Epilepsi nedir? Epilepsi hastalığı nedir? sorularının cevabı sıhhat gündeminin merak edilen mevzuları içinde yer alıyor. Halk lisanında sara olarak bilinen epilepsi, beyin ortasında bulunan hudut hücrelerinin sıra dışı bir elektro-kimyasal boşalma yapması kararı ortaya çıkan nörolojik bozukluk, hastalıktır. Beynin olağanda çalışması ile ilgili elektriğin çok ve denetimsiz yayılımı kararı oluşur. çoğunlukla süreksiz şuur kaybına yol açar.
EPİLEPSİ NEDİR?
Epilepsi, sık görülen bir nörolojik hastalıktır. Epilepside beyinde bulunan nöronlarda ani ve denetimsiz boşalmalar olur. Bunun kararında hastada istemsiz kasılmalar, duyusal değişiklikler ve şuur değişiklikleri meydana gelir. Epilepsi beyin sistemini etkilediğinden beynin yönettiği biroldukça işlevi bozabilir.
Epilepsi bir ruh hastalığı yahut meczupluk değildir, gizemli bir yanı olmadığı üzere cinlerle de bağlantısı yoktur. Bulaşıcı olmadığı üzere epilepsili çocuklar öbürleri için tehlikeli ve ziyanlı da değildir. Toplumumuzdaki bu yanlış algılar niçiniyle, aileler çocuklarının epilepsi olduğunu gizlemekte, günlerinin kıymetli bir kısmını geçirdikleri okulda öğretmenlerinden bile sakladıkları görülmektedir.
NÖBET ve EPİLEPSİ SIK GÖRÜLÜR
hayatın birinci 1 yılında en sık olup, yaklaşık olarak her 100 çocuktan 1’inde epilepsi görülmektedir. Buna göre ülkemizde yaklaşık 200 bin epilepsili çocuk, dünya genelinde de 50 milyondan fazla epilepsi hastası bulunmaktadır. Ateşli havaleler yüzde 2 ile 5 içinde sıklıkta olup ülkemizde 500 binden çok çocukta ateşli havale görülmektedir. Hayat uzunluğu insanların yüzde 5’i en az bir sefer nöbet geçirmektedir.
EPİLEPSİNİN BİRÇOK ÇEŞİDİ VAR
100’den çok epilepsi çeşidi olup nöbetlerini tanımak uzmanlar için bile her vakit kolay değildir. Kısa periyodik dalma ve boş bakma, 1-2 saniye süren kasılmalar yahut kol yahut bacaklardaki sıradan sıçramalar bir epilepsi nöbeti olabilir. Bayılma, şuur kaybı, kasılma, dişlerde kilitlenme, ağızda köpürme ve idrar kaçırma üzere belirtiler yalnızca büyük nöbetlerde görülür.
UYKUSUZLUK EPİLEPSİ NÖBETLERİNİ KOLAYLAŞTIRIR
Uzun mühlet aç kalmak, gerilim, uykusuz kalmak, alkol, kahve ve kola üzere içecekler epilepsiye yatkınlığı olan çocukların nöbet geçirilmesini kolaylaştırabilir. Bilgisayar ve televizyon üzere parlak ışık saçan aygıtlar bilhassa ışığa hassas epilepsisi olan çocuklarda nöbete sebep olabilir.
EPİLEPSİ TEŞHİSİ NASIL temalıR?
Nöbet sırasında görülen klinik bulgulara bakılırsa epilepsi teşhisi konulabilir. Epilepsi teşhisi için EEG; epilepsinin sebebini araştırmak için de MRG çekmek pek yararlıdır. Fakat epilepsi hastalarında EEG ve MRG’nin olağan olabileceği unutulmamalıdır. Bilhassa ileri teknoloji ile birlikte 32-64 kanallı dijital EEG aygıtları, Görüntü EEG monitörizasyonu ve 3 Tesla MR görüntüleme aygıtları hayli yararlı olmaktadır.
EPİLEPSİ TEDAVİSİ
Günümüzde, genel olarak epilepsili çocukların yüzde 70-80’i, kimi epilepsi cinslerinin ise yüzde 95-100’ü epilepsi ilaçları ile tam olarak güzelleşmektedir. Hastaların yüzde 20-30 kadarında ise birden çok ilaç kullanmak gerekebilir yahut ilaçlara karşın nöbet yenidenları olabilir. Yalnızca hastaların yüzde 5-10 oranı makûs seyirli olabilmektedir. bu biçimde hastalarda da, ameliyat, pil ve ketojenik diyet üzere ilaç dışı tedavi seçenekleri daha ön plana çıkmaktadır.
