UZMAN Psikolog Merve Sarsmaz, yapılan araştırmalarda her 100 bireyden 3’ünde obsesif kompulsif bozukluğunun (OKB) saptandığını söyleyerek, “Bu bozukluk çoğunlukla ergenlik devri ve 20-30’lu yaşlarda başlamakla birlikte, okul öncesi periyottaki çocuklarda da görülebilmektedir. OKB’nin bayanlarda görülme oranı erkeklere nazaran daha fazlayken, erkeklerde ise daha erken yaşlarda başlamaktadır” dedi.
İtimat Çayyolu Cerrahi Tıp Merkezi Psikoloji Kısmı Uzman Psikolog Merve Sarsmaz, obsesif kompulsif bozukluğun (OKB), ruhsal bir hastalık olduğunu söylemiş oldu. Günlük ömür fonksiyonelliğini kısıtlayabilen obsesif kompulsif bozukluğun, iş ve toplumsal ömürde değerli sorunlara yol açabildiğini ve hayat kalitesini düşürebildiğini söz eden Sarsmaz, “Sürekli elleri yıkamak, kapı kilidini yine tekrar denetim etmek, işleri belli sayıda yapmak üzere birfazlaca takıntılı niyetin ve davranışın gündelik hayatı etkileyecek yoğunlukta olması, obsesif kompulsif bozukluğun haber cisi olabiliyor. Travmaların ve erken çocukluk devrinde geçirilen aile problemlerinin niye olabileceği bu bozukluk mükemmeliyetçilik, kuralcılık ve titizlik üzere şahsi özelliklerden de kaynaklanabiliyor. Obsesyonlar, bireyin zihninden uzaklaştıramadığı niyet, fikir ve dürtülerdir. Kişinin isteği haricinde gelişir, ezaya, huzursuzluğa, tasaya yol açar ve kişi tarafınca mantık dışı olarak kıymetlendirilir. Obsesif birey bir dahaleyici fikirlerini ve davranışlarını engelleyemez” diye konuştu.
’20-30’LU YAŞLARDA BAŞLIYOR’
Obsesif kompulsif bozukluğun niçininin kesin olarak bilinmediğini kaydeden Sarsmaz, şunları söylemiş oldu:
“Ancak çeşitli fizyolojik ve psikososyal faktörler, bu bozukluğa yatkınlığı artırabilmektedir.
Yapılan araştırmalar, OKB’li hastaların anne-babalarında ve öbür birinci derece akrabalarında OKB’nin sık olarak görüldüğünü, OKB’li hastalarda, beynin sinirsel iletiminde kıymetli rolü olan serotonin hormonun fonksiyonlarında bozukluk gözlemlendiğini, Çeşitli travmatik tecrübelerin,
Erken çocukluk devrinde aile bağlantılarındaki sorunların, mükemmeliyetçilik, kuralcılık ve titizlik üzere çeşitli kişilik özelliklerin obsesif kompulsif bozukluk gelişmeninde kıymetli rol oynadığını göstermiştir. Yapılan araştırmalar, her 100 bireyden 3’ünde obsesif kompulsif bozukluk saptandığını göstermektedir. Bu bozukluk çoğunlukla ergenlik periyodu ve 20-30’lu yaşlarda başlamakla bir arada, okul öncesi periyottaki çocuklarda da görülebilmektedir.
OKB’nin bayanlarda görülme oranı erkeklere nazaran daha fazlayken, erkeklerde ise, daha erken yaşlarda başlamaktadır.”
