Türkiye Büyük Millet Meclisi (TBMM) Obezite ile Çaba Alt Kurulu’nun geçtiğimiz aylarda yayımladığı rapora nazaran, Türkiye’de her 3 şahıstan 1’i obeziteli. Avrupa ülkeleri içinde Türkiye’yi üst sıralara taşıyan bu oran bilhassa bayanlarda ve çocuklarda tehlikeli bir boyuta dikkat çekiyor. Husus ile ilgili değerlendirmelerde bulunan Türkiye Obezite Araştırma Derneği (TOAD) Lideri Prof. Dr. Volkan Demirhan Yumuk, obezitenin tetiklediği hastalıklara ve Türkiye’de acil olarak atılması gereken adımlara dikkat çekerken, kent düzenlemelerinin obeziteyi önlemede tesirli olacağının altını çizdi.
Obeziteyle, yalnızca “az ye, epey hareket et” sloganıyla baş edilebilecek sıradan bir hastalık olmadığını belirten Prof. Dr. Volkan Yumuk, kıymetli ihtarlarda bulundu.
OBEZİTE HANGİ HASTALIKLARI TETİKLİYOR?
“Obezite; tip 2 diyabet, hipertansiyon, damar sertliği, kalp yetmezliği, inme, karaciğer yağlanması, safra taşı, reflü, yağlı böbrek hastalığı, depresyon, uykuda soluk durması, cinsel isteksizlik, kısırlık, adet düzensizliği, eklemlerde kireçlenme üzere hastalıkların ve kimi kanser tiplerinin görülme riskinde artışa niye olabilir” biçiminde konuşan Prof. Dr. Yumuk, obezitenin ortaya çıkmasındaki temel faktörleri şöyleki sıraladı:
“Obezitenin ortaya çıkmasında birden çok faktör rol oynar. Besin alımındaki artışa ve fizikî aktivitedeki azalmaya niye olan, genetik, epigenetik, çevresel, biyolojik, ruhsal, davranışsal ve sosyokültürel faktörler obezitenin ortaya çıkmasını tetikleyebilir.”
Bireyin beden yükünün (kg), uzunluk uzunluğunun (m cinsinden) karesine (BKI=kg/m2) bölünmesiyle elde edilen vücut kütle indeksi (BKİ) hesaplaması kararı, obezite teşhisinin konulduğunu belirten Prof. Dr. Yumuk, “BKİ’nin 30 ve üzeri olması durumunda obezitenin varlığından bahsedilir” bilgisini verdi.
OBEZİTEYİ DEĞİŞTİREN KENTLER OLUŞTURULMALI
Pandemi devrinde sağlıklı beslenme ve fizikî aktivite üzere tedbirlerin ehemmiyet kazandığını da vurgulayan Prof. Dr. Volkan Yumuk, obezitenin önlenmesinde ülkemizde acil olarak atılması gereken adımları şu biçimde sıraladı:
Dünya Sıhhat Örgütü (DSÖ) Avrupa ünitesiyle birlikte yürütülen fizikî aktivite ve sağlıklı beslenme stratejileri oluşturma hareketleri, beslenme dostu okullar oluşturma teşebbüsü, besin etiketleme yönetmeliklerinin oluşturulması, faal kentler ve obeziteyi değiştiren kentler bağlamında yürüyüş ve bisiklet parkurlarının oluşturulması, toplu nakliyat ağının genişletilmesi ve kullanışlılığının arttırılması obezitenin ülkemizdeki sıklığının azaltılması açısından hayli hakikat teşebbüsler olacaktır.”
