İSO Türkiye İmalat PMI eylülde 52,5 oldu

sezer

New member
Ekonomik büyümenin öncü göstergesi olan imalat sanayi performansında en süratli ve emniyetli referans kabul edilen İstanbul Sanayi Odası (İSO) Türkiye İmalat PMI (Satın Alma Yöneticileri Endeksi) anketinin Eylül 2021 devri sonuçları belirtildi. Eşik paha olan 50,0’nin üzerinde ölçülen tüm sayıların bölümde güzelleşmeye işaret ettiği anket neticelerina göre, ağustosta 54,1 olarak ölçülen manşet PMI, eylülde 52,5’e gerilemesine karşın kesimin faaliyet şartlarında aylık bazda kuvvetli bir güzelleşmeye işaret etti. Faaliyet şartlarındaki düzgünleşme trendi, üretim ve yeni siparişlerde devam eden büyümeye bağlı olarak dördüncü aya ulaştı. Lakin eylül ayındaki artışlar evvelki aya nazaran yavaş gerçekleşti.

Toplam iş hacminde devam eden büyüme, yeni ihracat siparişlerinin bir daha bariz biçimde artmasından takviye buldu. Yeni siparişlerdeki güzelleşme ve kapasite artırmaya yönelik eforlar, firmaların istihdam seviyesini eylül ayında da kuvvetli bir biçimde yükseltmesini sağladı. Buna karşın, yeni siparişlerde süregelen büyümenin tesiriyle, birikmiş işler Temmuz 2020’den beri birinci kere artış gösterdi. İmalatçılar, üretim ihtiyaçlarındaki yükselişe bağlı olarak satın alma faaliyetlerini de genişletti ve girdi stokları üst üste ikinci ay arttı. Ayrıyeten, firmaların tedarik zincirlerindeki kesintilerden korunmak için güvenlik stoku oluşturmaları, üretim öncesi stoklarda 2017’nin sonlarından bu yana gözlenen en süratli artışa yol açtı. Üçüncü çeyrek sonunda tedarik zincirlerindeki aksaklıkların hafifçelediğine yönelik kimi işaretler dikkat çekti. Ham husus yetersizliği ve eser ithalatındaki gecikmeler, tedarikçilerin teslimat müddetlerinin daha da artmasında rol oynadı. Öte yandan, tedarikçi performansındaki bozulma son bir yılın en ölçülü seviyesinde kaydedildi. Girdi maliyetleri keskin bir biçimde yükselmeye devam etti. Firmalar, arz kısıtlarına bağlı olarak ham unsur fiyatlarındaki artışların sürdüğünü bildirdi. Döviz kuru gelişmeleri de girdi maliyetlerini yükselten bir başka faktör oldu. Girdi maliyetlerindeki yükseliş ağustos ayındakine fazlaca yakın bir oranda gerçekleşti. Buna bağlı olarak, imalatçılar satış fiyatlarını süratli bir biçimde yükseltmeyi sürdürdü ve son eser enflasyonu eylülde yavaşça bir artış kaydetti.

Harker: Operasyonel kapasite üzerinde baskı oluşmaya başladı

İstanbul Sanayi Odası Türkiye İmalat PMI anket dataları hakkında değerlendirmede bulunan IHS Markit İktisat Yöneticisi Andrew Harker, şunları söylemiş oldu:

“Türk imalatçıları, son periyotta üretim ve yeni siparişlerde gözlenen toparlanmayı sürdürebildi ve her iki gösterge de eylül ayında artış kaydetti. Hatta yeni siparişlerde süregelen artışlar, firmaların yeni işçi alımını sürdürmesine karşın operasyonel kapasite üzerinde baskı oluşturmaya başladı. Tedarik zincirlerindeki aksamaların yılın başlarındaki kadar bariz olmadığına ait kimi işaretler dikkat çekti. bir daha de firmalar girdi temin etmeye çalışırken daha uzun teslimat müddetleri ve keskin fiyat artışlarıyla gayret etmek zorunda kaldı. Bu problemlere karşı tedbir alma uğraşlarının kararında girdi stokları 2017 sonundan beri en yüksek oranda arttı. Bu gelişme, önümüzdeki aylarda firmaların iş yükünün üstesinden gelmesine bir ölçü yardımcı olacaktır.”

Bölümlerin birçok üretimini artırdı

İstanbul Sanayi Odası Türkiye Sektörel PMI eylül datalarına nazaran, bilhassa ihracat pazarlarında olmak üzere talebin güzelleştiğine yönelik işaretler arttı ve anket kapsamında takip edilen dalların birçok üretim artışı kaydetti. Girdi maliyetleri, tedarik zincirlerinde devam eden aksamaların da tesiriyle bir daha genele yayılı artışlar gösterdi.

Üretimde son periyotta gözlenen kuvvetli toparlanmanın devam ettiği giysi ve deri eserleri dalı, tüm bölümler içerisinde en süratli üretim artışını kaydetti. Ana metaller ve dokumacılıkta de kuvvetli artışlar gerçekleşti. Öte yandan, metalik olmayan mineral eserler bölümünde üretim yavaşlamaya devam ederken besin eserleri ile kara ve deniz taşıtları kesimlerinde ise büyümenin duraksadığı görüldü.

Bölümlerin birçoklarında yeni siparişler arttı. Üretimde olduğu üzere, yeni siparişlerde de en süratli büyüyen kesim giysi ve deri eserleri oldu. Son anketin genel neticelerindan birisi, memleketler arası talepteki güzelleşmenin toplam yeni siparişleri desteklemesi oldu. Kara ve deniz taşıtları kesimi istisna olmak üzere, dokuz kesimde yeni ihracat siparişleri yükseldi.

Ana metaller ile makine ve metal eserler dalları, üçüncü çeyrek sonunda istihdam artışına öncülük etti. Kapasite artışları, birden fazla dalda firmaların iş yüklerini genel manada yönetebilmelerini sağladı. Birikmiş işler sırf kimyasallar, plastik ve kauçuk bölümünde arttı.

Tedarik zincirlerindeki aksamalar faaliyetleri olumsuz etkilemeye devam etti. Takip edilen bölümlerin tümünde teslimat mühletleri arttı. En uzun gecikmeler makine ve metal eserler kesiminde gözlendi.

Arz tarafında yaşanan zorluklar enflasyonist baskıların artmasına katkı yaptı ve girdi maliyetleri enflasyonu genel olarak yüksek seviyede kaldı. En süratli artış metalik olmayan mineral eserler bölümünde gerçekleşirken bu kesimi kimyasal, plastik ve kauçuk eserler yakından takip etti. On dalın tümünde satış fiyatları artış kaydederken en süratli artış metalik olmayan mineral eserler kesiminde yaşandı. Girdi stoklarının artış ve azalış gösterdiği kesim sayısının birebir olması, stok biriktirme tarafında kimi uğraşlar olduğuna işaret etti. Öte yandan, makine ve metal eserleri ile ana metaller dallarında stoklar uzun vadeli düşüşün akabinde yatay seyretti.
 
Üst