Karadeniz Teknik Üniversitesi (KTÜ) Tıp Fakültesi Ruh Sıhhati ve Hastalıkları Anabilim Kolu Öğretim Üyesi Doç. Dr. Demet Sağlam Aykut, yeni tip koronavirüs (Kovid-19) salgınının niye olduğu kaygının, bireyler üzerinde anksiyete ve depresyon üzere değerli Ruh Sıhhati sıkıntılarına niye olduğunu bildirdi.
KTÜ Farabi Hastanesi psikiyatri uzmanlarından Aykut, yaptığı yazılı açıklamada, Kovid-19 sürecinin, toplum üzerinde toplumsal, politik ve ekonomik tesirlerinin yanı sıra nüfusun büyük bir kısmı üzerinde ruhsal tesirleri olduğunu vurguladı.
Aykut, salgın niçiniyle artan ruhsal gerilimin, hastalık bulaşma korkusu, karantina uygulaması, salgın sürecine ait belirsizlik ve yetersiz bilgilendirilmenin, ruh sıhhati sorunlarının gelişme riskini birlikteinde getirdiğini aktararak, “Kovid-19 salgınının niye olduğu endişe, bireyler üzerinde anksiyete ve depresyon üzere kıymetli ruh sıhhati sıkıntılarını ortaya çıkardı. bu vakitteki ruhsal tesirler, şiddetli ve kalıcı ruhsal sıkıntılara yol açabilmektedir.” sözünü kullandı.
Doç. Dr. Aykut, salgın periyodunda, toplumda görülen ruhsal yansıların hastalanma ve vefat korkusu, tedavi gereken durumlarda hastalığı kapma tasasıyla sıhhat kurumlarına başvurmaktan çekinme, geçim kaynaklarını kaybetme, izolasyonda iken çalışamama ve işten çıkarılmanın kaygılardan yalnızca kimileri olduğuna işaret etti.
“Sosyal izolasyon ve yol açtığı yalnızlık hem ruhsal birebir vakitte fizikî sıhhati olumsuz etkilemektedir”
Kovid-19 sürecinin toplumun ruh sıhhati üzerinde olumsuz tesirlerinin “tsunami gibi” artış eğilimi gösterdiğini belirtti.
Aykut, bireylerin enfeksiyon tehdidine karşı bir dahaleyici denetim etme ve garanti arama davranışı sergileyebildiklerini vurgulayarak, şu değerlendirmede bulundu:
“Hastalığa yakalanma kaygısı fazla olan bireyler, hijyen kurallarını tıbben gereksiz ve çok boyutta uygulayabilmekte. Örneğin, önerilen biçimde el yıkamaktan daha ağır davranışlar ya da çok korunma yahut güvenlik davranışları gösterebilmekte, hastalıktan korunma ismine uzun vakit harcayabilmekte, önlemleri epeyce abartabilmektedir. Pandemi, yeni ruhsal bozukluklara taban hazırlayabilir yahut öncesinden var olan bozuklukların şiddetlenmesine sebep olabilir. Salgın süreci, depresif belirtiler, anksiyete bozuklukları, bedensel belirtiler, suçluluk hissi, travma daha sonrası gerilim bozukluğu, deliryum, psikoz ve hatta intihar üzere çeşitli psikiyatrik bozukluklara niye olmuştur.”
Aykut, pandemi için birincil önleyici eforlar içinde yer alan fizikî uzaklığın, karantina biçimindeki fizikî kısıtlamalardan kaynaklanan toplumsal izolasyon ve yol açtığı yalnızlığın hem ruhsal tıpkı vakitte fizikî sıhhati olumsuz etkilediğini anlattı.
Aykut, karantina ve izolasyonda görülebilen ruhsal belirtiler içinde dert, tasa, kaygı, huzursuzluk, sonluluk hali, çaresizlik hissi, tetikte olma hali, kas ağrıları, sıhhat telaşı, değersizlik ve suçluluk hissi, motivasyon kaybı, isteksizlik, dikkatini toplama kuvvetliğü, iştah değişiklikleri, uykusuzluk, öfke ve tahammülsüzlük, tükenmişlik ve yalnızlık hislerinin da yer aldığının altını çizdi.
Salgının uzun periyotlu ruhsal tesirleri içinde toplumsal ağların, bireyler ortası bağların zayıflaması, öfke ve saldırganlığın ortaya çıkması, sıhhat çalışanlarına karşı olumsuz davranışların sayılabildiğini aktaran Aykut, ayrıyeten psikiyatri kliniklerine gidilememesi ya da müracaatların ertelenmesi niçiniyle ruhsal hastalıklarda şiddetlenme ya da nüksetmeler görüldüğünü kaydetti.
“Salgın sürecinde aile içi ruhsal baskı ve şiddette artma gözlenmektedir”
Aykut, salgının uzun periyotlu tesirlerinden bir ötekinin ise aile içi şiddet olduğuna işaret ederek, “Salgın sürecinde aile içi ruhsal baskı ve şiddette artma gözlenmektedir. Öfkeli ve saldırgan tavırların maksadının çoğunlukla bayanlar ve çocuklar olduğu görülmektedir.” tabirlerini kullandı.
Damgalama ve ayrımcılığın, bulaşıcı hastalıklarda, rahatsızlığı yaşayan bir kişi yahut kümeye yönelik olumsuz, kötüleyici, düşmanca, değersizleştirici ve ayrımcı tavırları içerdiğini belirten Aykut, “Kovid-19 ile bağlı olarak hastalara, hastaların ailelerine, sıhhat çalışanlarına yönelik toplumsal damgalama ve ayrımcılık görülebilmektedir.” değerlendirmesinde bulundu.