EPİLEPSİ AMELİYATI NASIL YAPILIR?
Bilhassa ilaç tedavisi ile istenilen karşılık alınamayan ve ameliyat edilmeye uygun, ameliyat daha sonrası kalıcı özür olmayacak hastalara, epilepsi konusunda tecrübeli ileri merkezlerde uygulanmaktadır.
EPİLEPSİ PİLİ NEDİR?
Göğüs duvarında cilt altına yerleştirilen uyarıcı bir pil ile uzunluğundan bebir daha uzanan vagus hududuna aralıklı ikaz verilerek nöbet tedavisi sağlanabilmektedir. Bilhassa ilaç tedavisine karşılık alınamayan ve ameliyata uygun olmayan hastalarda tercih edilmektedir.
KETOJENİK DİYET NEDİR?
Yüksek oranda yağ, hayli düşük oranda karbonhidrat içeriğine sahip olan ketojenik diyet, seçilmiş birtakım epilepsi hastaları için umut verici olabilmektedir. Uygulaması biraz zahmetli olan bu tedavi yolu her hasta için uygun ve gerekli değildir. Ketojenik diyet öncesinde başka tedavi formlarının uygun biçimde değerlendirilmiş olması gerekir. Fakat birtakım metabolik hastalıklarda, ketojenik diyet evvela ve kimi vakit tek tedavi olarak dahi kullanılabilmektedir.
NÖBET ANINDA NE YAPILMALI?
Nöbetler, çoklukla birkaç dakika içerisinde bizatihi durmaktadır. ötürüsıyla nöbet geçiren birini gördüğümüzde hasta çocuk epeyce sert olmayan düz bir tabana yan yatırılarak, teneffüs yolu açık tutulmaya çalışılır, ağızda köpürme ve kusma var ise temizlenir, panik yapmadan başını sert yerlere çarparak kendine ziyan vermesi, lisanını ısırması engellenir. Nöbet 2-3 dk içerisinde sonlanmadıysa 112 aranarak, hasta en uygun sıhhat merkezine ulaştırılmaya çalışılır.
EPİLEPSİ HASTALARINA SOĞAN KOKLATMAK HAKİKAT MUDUR?
Halk içinde yaygın olarak uygulanan kasılmayı engellemek için sıkıca tutmanın, yüzüne su yahut kolonya dökmenin, alkol yahut soğan koklatmanın hiç bir faydası yoktur. Bir şey yedirmeye ve içirmeye çalışmak ise hayli tehlikeli olup, akciğerlere kaçmasına ve hastanın vefatına dahi sebep olabilir.
“ATEŞLİ NÖBET GEÇİREN ÇOCUĞA SOĞUK DUŞ YAPTIRILMAMALI”
Nöbet sırasında çocuğu musluğun altına tutmak yahut soğuk duş aldırmak uygun değildir. Bilhassa ateşli nöbet geçiren çocuklarda, soğuk duş bedenin dış kısımlarını süratle soğutmakta, bebir daha daha fazla kan gitmesine ve beyindeki ateşin daha da yükselmesine niye olarak nöbet için daha ziyanlı olabilmektedir. tıpkı vakitte nöbet yokken ateşli çocuğa ılık duş aldırmak yararlı olabilir.
TEDAVİ MÜDDETİ EN AZ 2-4 YIL
İlaç yahut öbür tedavi halleri ile nöbetler tam olarak denetim altına alınsa dahi tedavi müddeti en az 2-4 yıl olmalıdır. İlaçlar ansızın kesilmemeli, ilaç kesilmesine kesinlikle hekim karar vermeli ve kesim mühleti en az 6 ay-1 yıl olmalıdır. Bu müddet boyunca en geç 6 ayda bir çocuk nörolojisi kliniklerinde denetimlerin yapılması gereklidir.
