NATO gelecek 10 yılı için toplanıyor: Dorukta neler konuşulacak?

celikci

Active member
NATO gelecek 10 yılı için toplanıyor: Dorukta neler konuşulacak?
NATO Kuzey Atlantik Kurulu’nun devlet ve hükümet liderleri seviyesindeki toplantısı 14 Haziran’da Belçika’nın başşehri Brüksel’deki NATO karargahında düzenlenecek.

Dorukta gelecek 10 yılda NATO’nun izleyeceği yol haritası olan “NATO 2030” isimli vizyon evrakı, ittifak kendini yeni periyoda adapte ederken yapılması gerekenler, bu kapsamda Çin’in yükselişi, Rusya, terörle çaba, yükselen ve yıkıcı teknolojiler, siber tehditler ve akınlar, iklim değişikliğinin güvenlik tesirleri ele alınacak.

NATO’nun iştirakleri, NATO-AB bağlantıları, ittifaka yönelik yeni tehditler, müttefikler içinde istişarelerin ve dayanışmanın artırılmasına yönelik çalışmalar da tepenin bahisleri içinde bulunuyor. Müttefikler içinde daha ağır, daha sık ve daha içerikli istişareler yapılması, ötürüsıyla müttefikler içindeki ayrılık imajının giderilmesi hedefleniyor.

Ayrıyeten NATO ülkelerinin savunma harcamalarının artırılmasının devamı ve başta Asya-Pasifik’teki iştirakler, Ukrayna ile Gürcistan üzere ülkeler olmak üzere öne çıkan iştirakler da tepe hususları içinde yer alıyor. İştiraklerin güçlendirilmesi bağlamında NATO-AB münasebetlerinin ağırlaştırılması da gündemde.

Çin ve Rusya

NATO’nun son senelerda Çin’in yükselişine bilhassa değer verdiği biliniyor. Bu çerçevede Çin’in yükselişinin hem fırsatlar doğurduğu tıpkı vakitte birtakım sınamalar ortaya çıkardığı bedellendiriliyor.

Çin’e karşı hasmane bir tavır benimsenmesi değil, NATO üyelerine tesirlerinin ele alınması öne çıkıyor. Fakat son senelerda Çin’in artan silahlanması da göz önünde bulunduruluyor. Çin konusunda Asya-Pasifik iştiraklerinin kıymetinin vurgulanması bekleniyor.

Rusya konusunda ise son periyotta yasa dışı biçimde ilhak edilen Kırım’da ve Ukrayna hududunda Rus ordusunun yaptığı yığınağın akabinde gelinen nokta kıymet taşıyor. NATO yetkilileri, Rusya’nın tavrını “saldırgan” formunda nitelendiriyor.

NATO yetkilileri, hiç bir üyenin tek başına ittifaka yönelik bu çeşit sınamaların üstesinden gelemeyeceğini sık sık vurguluyor. Giderek daha “rekabetçi ve öngörülemez” hale gelen dünyada sınamalarla başa çıkabilmek için “birlik ve dayanışmanın” altı çiziliyor. Bu çerçevede Avrupa ile Kuzey Amerika içindeki transatlantik bağlantılarını kuvvetlendirmenin kıymetine dikkat çekiliyor.

Stratejik Konsept ve harcamalar

NATO’nun gayelerini ve güvenlik alanındaki temel bakılırsavlerini belirleyen 2010 Stratejik Konsepti’nin de yenilenmesi de dorukta ele alınacak. Mevcut Stratejik Konsept’in geçerli kısımlarına ek olarak kimi düzenlemelerin yapılmasıyla bugünün kaidelerine bakılırsa tehditler ve sınamalar tanım edilecek.

Tepede bunlara karşı ittifakın nasıl adapte edileceğine dair bir çerçeve çizilmesi öngörülüyor. Yenilenmiş Stratejik Konsept ile ilgili çalışmanın gelecek yıl İspanya’da düzenlenmesi öngörülen doruğa kadar devam etmesi ve son onayın başkanlar tarafınca İspanya’daki dorukta verilmesi bekleniyor.