TÜRK MUTFAĞINDAKİ BESLENME YANLIŞLARI
Obezitenin önlenmesinde yeme alışkanlıklarında yapılan düzenlemenin değerli bir rolü olduğuna değinen Prof. Dr. Dilek Yazıcı ise bu mevzuda yapılan yanılgılarla ilgili şunları söylemiş oldu:
“çoğunlukla fast-food ve paketlenmiş besin tüketiminin yanında, Türk mutfağında da yer alan işlenmiş karbonhidratların, beyaz ekmeğin ve beyaz unla yapılan hamur işi üzere besinlerin tüketimlerinin fazla ölçüde olması obeziteyi tetiklemektedir. Ayrıyeten yörelerimize bakılırsa bir daha doymuş yağ açısından ağır olan et tüketiminin yahut doymuş yağların kendisinin tüketiminin fazla olması da obeziteye niye olabilir.”
TÜRKİYE’DE HER 4 ÇOCUKTAN 1’İ FAZLA KİLOLU
Çocukluk çağında obezite sıklığının son devirlerde bariz olarak arttığına dikkat çeken Prof. Dr. Dilek Yazıcı, ülkemizde her 4 çocuktan 1’inin fazla kilolu ya da obeziteli olduğunu vurguladı. Çocukların beslenme alışkanlıklarının düzenlenmesinde ebeveynlere değerli roller düştüğünü de belirten Prof. Dr. Yazıcı, şu teklifleri sıraladı:
“Evde sağlıklı besinler tüketerek çocukları da bu yiyeceklere yönlendirmek obezitenin önlenmesi açısından hayli kıymetli. Sağlıklı beslenmenin yanı sıra hareketli olmak ve idman de çocuklara birer alışkanlık olarak kazandırılmalıdır.”
RUHSAL GERİLİM GÖRÜLME SIKLIĞI YÜZDE 60
Obezite birlikteinde getirdiği fizikî sıhhat sıkıntılarının yanında birtakım ruhsal bozuklukların da görülme sıklığında artışa sebep oluyor. “Obezitesi olan bireylerde rastgele bir ruhsal bozukluğun olma sıklığı yüzde 60’ı bulmaktadır” bilgisini veren Prof. Dr. Dilek Yazıcı, kelamlarına şöyleki devam etti:
“Gelişimsel süreçte, çocukluk çağında yaşanan sözel, fizikî ve cinsel şiddet üzere olumsuz ömür olayları ve bağlanma süreçleri, erişkin hayattaki gerilim karşılıklarını da etkileyerek obezite riskini artırmaktadır. Ruhsal gerilim, biroldukça yol üzerinden obeziteyi artırıcı bir risk faktörüdür.”
Kaynak: Bültenler
Obeziteyle, yalnızca “az ye, epey hareket et” sloganıyla baş edilebilecek sıradan bir hastalık olmadığını belirten Prof. Dr. Volkan Yumuk, kıymetli ihtarlarda bulundu.
OBEZİTE HANGİ HASTALIKLARI TETİKLİYOR?
“Obezite; tip 2 diyabet, hipertansiyon, damar sertliği, kalp yetmezliği, inme, karaciğer yağlanması, safra taşı, reflü, yağlı böbrek hastalığı, depresyon, uykuda soluk durması, cinsel isteksizlik, kısırlık, adet düzensizliği, eklemlerde kireçlenme üzere hastalıkların ve kimi kanser tiplerinin görülme riskinde artışa niye olabilir” biçiminde konuşan Prof. Dr. Yumuk, obezitenin ortaya çıkmasındaki temel faktörleri şöyleki sıraladı:
“Obezitenin ortaya çıkmasında birden çok faktör rol oynar. Besin alımındaki artışa ve fizikî aktivitedeki azalmaya niye olan, genetik, epigenetik, çevresel, biyolojik, ruhsal, davranışsal ve sosyokültürel faktörler obezitenin ortaya çıkmasını tetikleyebilir.”
Bireyin beden yükünün (kg), uzunluk uzunluğunun (m cinsinden) karesine (BKI=kg/m2) bölünmesiyle elde edilen vücut kütle indeksi (BKİ) hesaplaması kararı, obezite teşhisinin konulduğunu belirten Prof. Dr. Yumuk, “BKİ’nin 30 ve üzeri olması durumunda obezitenin varlığından bahsedilir” bilgisini verdi.
