Öşür Nedir Kimlere Verilir ?

Mert

New member
Öşür Nedir?

Öşür, İslam dininde tarım ürünlerinden alınan bir vergidir. Bu, İslam hukukuna (fıkıh) göre, çiftçilerin yetiştirdiği mahsullerin belli bir kısmını, toplumun ihtiyaçlarını karşılamak amacıyla, devlet ya da belirli bir kuruma vermeleridir. Öşür, kelime olarak Arapça kökenli olup, “on” anlamına gelir. Tarımsal üretimin ondalık kısmı olarak belirlenen öşür, İslam ekonomisinde önemli bir yer tutar ve farklı türdeki mahsuller için oranlar belirlenmiştir.

Öşür, temel olarak ziraat yapan kimselerden alınır ve gelirlerinin belirli bir kısmının toplum yararına kullanılmasını sağlar. Bu vergi, sadece tarımsal ürünler üzerinden alınan bir vergi olup, toprak sahiplerinin devletin belirlediği oranda öşür ödemesi gerekir. Tarım, İslam toplumlarında önemli bir ekonomik faaliyet olduğundan, bu vergilerin toplanması hem ekonomik dengeyi sağlar hem de toplumsal dayanışma için bir araç olur.

Öşür Kimlere Verilir?

Öşür, İslam toplumlarında çiftçilere ve tarım yapan kimselere yönelik bir vergi olup, bu vergiyi ödeme yükümlülüğü olan kişiler, yetiştirdikleri ürünlerin türüne göre belirli oranlarda öşür öderler. Öşür, genellikle zengin çiftçilere uygulanır. Bir kişinin öşür ödeyebilmesi için, belirli bir toprak büyüklüğüne sahip olması ve bu topraklardan gelir elde etmesi gereklidir. Fakat öşür vermek yalnızca toprak sahiplerine özgü değildir. Kiracılar ve işçilerin de bu vergiye tabi olabileceği durumlar vardır, ancak öşür ödemek, genellikle toprak sahiplerinin yükümlülüğüdür.

Bununla birlikte, öşür yalnızca tarımsal faaliyetle elde edilen gelirden alınır. Yani, bir kişinin başka gelir kaynaklarından (örneğin ticaret, sanayi vb.) elde ettiği kazançlardan öşür alınmaz. Tarım ürünlerinin toplanması sırasında bu vergi devreye girer ve çiftçilerin her yıl elde ettikleri mahsul üzerinden belirli bir miktar öşür vermeleri beklenir.

Öşür Hangi Oranlarla Alınır?

Öşürün oranı, elde edilen ürünün niteliğine ve yetiştirilme şartlarına göre değişkenlik gösterir. İslam fıkhına göre, öşür oranı genellikle %10 olarak belirlenmiştir. Ancak, bu oran bazı durumlarda %5’e kadar düşebilir. Örneğin, ürünlerin sulama yöntemine göre bu oran farklılık gösterebilir.

Eğer mahsul, doğal sulama yöntemleri ile yani yağmur ya da doğal su kaynakları ile sulanıyorsa, öşür oranı %10’dur. Fakat, mahsul sulama için insan gücü ya da mekanik sistemler kullanılarak sulanmışsa, bu durumda öşür oranı %5’e indirilebilir. Bu, sulama işlemi için harcanan enerji ve maliyetin dikkate alındığı bir durumdur.

Öşür ve Zekat Arasındaki Farklar

Öşür, zekattan farklı bir kavramdır. Zekat, bir kişinin malının belirli bir oranını, fakirlere ve ihtiyaç sahiplerine vermesi gereken dini bir yükümlülüktür. Öşür ise yalnızca tarım ürünlerinden alınan bir vergidir. Her ikisi de İslam’ın sosyal adalet anlayışını güçlendirmeyi hedefler, ancak zekat genellikle mal varlığından alınırken, öşür sadece tarımsal ürünlerden alınır.

Zekat, her Müslüman’ın yıllık mal varlığından belirli bir oranda (genellikle %2,5) verilmesi gereken bir sadakadır. Ancak öşür, belirli ürünlerden ve belirli koşullarda alınır, bu nedenle sadece tarımsal üretimle ilgisi olan kişileri ilgilendirir.

Öşür Nerelerde ve Kimlere Ödenir?

Öşür, genellikle İslam toplumlarında, devletin tarım üzerinden vergi aldığı ve bu verginin toplanarak toplumsal ihtiyaçlara hizmet ettiği yerlerde ödenir. Bu vergi, fakirler, cami inşaatları, devletin idari masrafları gibi alanlarda kullanılabilir. Öşür ödemek, halkın toplumda eşit bir şekilde yükümlülüklerini yerine getirmeleri adına bir sorumluluktur. İslam’ın sosyal adalet ilkesi gereği, tarım yapan kişilerin bu vergiyi ödemesi, toplumdaki diğer kesimlerle birlikte ortak bir dayanışma oluşturur.

Bu verginin hangi oranlarla ve nasıl toplanacağı ise devletin belirlediği fıkhi kurallara ve tarım faaliyetlerinin yoğunluğuna göre değişir. Öşür ödemek, devlete karşı bir yükümlülük olduğu kadar aynı zamanda toplumsal dayanışmayı sağlama açısından da büyük bir öneme sahiptir.

Öşür Ödeme Yükümlülüğü Hangi Durumlarda Başlar?

Öşür ödemek, toprak sahipliği veya tarım yapma durumu ile doğrudan ilişkilidir. Herhangi bir kişi, toprak sahibi olduğunda ve bu topraklardan tarım ürünü elde etmeye başladığında, öşür ödeme yükümlülüğü başlar. Öşür ödemek için toprak büyüklüğü ya da gelir miktarı belirleyici faktörler arasında yer almaz. Yeterli miktarda ürün elde edebilecek durumda olan her çiftçi, elde ettiği mahsulün bir kısmını öşür olarak ödemekle yükümlüdür.

Tarım ürünlerinden elde edilen kazanç üzerinden alınan öşür, bir nevi çiftçilerin devletle ve toplumla olan finansal sorumluluklarını yerine getirmelerini sağlayan bir sistemdir. Bu ödeme genellikle yıllık olarak yapılır.

Öşürün Toplum Üzerindeki Etkisi

Öşür, sadece tarım yapanların yükümlülüğü değil, aynı zamanda toplumsal adaletin sağlanmasında önemli bir araçtır. Zira, tarım ürünlerinden alınan bu vergi, toplumun alt sınıflarına yönelik yapılan yardımların ve devletin ihtiyaç duyduğu diğer alanlarda kullanılan kaynakların sağlanmasında etkili olur. Öşürün, toplumdaki zenginlik dağılımını dengeleme, fakirlerin ihtiyaçlarını karşılamak gibi önemli işlevleri vardır. Ayrıca, öşür ödeme yükümlülüğü, tarım yapan kişilerin devlete karşı olan sorumluluklarını hatırlatır ve bu sorumlulukların yerine getirilmesi, toplumda adaletin temin edilmesine yardımcı olur.

Sonuç olarak, öşür, İslam toplumlarında tarım yapan kişilerin ödemekle yükümlü oldukları bir vergi olup, hem ekonomik hem de toplumsal açıdan önemli bir rol oynar. Hem devletin gelirini artıran hem de sosyal dayanışmayı güçlendiren öşür, tarihsel olarak İslam toplumlarında tarımın yaygın olduğu dönemlerde önemli bir vergi kaynağı olmuştur.
 
Üst