NATO’nun tüm bu çalışmalarının aksama olmadan devam edebilmesi için kaynak aktarılması gerektiği, bu niçinle NATO bütçesinin artırılmasına gereksinim duyulduğu tabir ediliyor. Bütçenin artırılmasında tereddütleri olan ülkeler bulunuyor. Bun niçiniyle bütçe artırımında çabucak hemen sonuncu sonucun ortaya çıkmadığı belirtiliyor.

Afganistan

Afganistan’ın da NATO Zirvesi’nde gündeme gelmesine kesin gözüyle bakılıyor. ABD’nin eylüle kadar çekileceği ve NATO’nun Kararlı Takviye Misyonunun sonlandırılacağı açıklamalarından daha sonra Afganistan’ın geleceği konusunda görüşmeler yapılması bekleniyor.

Bilhassa çerçeve ülkeler olarak Afganistan’da kıymetli sorumluluklar üstüne alan ABD, İngiltere, Almanya, İtalya ve Türkiye’nin yanı sıra 20 yıl boyunca NATO’nun Afganistan’daki misyonuna önemli katkıda bulunan, birlik bulunduran ülkelerin mevzuyu gündeme taşıyacağı söz ediliyor.

Biden’ın birinci NATO tepesi

NATO Doruğu, ABD Lideri Joe Biden’ın lider olarak katılacağı birinci tepe olması bakımından da kıymet taşıyor.

Tepenin, evvelki Lider Donald Trump devrinde ABD idaresinin NATO’ya verdiği ehemmiyetin azalmasından daha sonra gerileyen Kuzey Amerika-Avrupa bağlantıları açısından fırsat teşkil ettiği sıkça lisana getiriliyor.

Brüksel’deki NATO Zirvesi’nin bağlantıların “tamir” edilmesi ve Trump öncesi periyoda dönülmesi bakımından ehemmiyetine vurgu yapılıyor.

İkili görüşmeler

NATO ülkelerinin başkanlarının tepe çerçevesinde ikili görüşmeler yapması bekleniyor. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, bu kapsamda ABD Lideri Joe Biden ile görüşecek. Erdoğan’ın İngiltere Başbakanı Boris Johnson ve Almanya Başbakanı Angela Merkel ile görüşmeleri de katılaştı.

Ayrıyeten Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron, Yunanistan Başbakanı Kiryakos Miçotakis, Hollanda Başbakanı Mark Rutte, Litvanya Cumhurbaşkanı Gitanas Nauseda ile görüşmeler yapması da öngörülüyor.

Bunların haricinde başkanların toplantı öncesi yahut daha sonrasında ayaküstü görüşmelerinin de mümkün olabileceği söz ediliyor.

Sıkı güvenlik ve salgın önlemleri

NATO Tepesi, COVID-19 salgını niçiniyle sıkı önlemler altında düzenlenecek.

Pazartesi günü öğlen saatlerinde başkanların karargaha gelmelerinden daha sonra NATO Genel Sekreteri Jens Stoltenberg, resmi karşılama merasimi düzenleyecek. Akabinde aile fotoğrafı çektirilecek.

sonrasındasında tepe toplantısına geçilecek. 3 saate yakın sürmesi planlanan toplantının akabinde tepe bildirisinin yayımlanması bekleniyor. Genel Sekreter Stoltenberg ile önderlerin farklı başka basın toplantısı düzenlemeleri de öngörülüyor.

Doruğun yapılacağı NATO karargahına erişim çok hudutlu tutulacak. Medya mensupları için karargah binasının yanında bir medya merkezi kurulacak. Tepeyi takip edecek medya çalışanlarının PCR testi yaptırması ve özel FFP2 maskeleri kullanımı istenecek.

NATO karargahında düzenlenecek tepe için Brüksel’de geniş güvenlik tedbirleri alınacak. Tepe günü birtakım yolların kapatılması planlanıyor.

Ayrıyeten tepe ötürüsıyla Grand Place, Montgomery kavşağı, Cinquantenaire Parkı’ndaki tak ve Atomium üzere Brüksel’in kimi simge yapıları ve yerlerinde NATO’nun rengi olan mavi ışıklandırma yapılacak ve NATO bayrakları asılacak.

ALINTIDIR
 
Üst