Haberi Kaydet
KTÜ Farabi Hastanesi psikiyatri uzmanlarından Aykut, yaptığı yazılı açıklamada, Kovid-19 sürecinin, toplum üzerinde toplumsal, politik ve ekonomik tesirlerinin yanı sıra nüfusun büyük bir kısmı üzerinde ruhsal tesirleri olduğunu vurguladı.
Aykut, salgın niçiniyle artan ruhsal gerilimin, hastalık bulaşma korkusu, karantina uygulaması, salgın sürecine ait belirsizlik ve yetersiz bilgilendirilmenin, ruh sıhhati sorunlarının gelişme riskini birlikteinde getirdiğini aktararak, “Kovid-19 salgınının niye olduğu endişe, bireyler üzerinde anksiyete ve depresyon üzere kıymetli ruh sıhhati sıkıntılarını ortaya çıkardı. bu vakitteki ruhsal tesirler, şiddetli ve kalıcı ruhsal sıkıntılara yol açabilmektedir.” sözünü kullandı.
Doç. Dr. Aykut, salgın periyodunda, toplumda görülen ruhsal yansıların hastalanma ve vefat korkusu, tedavi gereken durumlarda hastalığı kapma tasasıyla sıhhat kurumlarına başvurmaktan çekinme, geçim kaynaklarını kaybetme, izolasyonda iken çalışamama ve işten çıkarılmanın kaygılardan yalnızca kimileri olduğuna işaret etti.
“Sosyal izolasyon ve yol açtığı yalnızlık hem ruhsal birebir vakitte fizikî sıhhati olumsuz etkilemektedir”
Kovid-19 sürecinin toplumun ruh sıhhati üzerinde olumsuz tesirlerinin “tsunami gibi” artış eğilimi gösterdiğini belirtti.
Aykut, bireylerin enfeksiyon tehdidine karşı bir dahaleyici denetim etme ve garanti arama davranışı sergileyebildiklerini vurgulayarak, şu değerlendirmede bulundu:
“Hastalığa yakalanma kaygısı fazla olan bireyler, hijyen kurallarını tıbben gereksiz ve çok boyutta uygulayabilmekte. Örneğin, önerilen biçimde el yıkamaktan daha ağır davranışlar ya da çok korunma yahut güvenlik davranışları gösterebilmekte, hastalıktan korunma ismine uzun vakit harcayabilmekte, önlemleri epeyce abartabilmektedir. Pandemi, yeni ruhsal bozukluklara taban hazırlayabilir yahut öncesinden var olan bozuklukların şiddetlenmesine sebep olabilir. Salgın süreci, depresif belirtiler, anksiyete bozuklukları, bedensel belirtiler, suçluluk hissi, travma daha sonrası gerilim bozukluğu, deliryum, psikoz ve hatta intihar üzere çeşitli psikiyatrik bozukluklara niye olmuştur.”
Aykut, pandemi için birincil önleyici eforlar içinde yer alan fizikî uzaklığın, karantina biçimindeki fizikî kısıtlamalardan kaynaklanan toplumsal izolasyon ve yol açtığı yalnızlığın hem ruhsal tıpkı vakitte fizikî sıhhati olumsuz etkilediğini anlattı.
Aykut, karantina ve izolasyonda görülebilen ruhsal belirtiler içinde dert, tasa, kaygı, huzursuzluk, sonluluk hali, çaresizlik hissi, tetikte olma hali, kas ağrıları, sıhhat telaşı, değersizlik ve suçluluk hissi, motivasyon kaybı, isteksizlik, dikkatini toplama kuvvetliğü, iştah değişiklikleri, uykusuzluk, öfke ve tahammülsüzlük, tükenmişlik ve yalnızlık hislerinin da yer aldığının altını çizdi.
Salgının uzun periyotlu ruhsal tesirleri içinde toplumsal ağların, bireyler ortası bağların zayıflaması, öfke ve saldırganlığın ortaya çıkması, sıhhat çalışanlarına karşı olumsuz davranışların sayılabildiğini aktaran Aykut, ayrıyeten psikiyatri kliniklerine gidilememesi ya da müracaatların ertelenmesi niçiniyle ruhsal hastalıklarda şiddetlenme ya da nüksetmeler görüldüğünü kaydetti.
“Salgın sürecinde aile içi ruhsal baskı ve şiddette artma gözlenmektedir”
Aykut, salgının uzun periyotlu tesirlerinden bir ötekinin ise aile içi şiddet olduğuna işaret ederek, “Salgın sürecinde aile içi ruhsal baskı ve şiddette artma gözlenmektedir. Öfkeli ve saldırgan tavırların maksadının çoğunlukla bayanlar ve çocuklar olduğu görülmektedir.” tabirlerini kullandı.
Damgalama ve ayrımcılığın, bulaşıcı hastalıklarda, rahatsızlığı yaşayan bir kişi yahut kümeye yönelik olumsuz, kötüleyici, düşmanca, değersizleştirici ve ayrımcı tavırları içerdiğini belirten Aykut, “Kovid-19 ile bağlı olarak hastalara, hastaların ailelerine, sıhhat çalışanlarına yönelik toplumsal damgalama ve ayrımcılık görülebilmektedir.” değerlendirmesinde bulundu.
Haberi Kaydet