celikci
Active member
Pandemi zenginin servetine servet kattı
Hilal SARI
Ünlü ekonomistler ve toplumsal bilimcilerden oluşan bir ağ tarafınca hazırlanan Dünya Eşitsizlik Raporu 2022, pandemi başından bu yana global hanehalkı servetinde dolar milyarderlerinin hissesinin 2020 başlarındaki yüzde 2 seviyesinden yüzde 3,5’e sıçradığını gösteriyor. Dolar milyonerlerinin hissesi da yüzde 10’dan yüzde 11’e yükselmiş durumda.
1995’te %7 olan hisseleri %11’e yükseldi
Önyazısı 2019 yılında yoksullukla ilgili çalışmaları niçiniyle Nobel İktisat Ödülü’ne layık görülen iki ekonomist tarafınca kaleme alınan rapora nazaran dünyanın biroldukça bölgesinde en güçlü yüzde 10’luk kesim, toplam servetin yüzde 60 ila 80’ini elinde tutuyor. Raporda “hanehalkı serveti en az 19 milyon dolar olan” harika güçlü yüzde 0,01’lik kesitin – 520 bin bireyden oluşuyor – toplam servetteki hissesini geçen yılki yüzde 10 seviyesinden yüzde 11’e yükselttiği aktarılıyor. Bu bölümün 1995 yılında toplam servetteki hissesi ise yüzde 7’ydi.
Dünya genelinde 100’den çok araştırmacının yer aldığı çalışmaya Paris School of Economics ve University of California Berkeley ekonomistleri öncülük etti. Raporun başyazarlarından ve Dünya Eşitsizlik Laboratuarı Eş-direktörü Lucas Chancel, milyarderlerin global sıhhat krizi mühletince servetlerine 4,1 trilyon dolar eklediğini belirtiyor ve şöyleki diyor: “Bu durum sahiden pandemidilk evvel de aslına bakarsan hiç eşit olmayan global servette bir kutuplaşma olduğunu gösteriyor.” Chancel pandeminin epey zenginler ve nüfusun geri kalanı içindeki eşitsizliği daha da büyüttüğünü belirtiyor.
Dev teşvikler gelişen dünyada yoksullukta büyük artışı engelledi
Gelişmiş dünyada açıklalan trilyonlarca dolar büyüklükteki dev teşviklerin bu ekonomilerde yoksullukta fazlaca keskin artışlar olmasını engellediği de raporun değerli bulgularından. Chancel “Servet fazlaca kıymetli bir ekonomik çıkar deposudur. Ayrıyeten giderek daha fazla iktidar ve tesir gücü sağlamaktadır – bu da eşitsizliği daha da artıran bir durumdur” sözlerini kullanarak şu ayrıntıları veriyor: Dünyanın en güçlü yüzde 10’luk kısmı global gelirin yarısından fazlasını kazandı ve global servetin dörtte üçünü elinde tutuyor. Raporda ABD ve Avrupa üzere hükümet dayanaklarının çok yüksek olduğu bölgelerde artan eşitsizliğin düşük gelirliler üstündeki etkisinin bir nebze sınırlandığı belirtiliyor. Chancel’e bakılırsa raporun bu bulgusu “sosyal devletlerde yoksullukla gayretin ne kadar değerli olduğunu gösteriyor.”
Türkiye eşitsizliğin en yüksek olduğu coğrafyada
Latin Amerika ve Türkiye’nin de bulunduğu Ortadoğu ve Kuzey Afrika bölgesi, dünyanın en adaletsiz coğrafyaları olarak öne çıkarken, bu bölgelerde toplam servetin yüzde 75’inden çoksı en varlıklı yüzde 10’luk kısmın elinde.
