CO2 darboğazı Avrupa’ya yayılıyor

celikci

Active member
CO2 darboğazı Avrupa’ya yayılıyor
Hilal SARI

Global doğalgaz meblağlarının rekor üstüne rekor kırması beklenen bir kışa girerken, kesim yöneticileri doğalgazda yaşanan krizin yalnızca güç bölümünü değil, doğalgazla çalışılan gübre ve karbondioksit bölümünde de arzı tökezlettiğini, bu durumun çelikten besine biroldukça dalda üretimi aksatabileceğini söylüyor.

Soğuk içeceklerde, hayvan kesimhanelerinde ve nükleer güç tesislerinde epeyce farklı kullanımları olan karbondioksitin üretim maliyetleri doğalgaz meblağları yüzünden Avrupalı üretici için artık kârlı bir iş olmaktan çıkarken, üreticiler karbondioksitin yanı sıra amonyak üretimini de kıtada gerçekleştirmek yerine dışardan tedarik etme yoluna gitmeyi seçiyor.

İngiltere, besin üreticilerine karbondioksit fiyatlarında %500 artışa hazır olmaları ihtarında bulundu. Gazlı içecek üretiminin yanı sıra et kombinaları ve mezbahalarda hayvanları sersemletmek için ağır olarak kullanılan karbondioksit (CO2), doğalgazın en büyük girdi maliyeti olduğu gübre imalatında yan eser olarak ortaya çıkıyor.

“Kıtanın karbondioksit arzı maliyetler yüzünden %50 düştü”

Dünyanın en büyük karbondioksit distribütörlerinden Nippon Gases, birinci İngiltere’de hissedilen karbondioksit arzındaki darboğazın Avrupa geneline de yayılabileceğini belirtiyor. Avrupa genelinde geçen yıl yaklaşık 1,5 milyar dolar kıymetinde endüstriyel doğalgaz satışı yapan Nippon Gases, kıtadaki karbondioksit arzının yüzde 50 düştüğünü varsayım ediyor ve “Avrupa’daki başka ülkeler de arz kısıtlarından dolayı sorun yaşayacak” diyor. Japonya menşeli şirket, ortalarında İsveç, Fransa ve Almanya’nın bulunduğu Avrupa ülkelerinde nükleer santralleri, et üreticilerini ve medikal emelle karbondioksit kullanan üreticileri evvelandiriyor.

“Avrupa’da amonyak üretmek artık kâr getirmiyor”

Geçen hafta amonyak üretimini yüzde 40 düşüreceğini duyuran Norveçli kimya kümesi Yara da Nippon’un açıklamalarını destekliyor ve CEO Svein Tore Holsether “Nakit akışımız eksilerde. Bugünün doğalgaz fiyatlarıyla amonyakı Avrupa’da üretmek artık kârlı değil” diyor. Holsether ürettikleri 1 ton amonyakta 900 dolar doğalgaz maliyeti olduğunu, bu da satılan her bir ton için 300 dolar kayıp manasına geldiğini söylüyor.

İngiltere’de de CF Industries’in iki gübre tesisi doğalgaz fiyatları niçiniyle kepenk indirmişti. Artık hükümet “sadece birkaç haftalığına” finansal takviyeyle tesislerin tekrar açılmasına yardımcı olmaya çalışıyor. Zira içecek kesiminden tavuk ve et dalına, gübre tesislerinde üretilen karbondioksitin olmaması durumunda yeni kapanmalar olabileceği kestirim ediliyor.

Avrupa güç bakanları krizi görüşmek için toplanıyor

Avrupa Birliği güç bakanlar 22 Eylül tarihinde Avrupa’da artan güç meblağlarını görüşecek. Ayrıyeten Avrupa Parlamentosu’ndan bir küme milletvekili Avrupa Komisyonu’na Rusya’nın devlete ilişkin doğalgaz üreticisi Gazprom’un krizdeki rolünün araştırılması talebinde bulundu. Gazprom, AB ile olan tüm taahhütlerini yerine getirdiğini söylüyor.

