Dünyanın önde gelen araba üreticileri, çip eksikliği niçiniyle kimi fabrikalarında üretimleri askıya almak zorunda kalıyor.
ABD Ulusal İktisat Kurulu Yöneticisi Brian Deese, ABD’deki ekonomik çıktının çip eksikliği niçiniyle geçen yıl yüzde 1 daha düşük olduğunun varsayım edildiğini belirtiyor.
Çip yatırımlarının 4’te 1’i ABD merkezli
Yarı iletkenler, günümüz dünyasının belkemiğini oluşturmasının yanı sıra ülkeler içindeki rekabet ögelerinden da biri haline dönüşüyor.
ABD, yarı iletken sanayisindeki tüm global yatırımların 4’te 1’ini yaklaşık 112 milyar dolarla oluşturuyor.
Geçen yıl dünya çapında satış gelirlerinde birinci 10’da yer alan çip üreticilerinin 7’sinin ABD merkezli olması dikkati çekiyor. Fakat ABD’li tedarikçiler yarı iletkenleri büyük ölçüde Uzakdoğu’daki fason üreticilerden temin ediyor ve bir yılı aşkın müddettir teslimata yetişemiyor.
Çip sanayisinde iki numara olan Intel’in ABD ve AB’de şimdiden milyarlarca dolarlık yatırım başlatmış olduğu biliniyor.
ABD merkezli Intel, Eylül 2021’de, Avrupa Birliği’ndeki (AB) yarı iletkenlerin AR-GE ve imalatı için gelecek 10 yıl ortasında 80 milyar avroluk yatırım planı açıklamıştı. Şirket bu plan kapsamında, global araba üretiminde kıymetli rol oynayan Almanya’da 17 milyar avroluk bir çip fabrikası kuracak.
Çin’in global tedarik zincirindeki ehemmiyetini azaltmak isteyen Washington idaresi, yarı iletken mamüllerin üretimini yıllardır Amerika’ya geri getirmeye çalışıyor.
Son olarak, Taiwan Semiconductor Manufacturing’in (TSMC) Arizona’da temelini attığı 12 milyar dolar pahasındaki fabrika bu çalışmanın bir meyvesi olarak görülüyor.
Ülkeler riskleri en aza indirmeye çalışıyor
En büyük fabrikalara sahip ve tüm çiplerin yüzde 40’ının geldiği Tayvan ve Güney Kore’nin de komşularıyla uyuşmazlık halinde olması kaygıya niye oluyor. Bu niçinle dünya genelinde hükümetler, çip şirketlerini kendi ülkelerinde üreterek riskleri en aza indirmeye çalışıyor.
Çip sanayisi, Çin ve ABD’nin yanı sıra AB’nin de stratejik dalları içinde yer alıyor.
SEMI’ye bakılırsa Avrupa’da yaklaşık 56 milyar dolarlık ek üretim kapasitesi yaratılıyor lakin bu global yatırımların yalnızca yüzde 13’üne tekabül ediyor ve AB’nin hedeflediği düzeyin altında.
AB Komite Lideri Ursula von der Leyen, AB’nin dünya üretimindeki hissesini 10 yılın sonunda yüzde 20’ye çıkarmayı hedefliyor. Bunun gerçekleşmesi için AB’de evvelde planlanandan epeyce daha fazla yatırımın yapılması gerekiyor.
Avrupa’nın en büyük 2 çip şirketinin bu yıl geçen yıla bakılırsa epeyce daha fazla yatırım yapmak istediği dikkati çekerken, Fransız-İtalyan STMicroelectronics yatırımlarını neredeyse 2’ye katlayacağını, Münih merkezli Dax kümesi Infineon ise yüzde 40 daha fazla yatırım yapmayı hedeflediğini belirtiyor.
İdare danışmanlığı şirketi McKinsey, çip sanayisinin 2030 yılına kadar yılda ortalama yüzde 8’e kadar büyüyeceğini kestirim ediyor.
ABD, çip sanayisi için 52 milyar dolarlık takviye sağlamayı hedeflerken, AB’nin 43 milyar avroluk sübvansiyon sağladığı görülüyor.