OKULA VE SPORA DEVAM
İlaç tedavisi ile nöbetleri denetim altına alınan çocukların günlük aktivitelerine devam etmelerinde, kreş yahut okula gitmelerinde, okul spor ve laboratuvar çalışmalarına katılmalarında rastgele bir sakınca yoktur. Lakin yüzme ve bisiklet üzere tehlikeli olabilecek sporlar, nöbet denetimi sağlandıktan daha sonra ve erişkin nezareti altında yapılmalıdır.
Gündem
EPİLEPSİ NEDİR?
Epilepsi, sık görülen bir nörolojik hastalıktır. Epilepside beyinde bulunan nöronlarda ani ve denetimsiz boşalmalar olur. Bunun kararında hastada istemsiz kasılmalar, duyusal değişiklikler ve şuur değişiklikleri meydana gelir. Epilepsi beyin sistemini etkilediğinden beynin yönettiği biroldukça işlevi bozabilir.
Epilepsi bir ruh hastalığı yahut meczupluk değildir, gizemli bir yanı olmadığı üzere cinlerle de bağlantısı yoktur. Bulaşıcı olmadığı üzere epilepsili çocuklar öbürleri için tehlikeli ve ziyanlı da değildir. Toplumumuzdaki bu yanlış algılar niçiniyle, aileler çocuklarının epilepsi olduğunu gizlemekte, günlerinin kıymetli bir kısmını geçirdikleri okulda öğretmenlerinden bile sakladıkları görülmektedir.
NÖBET ve EPİLEPSİ SIK GÖRÜLÜR
hayatın birinci 1 yılında en sık olup, yaklaşık olarak her 100 çocuktan 1’inde epilepsi görülmektedir. Buna göre ülkemizde yaklaşık 200 bin epilepsili çocuk, dünya genelinde de 50 milyondan fazla epilepsi hastası bulunmaktadır. Ateşli havaleler yüzde 2 ile 5 içinde sıklıkta olup ülkemizde 500 binden çok çocukta ateşli havale görülmektedir. Hayat uzunluğu insanların yüzde 5’i en az bir sefer nöbet geçirmektedir.
EPİLEPSİNİN BİRÇOK ÇEŞİDİ VAR
100’den çok epilepsi çeşidi olup nöbetlerini tanımak uzmanlar için bile her vakit kolay değildir. Kısa periyodik dalma ve boş bakma, 1-2 saniye süren kasılmalar yahut kol yahut bacaklardaki sıradan sıçramalar bir epilepsi nöbeti olabilir. Bayılma, şuur kaybı, kasılma, dişlerde kilitlenme, ağızda köpürme ve idrar kaçırma üzere belirtiler yalnızca büyük nöbetlerde görülür.
UYKUSUZLUK EPİLEPSİ NÖBETLERİNİ KOLAYLAŞTIRIR
Uzun mühlet aç kalmak, gerilim, uykusuz kalmak, alkol, kahve ve kola üzere içecekler epilepsiye yatkınlığı olan çocukların nöbet geçirilmesini kolaylaştırabilir. Bilgisayar ve televizyon üzere parlak ışık saçan aygıtlar bilhassa ışığa hassas epilepsisi olan çocuklarda nöbete sebep olabilir.
EPİLEPSİ TEŞHİSİ NASIL temalıR?
Nöbet sırasında görülen klinik bulgulara bakılırsa epilepsi teşhisi konulabilir. Epilepsi teşhisi için EEG; epilepsinin sebebini araştırmak için de MRG çekmek pek yararlıdır. Fakat epilepsi hastalarında EEG ve MRG’nin olağan olabileceği unutulmamalıdır. Bilhassa ileri teknoloji ile birlikte 32-64 kanallı dijital EEG aygıtları, Görüntü EEG monitörizasyonu ve 3 Tesla MR görüntüleme aygıtları hayli yararlı olmaktadır.
EPİLEPSİ TEDAVİSİ
Günümüzde, genel olarak epilepsili çocukların yüzde 70-80’i, kimi epilepsi cinslerinin ise yüzde 95-100’ü epilepsi ilaçları ile tam olarak güzelleşmektedir. Hastaların yüzde 20-30 kadarında ise birden çok ilaç kullanmak gerekebilir yahut ilaçlara karşın nöbet yenidenları olabilir. Yalnızca hastaların yüzde 5-10 oranı makûs seyirli olabilmektedir. bu biçimde hastalarda da, ameliyat, pil ve ketojenik diyet üzere ilaç dışı tedavi seçenekleri daha ön plana çıkmaktadır.