FRANSA 15 Eylül’de 5,8 milyon hane haklına 100 Euro fatura dayanağı vereceğini duyurdu.

ALMANYA’da 20 Eylül tarihindeki datalar hane halklarının doğalgaz faturalarının yüzde 11,5 arttığını gösteriyor. Ayrıyeten kimi güç uzmanları ülkedeki birtakım güç tedarikçilerinin iflas edebileceği konusunda uyardı.

YUNANİSTAN 14 Eylül’de birden fazla hane haklına yıl sonuna kadar güç teşviki sağlayacağını duyurdu. Ay ortasında tüketilen birinci 300 kilowatt saat elektrik tüketimi için 9 euro teşvik verilecek.

İTALYA’da 3 milyar Euro’yu bulan kısa vadeli tedbirler alınacağı, bunun perakende güç fiyatlarındaki yükselişi bertaraf etmek için kullanılacağı duyuruldu.

PORTEKİZ Güç Bakanı 21 Eylül’de yaptığı açıklamada elektrik faturalarının hane halkları için 2022’de regüle edilerek sabit kalacağını söylemiş oldu.

İSPANYA üye devletlere karbon piyasasındaki spekülatörlerin kısıtlanması gerektiğini söylemiş oldu ve doğalgaz rezervlerini artırmaları daveti yaptı.

İNGİLTERE ise dün iki güç şirketinin daha iflas ettiği krizde güç şirketlerine devlet kredisi sağlamaya başlıyor.

OPEC: Gaz krizi petrolde de türbülans yaratabilir

Doğalgaz arzında yaşanan problemler Avrupa’da hem tedarikçileri tıpkı vakitte müşterileri vurmaya devam ederken, Petrol İhraç Eden Ülkeler Örgütü (OPEC) krizin petrol piyasaları üzerinde de tesirleri olacağı konusunda uyardı.

Irak ve Nijerya: Gaz krizi kötüleşirse petrol talebi artar

Irak Petrol Bakanı Ihsan Abdul Jabbar çarşamba günü yaptığı açıklamada doğalgaz tüketicilerinin alternatif yakıtlara yönelmesiyle ham petrole olan talebin artmasını beklediğini söylemiş oldu.

Nijerya’nın devlete ilişkin petrol şirketinden Mele Kyari ise krizin petrole olan talebi 1 milyon varil artabileceğini ve ham petrol meblağlarını gelecek altı ayda 10 dolar yükseltebileceğini söylüyor.

İki OPEC üyesi de üretimini artırmaya istekli olduğu için öngörüleri piyasada olağanda epeyce objektif olarak değerlendirilmese de, doğalgaz kriziyle bir arada piyasalar da bu görüşü destekliyor ve Brent vadelileri 75 dolarla bu yılın doruğuna yaklaşıyor.

ABD’de ham petrol stoklarında yaşanan haftalık düşüşün beklentilerin üzerinde olması, kasırgaların arzı örselemiş olması ve doğalgaz kriziyle birlikte Brent dün yüzde 1,5’in üzerinde artışla 75,58 dolara kadar yükseldi. WTI ise neredeyse 1 dolar artışla 71,80 dolara kadar çıktı.

Elin Güç Genel Müdürü Arda Yalı:

“Çimento, gübre, maden, dondurulmuş besin, petrol ve çelik etkilenir”

Avrupa’nın doğalgaz fiyatlarında yaşanan ralli niçiniyle yaşadığı krizde Türkiye’nin hidroelektrik kapasitesi, bu fiyat artışı dalgasını engellemeye çalışır. Türkiye’nin artan doğalgaz meblağları karşında yenilenebilir güç kaynaklarına daha fazla yönelmeye başlayacağını düşünüyorum. Sıvı karbondioksit arzında yaşanan önemli düşünceler çimento, gübre, maden, petrol, donduruluş besin ve çelik bölümlerini etkileyecektir.

ALINTIDIR
 
Üst