‘KÜLTÜRDEN KÜLTÜRE DEĞİŞİYOR’
Sarsmaz, en sık görülen obsesyonlar ve kompulsiyonlar ile ilgili, “Obsesyonlar ve kompulsiyonlar kültürden kültüre değişmekle birlikte, tüm dünyada en hayli görülen obsesyon ve kompulsiyonlar şöyledir. Bulaşma obsesyonu ve paklık kompulsiyonu, kuşku obsesyonu ve denetim kompulsiyonu, cinsel içerikli obsesyonlar, dini içerikli obsesyonlar, simetri-düzen obsesyonları ve kompulsiyonları, dokunma kompulsiyonları, sayma kompulsiyonları, biriktirme ve saklama kompulsiyonları, batıl inançlar, uğurlu uğursuz sayılar ve renkler. Obsesif hastalar, korku verici kanılarından kaçınarak başa çıkmaya çalışır.
Ancak kaçmaya çalıştıkça bu niyetler daha da artmakta ve bu biçimdelikle kaçınma davranışı pekişerek güçlenmektedir. Bu durum kısır bir döngü haline gelmektedir” dedi.
‘TEDAVİ EDİLEBİLİR’
Sarsmaz, obsesif kompulsif bozukluğun tedavi edilebilir bir hastalık olduğunu söyleyerek, şunları kaydetti:
“Obsesif kompulsif bozukluğun tedavisinde ilaç kullanması ve bilişsel davranışçı psikoterapinin en tesirli formüller olduğu kanıtlanmıştır. Bilişsel davranışçı terapiler, hastalığın tedavisinde ve nükslerin önlenmesinde fazlaca kıymetli yer tutmaktadır. Bilişsel terapi kimi vakit tek metot olarak kullanılırken kimi durumlarda süreç hem ilaç tedavileri tıpkı vakitte bilişsel terapilerle birlikte yönetilmektedir. İlaç tedavisi beyindeki serotonin düzeylerini artırmaya yöneliktir.
Davranış tedavilerinde emel, hastaya dert veren ve korku oluşturduğu için kaçma, kaçınma davranışlarına niye olan niyetlerle, yani obsesyonlarla karşı karşıya getirmek ve bu karşılaştırmanın oluşturduğu korkuyu azaltmak için ortaya çıkan yenidenlayıcı davranışları, yani kompulsiyonları engellemektir. Bilişsel süreçte ise tehdit, tehlike ve çok sorumluluk algılarının ne oranda gerçekçi olduğu, hangi niyet yanlışları kararında abartılı tehdit ve tehlike algılarının ortaya çıktığı saptanmaktadır. Niyetlerin bir gaye değil, araç olduğu ve fonksiyonsuz fikirlerin yerini gerçekçi ve fonksiyonel kanılara bırakması sağlanmaktadır.”
‘BİRÇOK PSİKİYATRİK BOZUKLUK ORTAYA ÇIKABİLİR’
Obsesif kompulsif bozukluğun öbür rahatsızlıkların oluşmasına niye olabileceğini söz eden Sarsmaz, “Obsesif kompulsif semptomlarıyla eş vakitli olarak yeme bozukluğu ve depresyon üzere biroldukca psikiyatrik bozukluğu ortaya çıkabilmektedir. Kişinin ortasında bulunduğu bir dert durumu ya da his durum sorunu, yakın ilgi ortasında olduğu bireyleri de etkilemektedir. OKB’li hastalar, takıntılı niyet ve davranışlarının etrafları tarafınca fark edilmesi durumunda nasıl karşılanacaklarıyla ilgili ağır tasa yaşar ve hissettiklerini paylaşmaktan kaçınabilir. Aileleri ve arkadaşları, kişinin obsesif niyet ve davranışlarını engelleyemediğini bilmeli, tedaviye ahenk sağlamaları için onları desteklemelidir. Ayrıyeten davranışlarındaki sebebi sorgulamak yerine, onu anladıklarını ve yanında olduklarını hissettirmeleri değerlidir. OKB’li bireyin de takıntılarından rahatsızlık duyduğu, zihnine takılan kanıların sebep olduğu korku ve endişenin önüne geçebilmek için kendini, yinelayan zihinsel ve davranışsal kalıpların ortasında bulduğu unutulmamalıdır.
