Ciltte kızarıklık, şişlik, su kabarcıkları, kaşıntı, ağrı… Çoklukla hassas ciltlerde oluşan güneş yanığı, yaz mevsiminde sıkça görülen cilt sorunlarında birinci sıralarda yer alıyor.Toplumda yalnızca estetik bir sorun olarak görülse de, tedavisinde gecikildiğinde ciltteki bağışıklık sistemini baskılayarak uçuk ve zona üzere enfeksiyonları tetikleyebiliyor. Güneş yanığının en kıymetli uzun periyot komplikasyonu ise yanan alanlarda deri kanseri riskinin artmasıdır ki bu kanser çeşidinin kimileri ölümcül olabiliyor. Acıbadem Maslak Hastanesi Dermatoloji Uzmanı Prof. Dr. Emel Öztürk Durmaz, bilhassa su kabarcıklı güneş yanıklarında birinci müdahalenin gerçek yapılmasının epeyce kıymetli olduğunu belirterek, “Çünkü kusurlu uygulamalar ciltte enfeksiyona niye olurak sorunun daha da şiddetlenmesine niye olabiliyor” diyor. Pekala güneş yanığı oluştuğunda neler yapmalı, nelerden kaçınmalıyız?
Belirtiler yaklaşık 2-4 saat daha sonra başlıyor!
Güneş yanığı belirtileri güneşe maruz kaldıktan yaklaşık 2-4 saat daha sonra başlıyor ve 1- 3 gün ortasında pik noktaya ulaşıyor. Prof. Dr. Emel Öztürk Durmaz güneş yanığının belirtilerini şu biçimde sıralıyor:
Ciltte, güneşe maruz kalmış olan alanla hudutlu; kızarıklık, şişlik (ödem), su kabarcıkları, sulantı ve soyulma üzere belirtiler gelişiyor. Bunların yanı sıra ciltte sıcaklık, yanma, hassasiyet, ağrı ve kaşıntı üzere belirtilerle de kendini gösterebiliyor.
Genel olarak 1. derece yanıklar kızarıklık, 2. derece yanıklar kızarıklık ve su kabarcıkları, 3. derece yanıklar ise kızarıklık ve su kabarcıklarına ek olarak ülserasyonlar biçiminde görülüyor.
Şiddetli güneş yanıklarında; halsizlik, baş dönmesi, tansiyon düşmesi, ateş, titreme, bulantı-kusma, baş ağrısı, bayılma, genel beden ödemi üzere güneş çarpması yahut ısı çarpmasının sistemik belirti ve bulguları da gözlenebiliyor ki bu tabloya ‘güneş zehirlenmesi’ ismi veriliyor.
Vakit kaybetmeden doktora başvurun
Dermatoloji Uzmanı Prof. Dr. Emel Öztürk Durmaz, güneş yanıklarına ‘yanık’tedavisi uygulandığını belirterek, nasıl bir yol izlendiğini şu biçimde anlatıyor: “Öncelikle daha fazla güneşe maruz kalınmamalı ve güneşe karşı tüm korunma tedbirleri alınmalı. Vakit kaybetmeden bir dermatoloji uzmanına başvurulmalı. Şiddetli, su kabarcıklı, derin, ağrılı ve enfekte olmuş güneş yanıklarında yahut ısı çarpması belirtilerinin varlığında hastanın hastaneye yatırılması gerekebiliyor. Bu durumda tedavide damardan sıvı verilmesi, kapalı pansumanlar uygulanması, damardan yahut ağızdan iltihap giderici ilaçlara başvurulması biçiminde metotlara başvuruluyor. Kapanmayan derin güneş yanıklarında cerrahi deri nakline muhtaçlık duyulabiliyor”
Güneş yanığına karşı 12 tesirli yöntem!
Dermatoloji Uzmanı Prof. Dr. Emel Öztürk Durmaz, güneş yanığı oluştuğunda neler yapmamız ve nelerden kaçınmamız gerektiğini şu biçimde anlatıyor:
BUNLARI YAPIN
Günde en az 2 litre su-sıvı içmeye ihtimam gösterin.