OBEZİTEYİ DEĞİŞTİREN KENTLER OLUŞTURULMALI
Pandemi devrinde sağlıklı beslenme ve fizikî aktivite üzere tedbirlerin ehemmiyet kazandığını da vurgulayan Prof. Dr. Volkan Yumuk, obezitenin önlenmesinde ülkemizde acil olarak atılması gereken adımları şu biçimde sıraladı:
Dünya Sıhhat Örgütü (DSÖ) Avrupa ünitesiyle birlikte yürütülen fizikî aktivite ve sağlıklı beslenme stratejileri oluşturma hareketleri, beslenme dostu okullar oluşturma teşebbüsü, besin etiketleme yönetmeliklerinin oluşturulması, faal kentler ve obeziteyi değiştiren kentler bağlamında yürüyüş ve bisiklet parkurlarının oluşturulması, toplu nakliyat ağının genişletilmesi ve kullanışlılığının arttırılması obezitenin ülkemizdeki sıklığının azaltılması açısından hayli hakikat teşebbüsler olacaktır.”
TÜRK MUTFAĞINDAKİ BESLENME YANLIŞLARI
Obezitenin önlenmesinde yeme alışkanlıklarında yapılan düzenlemenin değerli bir rolü olduğuna değinen Prof. Dr. Dilek Yazıcı ise bu mevzuda yapılan yanılgılarla ilgili şunları söylemiş oldu:
“çoğunlukla fast-food ve paketlenmiş besin tüketiminin yanında, Türk mutfağında da yer alan işlenmiş karbonhidratların, beyaz ekmeğin ve beyaz unla yapılan hamur işi üzere besinlerin tüketimlerinin fazla ölçüde olması obeziteyi tetiklemektedir. Ayrıyeten yörelerimize bakılırsa bir daha doymuş yağ açısından ağır olan et tüketiminin yahut doymuş yağların kendisinin tüketiminin fazla olması da obeziteye niye olabilir.”
TÜRKİYE’DE HER 4 ÇOCUKTAN 1’İ FAZLA KİLOLU
Çocukluk çağında obezite sıklığının son devirlerde bariz olarak arttığına dikkat çeken Prof. Dr. Dilek Yazıcı, ülkemizde her 4 çocuktan 1’inin fazla kilolu ya da obeziteli olduğunu vurguladı. Çocukların beslenme alışkanlıklarının düzenlenmesinde ebeveynlere değerli roller düştüğünü de belirten Prof. Dr. Yazıcı, şu teklifleri sıraladı:
“Evde sağlıklı besinler tüketerek çocukları da bu yiyeceklere yönlendirmek obezitenin önlenmesi açısından hayli kıymetli. Sağlıklı beslenmenin yanı sıra hareketli olmak ve idman de çocuklara birer alışkanlık olarak kazandırılmalıdır.”
RUHSAL GERİLİM GÖRÜLME SIKLIĞI YÜZDE 60
Obezite birlikteinde getirdiği fizikî sıhhat sıkıntılarının yanında birtakım ruhsal bozuklukların da görülme sıklığında artışa sebep oluyor. “Obezitesi olan bireylerde rastgele bir ruhsal bozukluğun olma sıklığı yüzde 60’ı bulmaktadır” bilgisini veren Prof. Dr. Dilek Yazıcı, kelamlarına şöyleki devam etti:
“Gelişimsel süreçte, çocukluk çağında yaşanan sözel, fizikî ve cinsel şiddet üzere olumsuz ömür olayları ve bağlanma süreçleri, erişkin hayattaki gerilim karşılıklarını da etkileyerek obezite riskini artırmaktadır. Ruhsal gerilim, biroldukça yol üzerinden obeziteyi artırıcı bir risk faktörüdür.”
Kaynak: Bültenler