Rapor mevcut “milyarderler listeleri” üzere çalışmalara da atıfl arda bulunuyor ve bu çalışmalardaki sayıların da eşitsizliğin rekor süratle arttığına işaret ettiğini teyit ettiği belirtiliyor. Forbes’un her yıl yayımladığı milyarderler listesine bu yıl rekor sayıda (2.755) yeni dolar milyarderi eklenirken, bu bireylerin toplam serveti de geçen yılki 8 trilyon dolardan 13,1 trilyon dolara çıktı.
Dünya Bankası Lideri: Eşitsizlikte global finans sisteminin de kabahati var
Dünya Bankası Lideri David Malpass da haftabaşında yaptığı açıklamalarda dünya genelinde artan eşitsizliğin niçinlerine dair açıklamalar yaptı. Malpass’a bakılırsa COVID-19 pandemisi başladığından bu yana yürütülen mali siyasetler ve para siyasetleri da eşitsizliğin ve yoksulluğun artmasından kısmen sorumlu olabilir. Çin Başbakanı Li Keqiang’ın mesken sahipliğinde gerçekleşen bir yuvarlak masa toplantısında konuşan Malpass, “Pandemi başından bu yana çok yoksulluk ortasında yaşayan dünya nüfusuna 100 milyon daha eklendiğini tıpkı vakitte bunun hükümet harcamalarının rekor seviyede arttığı bir periyotta olduğunu” aktarıyor. Malpass trilyonlarca dolar teşviğin yanlışsız yönetilmediğine işaret ederek “Eşitsizlik sıkıntısını kısmen global finans sisteminin kendisi ve teşviklerin adaletsiz yapısıdır” dedi.
Enflasyon ve darboğazlar eşitsizliği daha da körüklüyor
Dev teşviklerin gelişmiş ekonomilerde bir geri dönüş sağladığını lakin en yoksul ülkelerde güzelleşmenin hayli zayıf olduğunu belirten Malpass, bu durumun ortalama gelirde “trajik geridönüşlere” niye olduğunu, bayan istihdamını ve beslenmeyi fazlaca olumsuz etkilediğini, enflasyon, tedarik darboğazları ve yüksek güç meblağlarının ise eşitsizliğin ve yoksulluğun artmasını daha da körüklediğini vurguladı.
Nobelli ekonomistlerden övgü
Dünya Eşitsizlik Laboratuarı Eş-direktörü Lucas Chancel, gelir eşitsizliğine ait araştırmalarıyla bilinen Fransız ekonomist Thomas Piketty, Berkeley Üniversitesi’nde Adil Büyüme Merkezi yöneticiliğini yürüten iktisat profesörü Emmanuel Saez ve vergi cennetleri üzerine araştırmalarıyla bilinen Fransız ekonomist Gabriel Zucman üzere uzmanların yer aldığı çalışmanın önsözü de 2019’da yoksullukla gayret çalışmalarıyla Nobel Ödülü’ne layık görülen ABD’li ekonomistlerden Abhijit Banarjee ve Esther Dufl o tarafınca kaleme alındı.
Global vergi ıslahatı da kusurlu
Raporun başyazarlarından Chancel, bu yıl 130’dan fazla ülkenin üzerinde anlaştığı ve yüzde 15 taban kurumlar vergisi içeren global vergi ıslahatını da memnuniyetle karşıladıklarını lakin “anlaşmanın kusurlu olduğunu” söylüyor. Chancel’e bakılırsa 2023’te yürürlüğe girmesi planlanan muahedede yer alan yüzde 15 taban kurumlar vergisi yüksek gelirli ülkelerdeki kurumlar vergisinin altında bir sayı ve birfazlaca dev şirkete epeyce büyük muafiyetler sağlıyor. Reuters analistleri tarafınca yapılan ve geçen hafta yayımlanan bir tahlil varılan muahede daha sonrası bile kimi şirketlerin İrlanda’yı vergi cenneti olarak kullanabileceğini, mutabakattaki kimi yasal boşlukların 10 milyar doların üzerinde vergilendirilebilir gelire sahip birfazlaca şirkete milyarlarca dolar vergi muafiyeti sağlamaya devam edeceğini ortaya koymuştu.
