Onur Sinan Güzeltan yazdı: Biden’in Türkiye planı
Ve Pandora’nın Kutusu açıldı…
ABD’nin yeni lideri Joe Biden, seçildikten yaklaşık 8 ay daha sonra ülke dışına çıktı.
Atlantik İttifakı üyeleriyle farklı toplantılarda bir ortaya gelen Biden, Avrupa cinsinin son görüşmesini ise Rusya Devlet Lideri Vladimir Putin’le gerçekleştirdi.
Biden’ın dış siyaset yaklaşımı açısından değerli ipuçları barındıran görüşmelerinden çıkan sonuçları özetlersek;
Biden’ın maksatları
1.Biden, Trump’ın bilakis, klasik ABD dış siyaseti çerçevesinde Transatlantik ittifakına öncelik veren bir siyaset izleyeceğini ilan etti. Önümüzdeki devirde ABD, NATO ve öbür platformlar üzerinden İngiltere ve Avrupa Birliği üyesi ülkelerle alakalarını sağlamlaştırmaya çabalayacaktır.
2. Avrupa’da üstünlüğü kaybetmek istemeyen ABD’nin, AB ülkelerinin Rusya ve Çin’le gerçekleştirdiği yahut gerçekleştirmek istediği Kuzey Akımı, Jenerasyon ve Yol Projesi gibisi iş birliği planlarını engellemeye yönelik siyasetler izlemesi mümkün. G7 tepesi daha sonrası ortaya atılan ve Nesil Yol’a alternatif olarak dünyaya sunulan (Build Back Better World-B3W ) “Daha Uygun Bir Dünyayı bir daha İnşa Et” projesi ve Kuzey Akımı’na yönelik yaptırımlar bu çerçevede kıymetlendirilebilir.
3. Biden-Putin görüşmesinden çıkan sonuç, ABD’nin Putin idaresiyle yeni bir istikrar arayışında olduğunu gösteriyor. Bu doğrultuda ABD’nin Rusya’yı Avrupa ve bilhassa Ukrayna konusunda sonlandırma tarafında adımlar atarken, öteki yandan Rusya-Çin/Rusya-İran bağlarını bozmaya yönelik Rusya’ya ödünler vermesi muhtemel gözüküyor.
4. Biden’ın görüşmelerinde Afganistan’daki durum tekrar gündeme geldi. Önümüzdeki periyotta ABD’nin, Afganistan’ı Orta Asya’yı istikrarsızlaştırmak ve bu suretle Çin ve Pakistan üzerinde baskı kurmak için kullanımı olasıdır.
5. Başta Dışişleri Bakanı Antony Blinken olmak üzere Obama periyodu takımlarıyla yola çıkan Biden idaresi, Obama periyoduna misal bir biçimde İran’la nükleer müzakereler noktasında ısrarcı bir çizgi izleyecek. Biden’ın stratejisini, İran’ı Rusya ve Çin’le blok halinde hareket etmekten alıkoymak olarak özetleyebiliriz. Önümüzdeki devirde, ABD’nin İran’la münasebetlerini yumuşatma ihtimali yüksek.
6. Biden idaresinin, Suriye’nin ve Irak’ın kuzeyinde “Kürdistan” kurulması istikametinde siyasetlerinin sürat kazanacağı bir periyottan bahsedebiliriz. ABD’nin bölgedeki terör örgütleri PKK/YPG/PYD ve benzerlerine yönelik askeri, siyasi ve ekonomik dayanağı devam ederken öbür yandan Mesud Barzani’nin tekrar ön plana çıkartılma mümkünlüğü mevcut.
7. Türkiye Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ve Joe Biden görüşmesinden çıkan sonuç, ABD’nin Türkiye’ye karşı havuç-sopa taktiği uygulayacağı istikametinde. ABD’yle iş birliğine yanaşmaması halinde Erdoğan iktidarının zayıflatılması atılımlarının sıklaşacağını söylemek yanlış olmayacaktır. Eş güdümlü olarak Ankara-Moskova yakınlaşmasının bilhassa Karadeniz ve Suriye üzerinden gaye alınması beklenebilir. Bu hususta, ABD’nin çıkarının Erdoğan’ın gitmesinden epeyce güç kaybederek yola devam etmesi olduğunu belirtelim.
