celikci
Active member
Enflasyonda istikamet üst, ‘geçici’ tartışması sürüyor
Hilal SARI
Tedarik zincirlerindeki sıkışmalar ve artan hammadde maliyetleriyle rekorlarda gezen üretici meblağları, enflasyonu hem gelişmekte olan birebir vakitte gelişmiş iktisatların gündeminde ön sıralara taşıdı. Enflasyonun “geçici mi-kalıcı mı” olduğuna dair tartışmalar da hararetli biçimde sürüyor. Delta varyantının tedarik zincirlerini daha da sıkıştırması, artan besin, güç ve hammadde meblağları ile ötelenmiş talep; tüm dünyada enflasyon oranlarının kısa vadede yükselmeye devam edeceğini gösteriyor. The Economist’in tahlilinde, “gelişen iktisatların bekle-gör lüksü yok” yorumuna yer verildi.
ÜFE’lerin TÜFE’lere yansımaya devam etmesi de meblağları yükseltecek bir öge olarak görülüyor. Fakat uzmanlar bu enflasyonun süreksiz mi kalıcı mı olduğu konusunda tartışmaya devam ediyor.
Maksadında “fiyat istikrarı” olan merkez bankaları, tarihte görülmemiş bir para arzına karşın enflasyonun “geçici” etkenlerle yükseldiği görüşüne bağlı kalmaya devam ediyor.
“Bu dolar arzıyla enflasyon düşmez!”
Fed Lideri Jerome Powell’a göre süreksiz ve para arzında bir değişikliğe gidilmesine şimdilik gerek yok. Fakat Goldmoney Araştırma Yöneticisi Alasdair Macleod Powell ile birebir görüşte değil. Macleod, Fed’in bastığı paranın 2020 yılında neredeyse iki katına çıktığına dikkat çekerek, fiyat artışlarının “geçici pandemi etkenlerinden fazla, dolar arzındaki bu artıştan kaynaklandığını, süreksiz tesirler geçtikten daha sonra da enflasyonun para arzındaki artıştan dolayı yüksek seyredebileceğini” söylüyor ve ekliyor:“Fiyat artışları sirkülasyondaki para arzında fazlaca önemli bir artış yaşanmasından kaynaklanıyor. Bu artışların tek ndeni vakit içinde düzelecek olan üretim ve tüketici talebi içindeki dengesizlik değil.”
“70’lerdeki enflasyonla tıpkı enflasyon değil”
Citigroup Eski Başekonomisti olan ve şu anda İngiltere Merkez Bankası idare şurasında vazife yapan Catherine Mann ise Fed’in %5,4’lük TÜFE verisine ne reaksiyon vermesi gerektiği sorusunu yanıtlarken bugünkü global enflasyonun 1970’lerdekinden 4 biçimde farklı olduğuna dikkat çekiyor: 1970’lerde fiyatlar ve fiyatlar şimdikine bakılırsa birbiriyle daha bağıntılıydı; 1970’lerde kur ve petrol fiyatlarında hayli süratli değişimler yaşanıyordu; 70’lerde fiyatlar ve istihdam piyasasının sıkılığı içinde epeyce daha kuvvetli bir münasebet vardı ve bu şirketlere bir fiyatlama gücü veriyordu. Global kriz daha sonrası şirketler maliyeti fiyata yansıtamamıştı, artık işler biraz değişiyor – şirketler bir daha de fiyat artışları konusunda sessiz. Mann, “Fed enflasyona ait telaşlar gerçek olursa bunu yönetecek enstrümana sahip” kelamlarıyla de kendisini “geçici” diyenler safına koymuş oluyor.
Avrupa gerçek tahvil getirilerinde birinci sefer negatif görüldü
Eruo Bölgesi yıllık enflasyon oranının ağustosta yüzde 3 ile 10 yılın doruğuna yükselmesi daha sonrası, Avrupa’da enflasyondan arındırılmış çöp düzey şirket tahvillerinin getirisi tarihte birinci sefer negatife düştü. Fakat ECB’nin de “geçici” safhında olması ve şimdilik enflasyonun gayelerin üzerinde seyretmesine müsaade verecek olması, fon yöneticilerinin rahat uyuyabilmesini sağlıyor. 1 milyar doların üzerinde Avrupa varlığı yöneten Wellington Management International’dan portföy yöneticisi Konstantin Leidman, “Birfazlaca piyasa iştirakçisi COVID-19 teşvikleri geri çekildiğinde enflasyonun eski düzeylere düşeceğini öngörüyor. Şayet o denli olmasaydı, birfazlaca finansal piyasa için sorun olurdu” diye açıklıyor.
Gelişen iktisatların bekle-gör lüksü yok
The Economist, geçitiğimiz haftalarda yer verdiği global enflasyon tahlilinde gelişmekte olan ülkelerde siyaset yapıcıların merkez bankası amaçlarının hayli üzerinde seyreden enflasyon oranlarıyla imtihanının kuvvetli geçtiği değerlendirmesini yaptı. Tahlilde gelişen ülke merkez bankalarının enflasyon için “geçici” tabirini kullanmadığına dikkat çekilerek şu değerlendirmeler yapılıyor: “Gelişen ülkelerdeki mevkidaşlarının tersine, kimi gelişmekte olan ülkelerin enflasyonun süreksiz mi kalıcı mı olduğunu anlamak için beklegör stratejisini izleme lüksü yok. Brezilya,Rusya, Meksika ve Peru faiz artırdı. Öteki gelişen ülke merkez bankalarının da önümüzdeki aylarda faiz artırması öngörülüyor.”