ALINTIDIR
Hilal SARI
Ünlü ekonomistler ve toplumsal bilimcilerden oluşan bir ağ tarafınca hazırlanan Dünya Eşitsizlik Raporu 2022, pandemi başından bu yana global hanehalkı servetinde dolar milyarderlerinin hissesinin 2020 başlarındaki yüzde 2 seviyesinden yüzde 3,5’e sıçradığını gösteriyor. Dolar milyonerlerinin hissesi da yüzde 10’dan yüzde 11’e yükselmiş durumda.
1995’te %7 olan hisseleri %11’e yükseldi
Önyazısı 2019 yılında yoksullukla ilgili çalışmaları niçiniyle Nobel İktisat Ödülü’ne layık görülen iki ekonomist tarafınca kaleme alınan rapora nazaran dünyanın biroldukça bölgesinde en güçlü yüzde 10’luk kesim, toplam servetin yüzde 60 ila 80’ini elinde tutuyor. Raporda “hanehalkı serveti en az 19 milyon dolar olan” harika güçlü yüzde 0,01’lik kesitin – 520 bin bireyden oluşuyor – toplam servetteki hissesini geçen yılki yüzde 10 seviyesinden yüzde 11’e yükselttiği aktarılıyor. Bu bölümün 1995 yılında toplam servetteki hissesi ise yüzde 7’ydi.
Dünya genelinde 100’den çok araştırmacının yer aldığı çalışmaya Paris School of Economics ve University of California Berkeley ekonomistleri öncülük etti. Raporun başyazarlarından ve Dünya Eşitsizlik Laboratuarı Eş-direktörü Lucas Chancel, milyarderlerin global sıhhat krizi mühletince servetlerine 4,1 trilyon dolar eklediğini belirtiyor ve şöyleki diyor: “Bu durum sahiden pandemidilk evvel de aslına bakarsan hiç eşit olmayan global servette bir kutuplaşma olduğunu gösteriyor.” Chancel pandeminin epey zenginler ve nüfusun geri kalanı içindeki eşitsizliği daha da büyüttüğünü belirtiyor.
Dev teşvikler gelişen dünyada yoksullukta büyük artışı engelledi
Gelişmiş dünyada açıklalan trilyonlarca dolar büyüklükteki dev teşviklerin bu ekonomilerde yoksullukta fazlaca keskin artışlar olmasını engellediği de raporun değerli bulgularından. Chancel “Servet fazlaca kıymetli bir ekonomik çıkar deposudur. Ayrıyeten giderek daha fazla iktidar ve tesir gücü sağlamaktadır – bu da eşitsizliği daha da artıran bir durumdur” sözlerini kullanarak şu ayrıntıları veriyor: Dünyanın en güçlü yüzde 10’luk kısmı global gelirin yarısından fazlasını kazandı ve global servetin dörtte üçünü elinde tutuyor. Raporda ABD ve Avrupa üzere hükümet dayanaklarının çok yüksek olduğu bölgelerde artan eşitsizliğin düşük gelirliler üstündeki etkisinin bir nebze sınırlandığı belirtiliyor. Chancel’e bakılırsa raporun bu bulgusu “sosyal devletlerde yoksullukla gayretin ne kadar değerli olduğunu gösteriyor.”
Türkiye eşitsizliğin en yüksek olduğu coğrafyada
Latin Amerika ve Türkiye’nin de bulunduğu Ortadoğu ve Kuzey Afrika bölgesi, dünyanın en adaletsiz coğrafyaları olarak öne çıkarken, bu bölgelerde toplam servetin yüzde 75’inden çoksı en varlıklı yüzde 10’luk kısmın elinde.
Rapor mevcut “milyarderler listeleri” üzere çalışmalara da atıfl arda bulunuyor ve bu çalışmalardaki sayıların da eşitsizliğin rekor süratle arttığına işaret ettiğini teyit ettiği belirtiliyor. Forbes’un her yıl yayımladığı milyarderler listesine bu yıl rekor sayıda (2.755) yeni dolar milyarderi eklenirken, bu bireylerin toplam serveti de geçen yılki 8 trilyon dolardan 13,1 trilyon dolara çıktı.