Rusya’yla yeni bir istikrar: Bilakis pinpon diplomasisi
Biden ve Putin içindeki toplantıda verilen bildiriler, ABD’nin Rusya’yla yeni bir istikrar arayışı ortasında olduğuna işaret ediyor.
Bu doğrultuda Biden idaresinin bir yandan Rusya’nın Batı’ya açıldığı siyasi, ekonomik ve lojistik kanalları amaç alırken, öteki yandan Ortadoğu ve Afrika’da Rusya’ya sonlu alanlarda ödünler vermesi mümkün gözüküyor.
ABD’nin mümkün taviz/yumuşamasının altında ise Rusya’yı Çin’le bir blok oluşturmaya mecbur bırakmama stratejisinin yattığını söyleyebiliriz.
Bilakis pinpon diplomasisi olarak isimlendirebileceğimiz bu yaklaşım, Nixon periyodunun aksine, Rusya’ya yaklaşarak Çin’i yalnızlaştırma siyaseti olarak özetlenebilir. ABD’nin Moskova ve Pekin içinde uyuşmazlık noktalarını odaklanacağı bir müddetçteyiz.
olağan olarak Putin ve Şi Cinping idareleri de bu kışkırtmalara karşı yeni stratejiler geliştirecek ve ABD’nin çatlaklara sızmasını engelleyecek adımlar atacaktır.
Jenerasyon Yol Projesi merkezli paylaşım, Orta Asya’nın güvenliği ve güç yolları, Moskova-Pekin içinde gelişen iş birliğinin hassas noktaları olarak önümüzdeki periyotta daha sık gündeme gelecektir.
Türkiye’nin yeri tartışması
Biden’ın görüşmelerinden çıkan sonuç, ABD’nin dış siyasette Rusya’yla birlikte tartı vereceği bir başka ülkenin Türkiye olduğunu gösteriyor. Biden idaresinin, Ankara-Moskova, Ankara-İran ve Ankara-Pekin içindeki ilgileri amaç alarak, Erdoğan idaresini milletlerarası arenada yalnızlaştırılacak adımlar atması muhtemeldir.
Başka yandan Ankara’da iktidar ve muhalefet etrafları ortasında yer alan ABD’ye yakın klikler harekete geçirilerek, Ankara-Washington içinde nazarance bir yumuşama havası estirilmesi de olasıdır.
Suriye ve Ukrayna üzerinden Karadeniz, Ankara-Moskova bağlarının zayıf karnını oluşturuyor. Önümüzdeki periyotta bu alanlarda, ABD eliyle kışkırtmalara girişilmesi beklenebilir. Ayrıyeten, bir daha Suriye alanında Türkiye-İran ilgilerini baltalama adımları gelebilir.
Biden idaresinin bir öbür gayesi ise Türkiye ve Çin içinde bilhassa Doğu Türkistan üzerinden kırılmalar yaratmak olacaktır.
Ama ABD’nin artık eski ABD olmadığı ve bilhassa ekonomik gücünü kıymetli ölçüde yitirdiğini belirtmekte fayda var.
Yükselen epey kutuplu dünya ve Asya ülkeleri içinde gelişen iş birliği, ABD’nin hareket alanlarını kısıtlamaktadır.
Başka yandan toplumsal yapısı darbe alan, Kongresi halkı tarafınca basılmış ve ağır bir ekonomik krizle boğuşan bir ABD’den bahsediyoruz.
Washington’un geri çekilişinin hızlanacağı bir surece yanlışsız gidiyoruz.
(Not: Onur Sinan Güzaltan’ın bu makalesi United World International sitesinde İngilizce yayınlanmıştır.)