Konut ısısını ‘soğuk’ olacak biçimde düşürün, 18-22 derece en ülkü ısı olacaktır.
Günde birkaç defa, 10-20 dakikalık soğuk ve tazyiksiz duş alın.
Soğuk ve ıslak kıyafetler giymeniz de güneş yanığına karşı yarar sağlayacaktır.
Soğuk pansumanlar damarları kasarak kızarıklık, ödem ve yanma hissinin azalmasında tesirli olurlar. Yanan bölgeye; soğuk su, karbonatlı yahut yulaflı soğuk su, soğuk sirke ya da soğuk sütle ıslatılmış havlular yahut jel buzla her 2 saatte bir, 10-20 dakika kompres yapabilirsiniz.
Cildinize soğutucu özellikte kalamin yahut aloe vera içeren jel yahut losyon sürün. Ayrıyeten duş, pansuman yahut kompres daha sonrasında, cildi yatıştırıcı özelliğe sahip yulaf yahut dekspantenol içeren nemlendiriciler kullanın.
Yanık alanlarını rahatsız etmeyecek; dikişsiz, bol ve pamuklu giysiler tercih edin. Dar, naylon, sentetik, yünlü giysilerden ise sakının.
BUNLARI SAKIN YAPMAYIN!
Büyük su kabarcıklarını, steril kaidelerde iğne yahut enjektörle patlatabilirsiniz, lakin yüzeyleri açmamalı ve cildi soymamalısınız.
Enfeksiyon riski niçiniyle yanık deriyi kaşımayın ve koparmayın. Kaşıntı için antihistaminik özellikte tablet kullanabilirsiniz.
Kese, lif, ağda, tıraş süreçlerinin yanı sıra banyo köpükleri, sabunlar, banyo tuzları, sıvı yağlar (zeytinyağı, kantaron yağı, lavanta yağı vs.), masaj yağları, lokal anestezikler, vazelin üzere katı yağlar ve merhemlerden uzak durun. Bunlar deriyi daha da tahriş edebilecek, güzelleşmeyi azaltacak yahut kendileri direkt alerjik egzama yaratabilecek uygulamalardır.
Halk içinde sıkça kullanılan yeşil çay, salatalık, vazelin, diş macunu yahut yoğurt üzere güneş yanığı biçimleri soğuk uygulanmaları niçiniyle rahatlatıcı oluyorlar. Lakin bugüne dek bu formların yanıkları uygunlaştırıcı tesirlerine dair bilimsel bir delil olmadığı üzere, tam bilakis ciltten ısı kaybını engellemeleri kararı ateş ve güneş zehirlenmesi üzere problemlerin gelişmesi riski niçiniyle uygulanmaları önerilmiyor.
Kaynak: Bültenler
Belirtiler yaklaşık 2-4 saat daha sonra başlıyor!
Güneş yanığı belirtileri güneşe maruz kaldıktan yaklaşık 2-4 saat daha sonra başlıyor ve 1- 3 gün ortasında pik noktaya ulaşıyor. Prof. Dr. Emel Öztürk Durmaz güneş yanığının belirtilerini şu biçimde sıralıyor:
Ciltte, güneşe maruz kalmış olan alanla hudutlu; kızarıklık, şişlik (ödem), su kabarcıkları, sulantı ve soyulma üzere belirtiler gelişiyor. Bunların yanı sıra ciltte sıcaklık, yanma, hassasiyet, ağrı ve kaşıntı üzere belirtilerle de kendini gösterebiliyor.
Genel olarak 1. derece yanıklar kızarıklık, 2. derece yanıklar kızarıklık ve su kabarcıkları, 3. derece yanıklar ise kızarıklık ve su kabarcıklarına ek olarak ülserasyonlar biçiminde görülüyor.
Şiddetli güneş yanıklarında; halsizlik, baş dönmesi, tansiyon düşmesi, ateş, titreme, bulantı-kusma, baş ağrısı, bayılma, genel beden ödemi üzere güneş çarpması yahut ısı çarpmasının sistemik belirti ve bulguları da gözlenebiliyor ki bu tabloya ‘güneş zehirlenmesi’ ismi veriliyor.
