. Hem havadan hem karadan denediler…
Helikopterleri devasa dağlarla çevrili vadiden kuş üzere avlandı; bazıları de sarp kayalıklara çarpıp, parçalandı…
Pencşir vadisi bugün bile yol kenarları o periyottan kalma Sovyet imali zırhlı araçların enkazlarıyla doludur…
Gelelim Ahmed Mesud’a…
O, çabucak hemen 32 yaşında; epey genç! İngiltere de eğitim gördü; evvel Londra King’s Koleji, daha sonrasında Londra Kent Üniversitesi.
Afganistan’a döndüğünde Mesud Vakfı’nın “CEO” luğunu yaptı.
2019’da babası Ahmed Şah Mesud’un Pencşir vadisindeki türbesinde (devasa bir resmi de vardır mezarının başında) halef ilan edildi…
Toparlarsam…
Pencşir sıkıntı lokmaydı…
Hem Ruslar, birebir vakitte Taliban için…
E, artık Taliban Afganistan’da merkezi bir idare istiyor.
Şah Mesud ise lokal bir idarede ısrarcı!
Taliban son vilayeti gözden çıkarır mı?
-Bilmem…
Pencşir’e kuzeyden umdukları yardım gelir mi?
-Sanmam…
İlknur Altıntaş
Odatv.com
ALINTIDIR
Pencşir, Penc-şir…
Yani…“Beş aslan” demek…
Vilayetin en değerli ilçeleri: Şotul, Henc, Dere, Ruha, Paryan, Anaba ve Abşar!
Halkın hayli büyük çoğunluğu son günlerde sıkça dillendirildiği üzere “Şia Hazara”ları ve “Kızılbaşlar” değil, Sünni Taciklerdir!
Vilayette 150.000 kişinin yaşadığı kestirim ediliyor.
Lakin…
Pencşir, Afganistan’ın en “küçük” bulunmasına karşın; Taliban’ın alamadığı tek vilayeti de…
Pekala, Taliban niye bütün Afganistan vilayetlerini aldı da Pencşir’e girmedi/giremedi?
Çok büyük bir direniş mi vardı orada?
-Hayır…
zatenız Taliban bu biçimde bir teşebbüste bile bulunmadı! Pek umursamadı…
sebebine geleceğim; az sabredin…
CEMİYET-İ İSLAMİ PARTİSİ
1968…
Cemiyet-i İslami partisi kuruldu. Parti tüzüklerinde “Taciklerin çıkarını gözetme” olduğunu da eklemeliyim.
Kurucusu: Burhaneddin Rabbani…
Kimdir derseniz?
Badahşan Vilayeti’nde Tacik bir ailenin oğluydu. Kabil Üniversitesi’nde ve Mısır’da “el Ezher İslam Üniversitesi”nde “İslam Hukuku” eğitim gördü.
Profesör’dü…
1960’larda siyasete atıldı; o devir iktidarda bulunan “Sovyetler Birliği”nin “laik” siyasetlerine muhalefet etti.
1980’lerde Sovyetler Birliği’ne karşı savaşan mücahitlerin başındaydı…
1992 yılında “Devlet Başkanı” ilan edildi.
1996 yılında Taliban başşehir Kabil’i ele geçirince kuzeye kaçtı ve Taliban tersi kuzey ittifakına liderlik etti.
Necmettin Erbakan ile de fazlaca yakındı…
Bir orta Türkiye’den Taliban ile barış sürecine aracılık etmesini istedi; hatta ortaya Pakistan’ın girip işleri bozduğu filan bile söylendi…
2001 yılında Taliban kaybedince bir süre süreksiz “Devlet Başkanlığı” yaptı ve misyonu Hamid Karzai’ye devretti.
Tıpkı yıl…
İran gezisinden daha sonra Afganistan’a döndüğünde kendisine Taliban’dan bildiri getirdiğini söyleyen bir şahısla görüşmeyi kabul etti.
Bildiri barış değil ölümdü. Gelen bir intihar bombacısıydı. Sarığından çıkarttığı bombayı yere attı ve Burhaneddin Rabbani 20 Eylül 2011 yılında Kabil’deki konutunda öldürüldü…
Bunları niye yazdım?