AB’nin yanı sıra üye ülkelerin de kişisel olarak çip sanayisine yönelik kaynak ayırdığı dikkati çekiyor. Bu ülkeler içinde İspanya, İtalya ve Almanya yer alırken, Avrupalı yöneticiler bu alanda Asya’yı yakalamak için daha fazla yatırım davetinde bulunuyor.
Yarı iletkenler için yüksek oranda AR-GE ve sermaye harcanması gerekiyor
Tasarımı ve üretimi pek karmaşık olan yarı iletkenler için yüksek oranda AR-GE ve sermaye harcanması gerekiyor.
Yarı İletken Sanayisi Derneği (SIA) ile Boston Consulting Group’un Nisan 2021’de yayınlanan raporu, gelecek 2030’a kadar yarı iletkenlere yönelik artan talebin karşılanabilmesi için global olarak AR-GE ve sermaye harcamalarına yaklaşık 3 trilyon dolarlık yatırım yapılması gerekeceğini ortaya koyuyor.
Rapora bakılırsa, elektronik tasarım otomasyonu, çip tasarımı ve gelişmiş üretim ekipmanları üzere AR-GE ağır faaliyetlerde ABD başı çekerken, Doğu Asya, hükümet teşvikleriyle desteklenen büyük sermaye yatırımlarının yanı sıra sağlam altyapıya ve vasıflı iş gücüne erişim gerektiren yonga imalatında ön plana çıkıyor.
En epey ticareti yapılan dördüncü eser
Çipler, ham petrol, rafine petrol ve otomobillerin akabinde dünyada en çok ticareti yapılan 4’üncü eser olurken, global tüketimin yüzde 25’ini gerçekleştiren ABD ve Çin bu alandaki en büyük pazarlar olarak dikkati çekiyor.
Çip üretim kapasitesinin yaklaşık yüzde 75’i yüksek sismik aktivite ve jeopolitik tansiyonlara değerli ölçüde maruz kalan bir bölge olan Çin ve Doğu Asya’da ağırlaşıyor. Ayrıyeten, dünyanın en gelişmiş yarı iletken üretim kapasitesinin birçok Güney Kore ve Tayvan’da bulunuyor.
ABD Ulusal İktisat Kurulu Yöneticisi Brian Deese, ABD’deki ekonomik çıktının çip eksikliği niçiniyle geçen yıl yüzde 1 daha düşük olduğunun varsayım edildiğini belirtiyor.
Çip yatırımlarının 4’te 1’i ABD merkezli
Yarı iletkenler, günümüz dünyasının belkemiğini oluşturmasının yanı sıra ülkeler içindeki rekabet ögelerinden da biri haline dönüşüyor.
ABD, yarı iletken sanayisindeki tüm global yatırımların 4’te 1’ini yaklaşık 112 milyar dolarla oluşturuyor.
Geçen yıl dünya çapında satış gelirlerinde birinci 10’da yer alan çip üreticilerinin 7’sinin ABD merkezli olması dikkati çekiyor. Fakat ABD’li tedarikçiler yarı iletkenleri büyük ölçüde Uzakdoğu’daki fason üreticilerden temin ediyor ve bir yılı aşkın müddettir teslimata yetişemiyor.
Çip sanayisinde iki numara olan Intel’in ABD ve AB’de şimdiden milyarlarca dolarlık yatırım başlatmış olduğu biliniyor.
ABD merkezli Intel, Eylül 2021’de, Avrupa Birliği’ndeki (AB) yarı iletkenlerin AR-GE ve imalatı için gelecek 10 yıl ortasında 80 milyar avroluk yatırım planı açıklamıştı. Şirket bu plan kapsamında, global araba üretiminde kıymetli rol oynayan Almanya’da 17 milyar avroluk bir çip fabrikası kuracak.
Çin’in global tedarik zincirindeki ehemmiyetini azaltmak isteyen Washington idaresi, yarı iletken mamüllerin üretimini yıllardır Amerika’ya geri getirmeye çalışıyor.
Son olarak, Taiwan Semiconductor Manufacturing’in (TSMC) Arizona’da temelini attığı 12 milyar dolar pahasındaki fabrika bu çalışmanın bir meyvesi olarak görülüyor.