EPİLEPSİ AMELİYATI NASIL YAPILIR?
Bilhassa ilaç tedavisi ile istenilen karşılık alınamayan ve ameliyat edilmeye uygun, ameliyat daha sonrası kalıcı özür olmayacak hastalara, epilepsi konusunda tecrübeli ileri merkezlerde uygulanmaktadır.
EPİLEPSİ PİLİ NEDİR?
Göğüs duvarında cilt altına yerleştirilen uyarıcı bir pil ile uzunluğundan bebir daha uzanan vagus hududuna aralıklı ikaz verilerek nöbet tedavisi sağlanabilmektedir. Bilhassa ilaç tedavisine karşılık alınamayan ve ameliyata uygun olmayan hastalarda tercih edilmektedir.
KETOJENİK DİYET NEDİR?
Yüksek oranda yağ, hayli düşük oranda karbonhidrat içeriğine sahip olan ketojenik diyet, seçilmiş birtakım epilepsi hastaları için umut verici olabilmektedir. Uygulaması biraz zahmetli olan bu tedavi yolu her hasta için uygun ve gerekli değildir. Ketojenik diyet öncesinde başka tedavi formlarının uygun biçimde değerlendirilmiş olması gerekir. Fakat birtakım metabolik hastalıklarda, ketojenik diyet evvela ve kimi vakit tek tedavi olarak dahi kullanılabilmektedir.
NÖBET ANINDA NE YAPILMALI?
Nöbetler, çoklukla birkaç dakika içerisinde bizatihi durmaktadır. ötürüsıyla nöbet geçiren birini gördüğümüzde hasta çocuk epeyce sert olmayan düz bir tabana yan yatırılarak, teneffüs yolu açık tutulmaya çalışılır, ağızda köpürme ve kusma var ise temizlenir, panik yapmadan başını sert yerlere çarparak kendine ziyan vermesi, lisanını ısırması engellenir. Nöbet 2-3 dk içerisinde sonlanmadıysa 112 aranarak, hasta en uygun sıhhat merkezine ulaştırılmaya çalışılır.
EPİLEPSİ HASTALARINA SOĞAN KOKLATMAK HAKİKAT MUDUR?
Halk içinde yaygın olarak uygulanan kasılmayı engellemek için sıkıca tutmanın, yüzüne su yahut kolonya dökmenin, alkol yahut soğan koklatmanın hiç bir faydası yoktur. Bir şey yedirmeye ve içirmeye çalışmak ise hayli tehlikeli olup, akciğerlere kaçmasına ve hastanın vefatına dahi sebep olabilir.
“ATEŞLİ NÖBET GEÇİREN ÇOCUĞA SOĞUK DUŞ YAPTIRILMAMALI”
Nöbet sırasında çocuğu musluğun altına tutmak yahut soğuk duş aldırmak uygun değildir. Bilhassa ateşli nöbet geçiren çocuklarda, soğuk duş bedenin dış kısımlarını süratle soğutmakta, bebir daha daha fazla kan gitmesine ve beyindeki ateşin daha da yükselmesine niye olarak nöbet için daha ziyanlı olabilmektedir. tıpkı vakitte nöbet yokken ateşli çocuğa ılık duş aldırmak yararlı olabilir.
TEDAVİ MÜDDETİ EN AZ 2-4 YIL
İlaç yahut öbür tedavi halleri ile nöbetler tam olarak denetim altına alınsa dahi tedavi müddeti en az 2-4 yıl olmalıdır. İlaçlar ansızın kesilmemeli, ilaç kesilmesine kesinlikle hekim karar vermeli ve kesim mühleti en az 6 ay-1 yıl olmalıdır. Bu müddet boyunca en geç 6 ayda bir çocuk nörolojisi kliniklerinde denetimlerin yapılması gereklidir.
OKULA VE SPORA DEVAM
İlaç tedavisi ile nöbetleri denetim altına alınan çocukların günlük aktivitelerine devam etmelerinde, kreş yahut okula gitmelerinde, okul spor ve laboratuvar çalışmalarına katılmalarında rastgele bir sakınca yoktur. Lakin yüzme ve bisiklet üzere tehlikeli olabilecek sporlar, nöbet denetimi sağlandıktan daha sonra ve erişkin nezareti altında yapılmalıdır.
Gündem