RABBANİ’NİN EN GÜZEL TALEBESİ KİMDİ?
Ahmed Şah Mesud…
1953 yılında Pencşir vilayetinde Tacik bir ailenin oğlu olarak Cangalak’ta doğdu. Babası Kral Zahir Şah’ın ordusunda albaydı. Fransız Lisesi’ne kaydoldu; mimarlık okudu; lakin okulu bitiremedi.
1970’lerde…
Kabil Üniversitesi’nde öğretim vazifelisi olan Burhaneddin Rabbani’den hayli etkilendi; İslami harekete katılması uzun sürmedi.
Ve…
Rabbani’nin kurucusu olduğu “Cemiyet-i İslam” partisine katılınca da siyasi hayatı başladı.
Ahmed Şah Mesud Rabbani’nin has erkeklerindan bir tanesiydi; Afganistan-Pakistan ortası sürgün devirlerini geçeyim.
Pencşir’de Roka bölgesini ele geçirdi; olmadı. Tekrar Pakistan’a gitti…
1970 yılında döndüğünde “Konar” bölgesindeki halkı “komünist”lere karşı silahlandırdı…
Uzatmayayım…
Sovyetler Birliği 80 km uzunluğundaki Pencşir vadisinden 1989 yılında geri çekildi…
Pekala, niye başarısız oldular?
Ve Taliban da Afganistan’ın en küçük vilayetini niçin sona sakladı?
İki farklı sorunun yanıtı da tıpkı…
SARP KAYALARLA ÇEVRİLİ DAĞLAR
Pencşir vadisinin etrafı yüksek dağlarla çevrili. Ve vadiye tek bir giriş var! Üstelik kimi bölgelerde bu giriş 6 metreye kadar daralıyor…
Yani…
Büyük/kalabalık bir ordunun ilerlemesi mümkün değil! O yüzden de daima birlikler gönderilir/gönderildi.
Gerilla savaşı kaçınılmazdır…
Vadiye ulaşıp Pencşir’i ele geçirmenin bir diğer yolu da 600 metreyi bulan sarp ve keskin kayalıklardan oluşan dağları geçmek!
Tarih yeni bir “Hannibal Barca” deli/dahiliği daha yazmayacaksa bu iş sıkıntı… Ki Sovyetler Birliği’nin Pencşir’i neredeyse 10 yıl boyunca ele geçirememesinin temel niçini de budur…
İşte Taliban’da bu yüzden Pencşir’e girme konusunda pek istekli değildi.
Bu gün…
Evet, sayıları az olsa bile “Pencşir direnişçileri” daima olduğu üzere avantajlılar.
Lakin unutulmaması gereken şey şu ki:
-“Giriş yoksa çıkış da yoktur”…
Dedim ya…
Sovyetler Birliği savaş senelerında da Pencşir’e giremedi. Hem havadan hem karadan denediler…
Helikopterleri devasa dağlarla çevrili vadiden kuş üzere avlandı; bazıları de sarp kayalıklara çarpıp, parçalandı…
Pencşir vadisi bugün bile yol kenarları o periyottan kalma Sovyet imali zırhlı araçların enkazlarıyla doludur…
Gelelim Ahmed Mesud’a…
O, çabucak hemen 32 yaşında; epey genç! İngiltere de eğitim gördü; evvel Londra King’s Koleji, daha sonrasında Londra Kent Üniversitesi.
Afganistan’a döndüğünde Mesud Vakfı’nın “CEO” luğunu yaptı.
2019’da babası Ahmed Şah Mesud’un Pencşir vadisindeki türbesinde (devasa bir resmi de vardır mezarının başında) halef ilan edildi…
Toparlarsam…
Pencşir sıkıntı lokmaydı…
Hem Ruslar, birebir vakitte Taliban için…
E, artık Taliban Afganistan’da merkezi bir idare istiyor.
Şah Mesud ise lokal bir idarede ısrarcı!
Taliban son vilayeti gözden çıkarır mı?
-Bilmem…
Pencşir’e kuzeyden umdukları yardım gelir mi?
-Sanmam…
İlknur Altıntaş
Odatv.com
ALINTIDIR