Onur Sinan Güzaltan
Odatv.com
ALINTIDIR
Ve Pandora’nın Kutusu açıldı…
ABD’nin yeni lideri Joe Biden, seçildikten yaklaşık 8 ay daha sonra ülke dışına çıktı.
Atlantik İttifakı üyeleriyle farklı toplantılarda bir ortaya gelen Biden, Avrupa cinsinin son görüşmesini ise Rusya Devlet Lideri Vladimir Putin’le gerçekleştirdi.
Biden’ın dış siyaset yaklaşımı açısından değerli ipuçları barındıran görüşmelerinden çıkan sonuçları özetlersek;
Biden’ın maksatları
1.Biden, Trump’ın bilakis, klasik ABD dış siyaseti çerçevesinde Transatlantik ittifakına öncelik veren bir siyaset izleyeceğini ilan etti. Önümüzdeki devirde ABD, NATO ve öbür platformlar üzerinden İngiltere ve Avrupa Birliği üyesi ülkelerle alakalarını sağlamlaştırmaya çabalayacaktır.
2. Avrupa’da üstünlüğü kaybetmek istemeyen ABD’nin, AB ülkelerinin Rusya ve Çin’le gerçekleştirdiği yahut gerçekleştirmek istediği Kuzey Akımı, Jenerasyon ve Yol Projesi gibisi iş birliği planlarını engellemeye yönelik siyasetler izlemesi mümkün. G7 tepesi daha sonrası ortaya atılan ve Nesil Yol’a alternatif olarak dünyaya sunulan (Build Back Better World-B3W ) “Daha Uygun Bir Dünyayı bir daha İnşa Et” projesi ve Kuzey Akımı’na yönelik yaptırımlar bu çerçevede kıymetlendirilebilir.
3. Biden-Putin görüşmesinden çıkan sonuç, ABD’nin Putin idaresiyle yeni bir istikrar arayışında olduğunu gösteriyor. Bu doğrultuda ABD’nin Rusya’yı Avrupa ve bilhassa Ukrayna konusunda sonlandırma tarafında adımlar atarken, öteki yandan Rusya-Çin/Rusya-İran bağlarını bozmaya yönelik Rusya’ya ödünler vermesi muhtemel gözüküyor.
4. Biden’ın görüşmelerinde Afganistan’daki durum tekrar gündeme geldi. Önümüzdeki periyotta ABD’nin, Afganistan’ı Orta Asya’yı istikrarsızlaştırmak ve bu suretle Çin ve Pakistan üzerinde baskı kurmak için kullanımı olasıdır.
5. Başta Dışişleri Bakanı Antony Blinken olmak üzere Obama periyodu takımlarıyla yola çıkan Biden idaresi, Obama periyoduna misal bir biçimde İran’la nükleer müzakereler noktasında ısrarcı bir çizgi izleyecek. Biden’ın stratejisini, İran’ı Rusya ve Çin’le blok halinde hareket etmekten alıkoymak olarak özetleyebiliriz. Önümüzdeki devirde, ABD’nin İran’la münasebetlerini yumuşatma ihtimali yüksek.
6. Biden idaresinin, Suriye’nin ve Irak’ın kuzeyinde “Kürdistan” kurulması istikametinde siyasetlerinin sürat kazanacağı bir periyottan bahsedebiliriz. ABD’nin bölgedeki terör örgütleri PKK/YPG/PYD ve benzerlerine yönelik askeri, siyasi ve ekonomik dayanağı devam ederken öbür yandan Mesud Barzani’nin tekrar ön plana çıkartılma mümkünlüğü mevcut.
7. Türkiye Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ve Joe Biden görüşmesinden çıkan sonuç, ABD’nin Türkiye’ye karşı havuç-sopa taktiği uygulayacağı istikametinde. ABD’yle iş birliğine yanaşmaması halinde Erdoğan iktidarının zayıflatılması atılımlarının sıklaşacağını söylemek yanlış olmayacaktır. Eş güdümlü olarak Ankara-Moskova yakınlaşmasının bilhassa Karadeniz ve Suriye üzerinden gaye alınması beklenebilir. Bu hususta, ABD’nin çıkarının Erdoğan’ın gitmesinden epeyce güç kaybederek yola devam etmesi olduğunu belirtelim.