ALINTIDIR
Hilal SARI
Tedarik zincirlerindeki sıkışmalar ve artan hammadde maliyetleriyle rekorlarda gezen üretici meblağları, enflasyonu hem gelişmekte olan birebir vakitte gelişmiş iktisatların gündeminde ön sıralara taşıdı. Enflasyonun “geçici mi-kalıcı mı” olduğuna dair tartışmalar da hararetli biçimde sürüyor. Delta varyantının tedarik zincirlerini daha da sıkıştırması, artan besin, güç ve hammadde meblağları ile ötelenmiş talep; tüm dünyada enflasyon oranlarının kısa vadede yükselmeye devam edeceğini gösteriyor. The Economist’in tahlilinde, “gelişen iktisatların bekle-gör lüksü yok” yorumuna yer verildi.
ÜFE’lerin TÜFE’lere yansımaya devam etmesi de meblağları yükseltecek bir öge olarak görülüyor. Fakat uzmanlar bu enflasyonun süreksiz mi kalıcı mı olduğu konusunda tartışmaya devam ediyor.
Maksadında “fiyat istikrarı” olan merkez bankaları, tarihte görülmemiş bir para arzına karşın enflasyonun “geçici” etkenlerle yükseldiği görüşüne bağlı kalmaya devam ediyor.
“Bu dolar arzıyla enflasyon düşmez!”
Fed Lideri Jerome Powell’a göre süreksiz ve para arzında bir değişikliğe gidilmesine şimdilik gerek yok. Fakat Goldmoney Araştırma Yöneticisi Alasdair Macleod Powell ile birebir görüşte değil. Macleod, Fed’in bastığı paranın 2020 yılında neredeyse iki katına çıktığına dikkat çekerek, fiyat artışlarının “geçici pandemi etkenlerinden fazla, dolar arzındaki bu artıştan kaynaklandığını, süreksiz tesirler geçtikten daha sonra da enflasyonun para arzındaki artıştan dolayı yüksek seyredebileceğini” söylüyor ve ekliyor:“Fiyat artışları sirkülasyondaki para arzında fazlaca önemli bir artış yaşanmasından kaynaklanıyor. Bu artışların tek ndeni vakit içinde düzelecek olan üretim ve tüketici talebi içindeki dengesizlik değil.”
“70’lerdeki enflasyonla tıpkı enflasyon değil”
Citigroup Eski Başekonomisti olan ve şu anda İngiltere Merkez Bankası idare şurasında vazife yapan Catherine Mann ise Fed’in %5,4’lük TÜFE verisine ne reaksiyon vermesi gerektiği sorusunu yanıtlarken bugünkü global enflasyonun 1970’lerdekinden 4 biçimde farklı olduğuna dikkat çekiyor: 1970’lerde fiyatlar ve fiyatlar şimdikine bakılırsa birbiriyle daha bağıntılıydı; 1970’lerde kur ve petrol fiyatlarında hayli süratli değişimler yaşanıyordu; 70’lerde fiyatlar ve istihdam piyasasının sıkılığı içinde epeyce daha kuvvetli bir münasebet vardı ve bu şirketlere bir fiyatlama gücü veriyordu. Global kriz daha sonrası şirketler maliyeti fiyata yansıtamamıştı, artık işler biraz değişiyor – şirketler bir daha de fiyat artışları konusunda sessiz. Mann, “Fed enflasyona ait telaşlar gerçek olursa bunu yönetecek enstrümana sahip” kelamlarıyla de kendisini “geçici” diyenler safına koymuş oluyor.
Avrupa gerçek tahvil getirilerinde birinci sefer negatif görüldü
Eruo Bölgesi yıllık enflasyon oranının ağustosta yüzde 3 ile 10 yılın doruğuna yükselmesi daha sonrası, Avrupa’da enflasyondan arındırılmış çöp düzey şirket tahvillerinin getirisi tarihte birinci sefer negatife düştü. Fakat ECB’nin de “geçici” safhında olması ve şimdilik enflasyonun gayelerin üzerinde seyretmesine müsaade verecek olması, fon yöneticilerinin rahat uyuyabilmesini sağlıyor. 1 milyar doların üzerinde Avrupa varlığı yöneten Wellington Management International’dan portföy yöneticisi Konstantin Leidman, “Birfazlaca piyasa iştirakçisi COVID-19 teşvikleri geri çekildiğinde enflasyonun eski düzeylere düşeceğini öngörüyor. Şayet o denli olmasaydı, birfazlaca finansal piyasa için sorun olurdu” diye açıklıyor.
Gelişen iktisatların bekle-gör lüksü yok
The Economist, geçitiğimiz haftalarda yer verdiği global enflasyon tahlilinde gelişmekte olan ülkelerde siyaset yapıcıların merkez bankası amaçlarının hayli üzerinde seyreden enflasyon oranlarıyla imtihanının kuvvetli geçtiği değerlendirmesini yaptı. Tahlilde gelişen ülke merkez bankalarının enflasyon için “geçici” tabirini kullanmadığına dikkat çekilerek şu değerlendirmeler yapılıyor: “Gelişen ülkelerdeki mevkidaşlarının tersine, kimi gelişmekte olan ülkelerin enflasyonun süreksiz mi kalıcı mı olduğunu anlamak için beklegör stratejisini izleme lüksü yok. Brezilya,Rusya, Meksika ve Peru faiz artırdı. Öteki gelişen ülke merkez bankalarının da önümüzdeki aylarda faiz artırması öngörülüyor.”
ALINTIDIR