Dünya Bankası Lideri: Eşitsizlikte global finans sisteminin de kabahati var
Dünya Bankası Lideri David Malpass da haftabaşında yaptığı açıklamalarda dünya genelinde artan eşitsizliğin niçinlerine dair açıklamalar yaptı. Malpass’a bakılırsa COVID-19 pandemisi başladığından bu yana yürütülen mali siyasetler ve para siyasetleri da eşitsizliğin ve yoksulluğun artmasından kısmen sorumlu olabilir. Çin Başbakanı Li Keqiang’ın mesken sahipliğinde gerçekleşen bir yuvarlak masa toplantısında konuşan Malpass, “Pandemi başından bu yana çok yoksulluk ortasında yaşayan dünya nüfusuna 100 milyon daha eklendiğini tıpkı vakitte bunun hükümet harcamalarının rekor seviyede arttığı bir periyotta olduğunu” aktarıyor. Malpass trilyonlarca dolar teşviğin yanlışsız yönetilmediğine işaret ederek “Eşitsizlik sıkıntısını kısmen global finans sisteminin kendisi ve teşviklerin adaletsiz yapısıdır” dedi.
Enflasyon ve darboğazlar eşitsizliği daha da körüklüyor
Dev teşviklerin gelişmiş ekonomilerde bir geri dönüş sağladığını lakin en yoksul ülkelerde güzelleşmenin hayli zayıf olduğunu belirten Malpass, bu durumun ortalama gelirde “trajik geridönüşlere” niye olduğunu, bayan istihdamını ve beslenmeyi fazlaca olumsuz etkilediğini, enflasyon, tedarik darboğazları ve yüksek güç meblağlarının ise eşitsizliğin ve yoksulluğun artmasını daha da körüklediğini vurguladı.
Nobelli ekonomistlerden övgü
Dünya Eşitsizlik Laboratuarı Eş-direktörü Lucas Chancel, gelir eşitsizliğine ait araştırmalarıyla bilinen Fransız ekonomist Thomas Piketty, Berkeley Üniversitesi’nde Adil Büyüme Merkezi yöneticiliğini yürüten iktisat profesörü Emmanuel Saez ve vergi cennetleri üzerine araştırmalarıyla bilinen Fransız ekonomist Gabriel Zucman üzere uzmanların yer aldığı çalışmanın önsözü de 2019’da yoksullukla gayret çalışmalarıyla Nobel Ödülü’ne layık görülen ABD’li ekonomistlerden Abhijit Banarjee ve Esther Dufl o tarafınca kaleme alındı.
Global vergi ıslahatı da kusurlu
Raporun başyazarlarından Chancel, bu yıl 130’dan fazla ülkenin üzerinde anlaştığı ve yüzde 15 taban kurumlar vergisi içeren global vergi ıslahatını da memnuniyetle karşıladıklarını lakin “anlaşmanın kusurlu olduğunu” söylüyor. Chancel’e bakılırsa 2023’te yürürlüğe girmesi planlanan muahedede yer alan yüzde 15 taban kurumlar vergisi yüksek gelirli ülkelerdeki kurumlar vergisinin altında bir sayı ve birfazlaca dev şirkete epeyce büyük muafiyetler sağlıyor. Reuters analistleri tarafınca yapılan ve geçen hafta yayımlanan bir tahlil varılan muahede daha sonrası bile kimi şirketlerin İrlanda’yı vergi cenneti olarak kullanabileceğini, mutabakattaki kimi yasal boşlukların 10 milyar doların üzerinde vergilendirilebilir gelire sahip birfazlaca şirkete milyarlarca dolar vergi muafiyeti sağlamaya devam edeceğini ortaya koymuştu.
ALINTIDIR