Ülkeler riskleri en aza indirmeye çalışıyor
En büyük fabrikalara sahip ve tüm çiplerin yüzde 40’ının geldiği Tayvan ve Güney Kore’nin de komşularıyla uyuşmazlık halinde olması kaygıya niye oluyor. Bu niçinle dünya genelinde hükümetler, çip şirketlerini kendi ülkelerinde üreterek riskleri en aza indirmeye çalışıyor.
Çip sanayisi, Çin ve ABD’nin yanı sıra AB’nin de stratejik dalları içinde yer alıyor.
SEMI’ye bakılırsa Avrupa’da yaklaşık 56 milyar dolarlık ek üretim kapasitesi yaratılıyor lakin bu global yatırımların yalnızca yüzde 13’üne tekabül ediyor ve AB’nin hedeflediği düzeyin altında.
AB Komite Lideri Ursula von der Leyen, AB’nin dünya üretimindeki hissesini 10 yılın sonunda yüzde 20’ye çıkarmayı hedefliyor. Bunun gerçekleşmesi için AB’de evvelde planlanandan epeyce daha fazla yatırımın yapılması gerekiyor.
Avrupa’nın en büyük 2 çip şirketinin bu yıl geçen yıla bakılırsa epeyce daha fazla yatırım yapmak istediği dikkati çekerken, Fransız-İtalyan STMicroelectronics yatırımlarını neredeyse 2’ye katlayacağını, Münih merkezli Dax kümesi Infineon ise yüzde 40 daha fazla yatırım yapmayı hedeflediğini belirtiyor.
İdare danışmanlığı şirketi McKinsey, çip sanayisinin 2030 yılına kadar yılda ortalama yüzde 8’e kadar büyüyeceğini kestirim ediyor.
ABD, çip sanayisi için 52 milyar dolarlık takviye sağlamayı hedeflerken, AB’nin 43 milyar avroluk sübvansiyon sağladığı görülüyor.
AB’nin yanı sıra üye ülkelerin de kişisel olarak çip sanayisine yönelik kaynak ayırdığı dikkati çekiyor. Bu ülkeler içinde İspanya, İtalya ve Almanya yer alırken, Avrupalı yöneticiler bu alanda Asya’yı yakalamak için daha fazla yatırım davetinde bulunuyor.
Yarı iletkenler için yüksek oranda AR-GE ve sermaye harcanması gerekiyor
Tasarımı ve üretimi pek karmaşık olan yarı iletkenler için yüksek oranda AR-GE ve sermaye harcanması gerekiyor.
Yarı İletken Sanayisi Derneği (SIA) ile Boston Consulting Group’un Nisan 2021’de yayınlanan raporu, gelecek 2030’a kadar yarı iletkenlere yönelik artan talebin karşılanabilmesi için global olarak AR-GE ve sermaye harcamalarına yaklaşık 3 trilyon dolarlık yatırım yapılması gerekeceğini ortaya koyuyor.
Rapora bakılırsa, elektronik tasarım otomasyonu, çip tasarımı ve gelişmiş üretim ekipmanları üzere AR-GE ağır faaliyetlerde ABD başı çekerken, Doğu Asya, hükümet teşvikleriyle desteklenen büyük sermaye yatırımlarının yanı sıra sağlam altyapıya ve vasıflı iş gücüne erişim gerektiren yonga imalatında ön plana çıkıyor.
En epey ticareti yapılan dördüncü eser
Çipler, ham petrol, rafine petrol ve otomobillerin akabinde dünyada en çok ticareti yapılan 4’üncü eser olurken, global tüketimin yüzde 25’ini gerçekleştiren ABD ve Çin bu alandaki en büyük pazarlar olarak dikkati çekiyor.
Çip üretim kapasitesinin yaklaşık yüzde 75’i yüksek sismik aktivite ve jeopolitik tansiyonlara değerli ölçüde maruz kalan bir bölge olan Çin ve Doğu Asya’da ağırlaşıyor. Ayrıyeten, dünyanın en gelişmiş yarı iletken üretim kapasitesinin birçok Güney Kore ve Tayvan’da bulunuyor.