Mani olunamayan takıntılı niyetlere ve bu kanılarla alakalı zorlantılı davranışlara sahip olan bireyler, bu niyet ve davranış bozukluğunun gündelik ömrünü ve insan alakalarını etkilemesi durumunda vakit kaybetmeden uzman takviyesine başvurmalıdır” dedi.
Demirören Haber Ajansı – Son Dakika Haberleri
İtimat Çayyolu Cerrahi Tıp Merkezi Psikoloji Kısmı Uzman Psikolog Merve Sarsmaz, obsesif kompulsif bozukluğun (OKB), ruhsal bir hastalık olduğunu söylemiş oldu. Günlük ömür fonksiyonelliğini kısıtlayabilen obsesif kompulsif bozukluğun, iş ve toplumsal ömürde değerli sorunlara yol açabildiğini ve hayat kalitesini düşürebildiğini söz eden Sarsmaz, “Sürekli elleri yıkamak, kapı kilidini yine tekrar denetim etmek, işleri belli sayıda yapmak üzere birfazlaca takıntılı niyetin ve davranışın gündelik hayatı etkileyecek yoğunlukta olması, obsesif kompulsif bozukluğun haber cisi olabiliyor. Travmaların ve erken çocukluk devrinde geçirilen aile problemlerinin niye olabileceği bu bozukluk mükemmeliyetçilik, kuralcılık ve titizlik üzere şahsi özelliklerden de kaynaklanabiliyor. Obsesyonlar, bireyin zihninden uzaklaştıramadığı niyet, fikir ve dürtülerdir. Kişinin isteği haricinde gelişir, ezaya, huzursuzluğa, tasaya yol açar ve kişi tarafınca mantık dışı olarak kıymetlendirilir. Obsesif birey bir dahaleyici fikirlerini ve davranışlarını engelleyemez” diye konuştu.
’20-30’LU YAŞLARDA BAŞLIYOR’
Obsesif kompulsif bozukluğun niçininin kesin olarak bilinmediğini kaydeden Sarsmaz, şunları söylemiş oldu:
“Ancak çeşitli fizyolojik ve psikososyal faktörler, bu bozukluğa yatkınlığı artırabilmektedir.
Yapılan araştırmalar, OKB’li hastaların anne-babalarında ve öbür birinci derece akrabalarında OKB’nin sık olarak görüldüğünü, OKB’li hastalarda, beynin sinirsel iletiminde kıymetli rolü olan serotonin hormonun fonksiyonlarında bozukluk gözlemlendiğini, Çeşitli travmatik tecrübelerin,
Erken çocukluk devrinde aile bağlantılarındaki sorunların, mükemmeliyetçilik, kuralcılık ve titizlik üzere çeşitli kişilik özelliklerin obsesif kompulsif bozukluk gelişmeninde kıymetli rol oynadığını göstermiştir. Yapılan araştırmalar, her 100 bireyden 3’ünde obsesif kompulsif bozukluk saptandığını göstermektedir. Bu bozukluk çoğunlukla ergenlik periyodu ve 20-30’lu yaşlarda başlamakla bir arada, okul öncesi periyottaki çocuklarda da görülebilmektedir.
OKB’nin bayanlarda görülme oranı erkeklere nazaran daha fazlayken, erkeklerde ise, daha erken yaşlarda başlamaktadır.”
‘KÜLTÜRDEN KÜLTÜRE DEĞİŞİYOR’
Sarsmaz, en sık görülen obsesyonlar ve kompulsiyonlar ile ilgili, “Obsesyonlar ve kompulsiyonlar kültürden kültüre değişmekle birlikte, tüm dünyada en hayli görülen obsesyon ve kompulsiyonlar şöyledir. Bulaşma obsesyonu ve paklık kompulsiyonu, kuşku obsesyonu ve denetim kompulsiyonu, cinsel içerikli obsesyonlar, dini içerikli obsesyonlar, simetri-düzen obsesyonları ve kompulsiyonları, dokunma kompulsiyonları, sayma kompulsiyonları, biriktirme ve saklama kompulsiyonları, batıl inançlar, uğurlu uğursuz sayılar ve renkler. Obsesif hastalar, korku verici kanılarından kaçınarak başa çıkmaya çalışır.
