Türk bilim insanları, karaciğer hastalıkları için yeni ilaçların aktifliği ve güvenilirliğinin test edilebileceği “organoid” ismi verilen organ gibisi yapıları laboratuvar ortamında geliştirmeyi başardı.
Dokuz Eylül Üniversitesinden yapılan açıklamaya göre, Tıp Fakültesi Tıbbi Biyoloji Ana Bilim Kısmı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Esra Erdal, İzmir Biyotıp ve Genom Merkezi (İBG) ve Koç Üniversitesinin de paydaş olduğu çalışma için Dokuz Eylül Üniversitesi Teknoparkı (DEPARK) bünyesinde Organo-ID isimli firma kurdu.
Erdal ve grubu, laboratuvar ortamında kök hücrelerden “organoid” ismi verilen, organ gibisi yapıların kültür şartlarını geliştirdi. “eHEPO” olarak isimlendirilen modelin, karaciğer hastalıklarında ilaç aktiflik ve güvenilirlik testlerinde kullanılmak üzere lisanslama ve ticarileşme faaliyetlerine de başlandı.
TÜBİTAK’ın 1702 – Patent Tabanlı Teknoloji Transferi Destekleme Daveti’ne müracaat yapılan projeyle ilgili değerlendirmede bulunan Prof. Dr. Erdal, yapılan çalışmayla insan üzerinde araştırma yapmadan evvel, insan dokusunu en uygun taklit eden organoidler üzerinde modelleme yapılabileceğini tabir etti.
Erdal, şunları kaydetti:
“Ortaya çıkardığımız eseri, 3d bir karaciğer hücre kültürü modeli olarak isimlendirebiliriz. Geliştirdiğimiz kültür ortamında kök hücrelerden elde edilen, fonksiyonel ve yapısal olarak organa benzeyen yapıların tabiatıyla oluşmasını sağlıyoruz. Kelam konusu çalışmamız, az metabolik karaciğer hastalıklar, kanser ve kronik karaciğer hastalıklarının modellenmesinde kullanılabiliyor. Hastalıkların beşerde görülen tesirlerini benzeri biçimde laboratuvar şartlarında taklit edebilen ve en gerçekçi model olarak kabul edilen organoidleri tedaviye yönelik ilaç keşfi, ilaç bir daha pozisyonlandırma, ilaç aktiflik ve güvenilirliğinin test edilmesi için kullanmak mümkün. Tüm dünyadaki karaciğer gelişimi, biyolojisi ve hastalıkların patogenezini çalışan araştırmacılarının yanı sıra yeni ilaç adayları olan ya da preklinik ilaç aktiflik ve güvenilirlik tahlilleri yapan dallar de bu eserden faydalanılabilecek.”
Çalışmada DEÜ Tıp Fakültesi Çocuk Hastalıkları Anabilim Kısmı’ndan Prof. Dr. Işık Arslan, Histoloji ve Embriyoloji Anabilim Kısmı’ndan Prof. Dr. Alper Bağrıyanık, İBG’den Dr. Soheil Akbari ve Koç Üniversitesinden Prof. Dr. Tamer Öncü’nün yer aldığını aktaran Erdal, bu teknolojiyi lisanslamak ve ticarileştirmek üzere başvuruyu tamamladıklarını, değişen teknolojinin tüm dünyada kullanılmasını hedeflediklerini kaydetti.
DEÜ Rektörü ve DEPARK İdare Heyeti Lideri Prof. Dr. Nükhet Hotar da çalışmada emeği geçen bilim beşerlerine teşekkür ederek, sıhhatte da öncü çalışmalara imza atmaya devam ettiklerini belirtti.
AA / Halil Fidan – Son Dakika Haberleri
Dokuz Eylül Üniversitesinden yapılan açıklamaya göre, Tıp Fakültesi Tıbbi Biyoloji Ana Bilim Kısmı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Esra Erdal, İzmir Biyotıp ve Genom Merkezi (İBG) ve Koç Üniversitesinin de paydaş olduğu çalışma için Dokuz Eylül Üniversitesi Teknoparkı (DEPARK) bünyesinde Organo-ID isimli firma kurdu.
Erdal ve grubu, laboratuvar ortamında kök hücrelerden “organoid” ismi verilen, organ gibisi yapıların kültür şartlarını geliştirdi. “eHEPO” olarak isimlendirilen modelin, karaciğer hastalıklarında ilaç aktiflik ve güvenilirlik testlerinde kullanılmak üzere lisanslama ve ticarileşme faaliyetlerine de başlandı.
TÜBİTAK’ın 1702 – Patent Tabanlı Teknoloji Transferi Destekleme Daveti’ne müracaat yapılan projeyle ilgili değerlendirmede bulunan Prof. Dr. Erdal, yapılan çalışmayla insan üzerinde araştırma yapmadan evvel, insan dokusunu en uygun taklit eden organoidler üzerinde modelleme yapılabileceğini tabir etti.
Erdal, şunları kaydetti:
“Ortaya çıkardığımız eseri, 3d bir karaciğer hücre kültürü modeli olarak isimlendirebiliriz. Geliştirdiğimiz kültür ortamında kök hücrelerden elde edilen, fonksiyonel ve yapısal olarak organa benzeyen yapıların tabiatıyla oluşmasını sağlıyoruz. Kelam konusu çalışmamız, az metabolik karaciğer hastalıklar, kanser ve kronik karaciğer hastalıklarının modellenmesinde kullanılabiliyor. Hastalıkların beşerde görülen tesirlerini benzeri biçimde laboratuvar şartlarında taklit edebilen ve en gerçekçi model olarak kabul edilen organoidleri tedaviye yönelik ilaç keşfi, ilaç bir daha pozisyonlandırma, ilaç aktiflik ve güvenilirliğinin test edilmesi için kullanmak mümkün. Tüm dünyadaki karaciğer gelişimi, biyolojisi ve hastalıkların patogenezini çalışan araştırmacılarının yanı sıra yeni ilaç adayları olan ya da preklinik ilaç aktiflik ve güvenilirlik tahlilleri yapan dallar de bu eserden faydalanılabilecek.”
Çalışmada DEÜ Tıp Fakültesi Çocuk Hastalıkları Anabilim Kısmı’ndan Prof. Dr. Işık Arslan, Histoloji ve Embriyoloji Anabilim Kısmı’ndan Prof. Dr. Alper Bağrıyanık, İBG’den Dr. Soheil Akbari ve Koç Üniversitesinden Prof. Dr. Tamer Öncü’nün yer aldığını aktaran Erdal, bu teknolojiyi lisanslamak ve ticarileştirmek üzere başvuruyu tamamladıklarını, değişen teknolojinin tüm dünyada kullanılmasını hedeflediklerini kaydetti.
DEÜ Rektörü ve DEPARK İdare Heyeti Lideri Prof. Dr. Nükhet Hotar da çalışmada emeği geçen bilim beşerlerine teşekkür ederek, sıhhatte da öncü çalışmalara imza atmaya devam ettiklerini belirtti.
AA / Halil Fidan – Son Dakika Haberleri