Rusya’yla yeni bir istikrar: Bilakis pinpon diplomasisi
Biden ve Putin içindeki toplantıda verilen bildiriler, ABD’nin Rusya’yla yeni bir istikrar arayışı ortasında olduğuna işaret ediyor.
Bu doğrultuda Biden idaresinin bir yandan Rusya’nın Batı’ya açıldığı siyasi, ekonomik ve lojistik kanalları amaç alırken, öteki yandan Ortadoğu ve Afrika’da Rusya’ya sonlu alanlarda ödünler vermesi mümkün gözüküyor.
ABD’nin mümkün taviz/yumuşamasının altında ise Rusya’yı Çin’le bir blok oluşturmaya mecbur bırakmama stratejisinin yattığını söyleyebiliriz.
Bilakis pinpon diplomasisi olarak isimlendirebileceğimiz bu yaklaşım, Nixon periyodunun aksine, Rusya’ya yaklaşarak Çin’i yalnızlaştırma siyaseti olarak özetlenebilir. ABD’nin Moskova ve Pekin içinde uyuşmazlık noktalarını odaklanacağı bir müddetçteyiz.
olağan olarak Putin ve Şi Cinping idareleri de bu kışkırtmalara karşı yeni stratejiler geliştirecek ve ABD’nin çatlaklara sızmasını engelleyecek adımlar atacaktır.
Jenerasyon Yol Projesi merkezli paylaşım, Orta Asya’nın güvenliği ve güç yolları, Moskova-Pekin içinde gelişen iş birliğinin hassas noktaları olarak önümüzdeki periyotta daha sık gündeme gelecektir.
Türkiye’nin yeri tartışması
Biden’ın görüşmelerinden çıkan sonuç, ABD’nin dış siyasette Rusya’yla birlikte tartı vereceği bir başka ülkenin Türkiye olduğunu gösteriyor. Biden idaresinin, Ankara-Moskova, Ankara-İran ve Ankara-Pekin içindeki ilgileri amaç alarak, Erdoğan idaresini milletlerarası arenada yalnızlaştırılacak adımlar atması muhtemeldir.
Başka yandan Ankara’da iktidar ve muhalefet etrafları ortasında yer alan ABD’ye yakın klikler harekete geçirilerek, Ankara-Washington içinde nazarance bir yumuşama havası estirilmesi de olasıdır.
Suriye ve Ukrayna üzerinden Karadeniz, Ankara-Moskova bağlarının zayıf karnını oluşturuyor. Önümüzdeki periyotta bu alanlarda, ABD eliyle kışkırtmalara girişilmesi beklenebilir. Ayrıyeten, bir daha Suriye alanında Türkiye-İran ilgilerini baltalama adımları gelebilir.
Biden idaresinin bir öbür gayesi ise Türkiye ve Çin içinde bilhassa Doğu Türkistan üzerinden kırılmalar yaratmak olacaktır.
Ama ABD’nin artık eski ABD olmadığı ve bilhassa ekonomik gücünü kıymetli ölçüde yitirdiğini belirtmekte fayda var.
Yükselen epey kutuplu dünya ve Asya ülkeleri içinde gelişen iş birliği, ABD’nin hareket alanlarını kısıtlamaktadır.
Başka yandan toplumsal yapısı darbe alan, Kongresi halkı tarafınca basılmış ve ağır bir ekonomik krizle boğuşan bir ABD’den bahsediyoruz.
Washington’un geri çekilişinin hızlanacağı bir surece yanlışsız gidiyoruz.
(Not: Onur Sinan Güzaltan’ın bu makalesi United World International sitesinde İngilizce yayınlanmıştır.)
Onur Sinan Güzaltan
Odatv.com
ALINTIDIR