Ancak kaçmaya çalıştıkça bu niyetler daha da artmakta ve bu biçimdelikle kaçınma davranışı pekişerek güçlenmektedir. Bu durum kısır bir döngü haline gelmektedir” dedi.
‘TEDAVİ EDİLEBİLİR’
Sarsmaz, obsesif kompulsif bozukluğun tedavi edilebilir bir hastalık olduğunu söyleyerek, şunları kaydetti:
“Obsesif kompulsif bozukluğun tedavisinde ilaç kullanması ve bilişsel davranışçı psikoterapinin en tesirli formüller olduğu kanıtlanmıştır. Bilişsel davranışçı terapiler, hastalığın tedavisinde ve nükslerin önlenmesinde fazlaca kıymetli yer tutmaktadır. Bilişsel terapi kimi vakit tek metot olarak kullanılırken kimi durumlarda süreç hem ilaç tedavileri tıpkı vakitte bilişsel terapilerle birlikte yönetilmektedir. İlaç tedavisi beyindeki serotonin düzeylerini artırmaya yöneliktir.
Davranış tedavilerinde emel, hastaya dert veren ve korku oluşturduğu için kaçma, kaçınma davranışlarına niye olan niyetlerle, yani obsesyonlarla karşı karşıya getirmek ve bu karşılaştırmanın oluşturduğu korkuyu azaltmak için ortaya çıkan yenidenlayıcı davranışları, yani kompulsiyonları engellemektir. Bilişsel süreçte ise tehdit, tehlike ve çok sorumluluk algılarının ne oranda gerçekçi olduğu, hangi niyet yanlışları kararında abartılı tehdit ve tehlike algılarının ortaya çıktığı saptanmaktadır. Niyetlerin bir gaye değil, araç olduğu ve fonksiyonsuz fikirlerin yerini gerçekçi ve fonksiyonel kanılara bırakması sağlanmaktadır.”
‘BİRÇOK PSİKİYATRİK BOZUKLUK ORTAYA ÇIKABİLİR’
Obsesif kompulsif bozukluğun öbür rahatsızlıkların oluşmasına niye olabileceğini söz eden Sarsmaz, “Obsesif kompulsif semptomlarıyla eş vakitli olarak yeme bozukluğu ve depresyon üzere biroldukca psikiyatrik bozukluğu ortaya çıkabilmektedir. Kişinin ortasında bulunduğu bir dert durumu ya da his durum sorunu, yakın ilgi ortasında olduğu bireyleri de etkilemektedir. OKB’li hastalar, takıntılı niyet ve davranışlarının etrafları tarafınca fark edilmesi durumunda nasıl karşılanacaklarıyla ilgili ağır tasa yaşar ve hissettiklerini paylaşmaktan kaçınabilir. Aileleri ve arkadaşları, kişinin obsesif niyet ve davranışlarını engelleyemediğini bilmeli, tedaviye ahenk sağlamaları için onları desteklemelidir. Ayrıyeten davranışlarındaki sebebi sorgulamak yerine, onu anladıklarını ve yanında olduklarını hissettirmeleri değerlidir. OKB’li bireyin de takıntılarından rahatsızlık duyduğu, zihnine takılan kanıların sebep olduğu korku ve endişenin önüne geçebilmek için kendini, yinelayan zihinsel ve davranışsal kalıpların ortasında bulduğu unutulmamalıdır.
Mani olunamayan takıntılı niyetlere ve bu kanılarla alakalı zorlantılı davranışlara sahip olan bireyler, bu niyet ve davranış bozukluğunun gündelik ömrünü ve insan alakalarını etkilemesi durumunda vakit kaybetmeden uzman takviyesine başvurmalıdır” dedi.
Demirören Haber Ajansı – Son Dakika Haberleri