Vakit kaybetmeden doktora başvurun
Dermatoloji Uzmanı Prof. Dr. Emel Öztürk Durmaz, güneş yanıklarına ‘yanık’tedavisi uygulandığını belirterek, nasıl bir yol izlendiğini şu biçimde anlatıyor: “Öncelikle daha fazla güneşe maruz kalınmamalı ve güneşe karşı tüm korunma tedbirleri alınmalı. Vakit kaybetmeden bir dermatoloji uzmanına başvurulmalı. Şiddetli, su kabarcıklı, derin, ağrılı ve enfekte olmuş güneş yanıklarında yahut ısı çarpması belirtilerinin varlığında hastanın hastaneye yatırılması gerekebiliyor. Bu durumda tedavide damardan sıvı verilmesi, kapalı pansumanlar uygulanması, damardan yahut ağızdan iltihap giderici ilaçlara başvurulması biçiminde metotlara başvuruluyor. Kapanmayan derin güneş yanıklarında cerrahi deri nakline muhtaçlık duyulabiliyor”
Güneş yanığına karşı 12 tesirli yöntem!
Dermatoloji Uzmanı Prof. Dr. Emel Öztürk Durmaz, güneş yanığı oluştuğunda neler yapmamız ve nelerden kaçınmamız gerektiğini şu biçimde anlatıyor:
BUNLARI YAPIN
Günde en az 2 litre su-sıvı içmeye ihtimam gösterin.
Konut ısısını ‘soğuk’ olacak biçimde düşürün, 18-22 derece en ülkü ısı olacaktır.
Günde birkaç defa, 10-20 dakikalık soğuk ve tazyiksiz duş alın.
Soğuk ve ıslak kıyafetler giymeniz de güneş yanığına karşı yarar sağlayacaktır.
Soğuk pansumanlar damarları kasarak kızarıklık, ödem ve yanma hissinin azalmasında tesirli olurlar. Yanan bölgeye; soğuk su, karbonatlı yahut yulaflı soğuk su, soğuk sirke ya da soğuk sütle ıslatılmış havlular yahut jel buzla her 2 saatte bir, 10-20 dakika kompres yapabilirsiniz.
Cildinize soğutucu özellikte kalamin yahut aloe vera içeren jel yahut losyon sürün. Ayrıyeten duş, pansuman yahut kompres daha sonrasında, cildi yatıştırıcı özelliğe sahip yulaf yahut dekspantenol içeren nemlendiriciler kullanın.
Yanık alanlarını rahatsız etmeyecek; dikişsiz, bol ve pamuklu giysiler tercih edin. Dar, naylon, sentetik, yünlü giysilerden ise sakının.
BUNLARI SAKIN YAPMAYIN!
Büyük su kabarcıklarını, steril kaidelerde iğne yahut enjektörle patlatabilirsiniz, lakin yüzeyleri açmamalı ve cildi soymamalısınız.
Enfeksiyon riski niçiniyle yanık deriyi kaşımayın ve koparmayın. Kaşıntı için antihistaminik özellikte tablet kullanabilirsiniz.
Kese, lif, ağda, tıraş süreçlerinin yanı sıra banyo köpükleri, sabunlar, banyo tuzları, sıvı yağlar (zeytinyağı, kantaron yağı, lavanta yağı vs.), masaj yağları, lokal anestezikler, vazelin üzere katı yağlar ve merhemlerden uzak durun. Bunlar deriyi daha da tahriş edebilecek, güzelleşmeyi azaltacak yahut kendileri direkt alerjik egzama yaratabilecek uygulamalardır.
Halk içinde sıkça kullanılan yeşil çay, salatalık, vazelin, diş macunu yahut yoğurt üzere güneş yanığı biçimleri soğuk uygulanmaları niçiniyle rahatlatıcı oluyorlar. Lakin bugüne dek bu formların yanıkları uygunlaştırıcı tesirlerine dair bilimsel bir delil olmadığı üzere, tam bilakis ciltten ısı kaybını engellemeleri kararı ateş ve güneş zehirlenmesi üzere problemlerin gelişmesi riski niçiniyle uygulanmaları önerilmiyor.
Kaynak: Bültenler