Şirketlerin faturalardaki oyunu
Bilindiği üzere 1.01.2022 tarihinden itibaren geçerli olmak üzere EPDK tarafınca onaylı elektrik tarifesine nazaran, tek terimli/tek zamanlı/ A.G. konut aboneleri için tüketilen elektrik ölçüsüne nazaran düşük ve yüksek kademe olmak üzere iki farklı ünite fiyat belirlenmiştir.
Buna bakılırsa günlük 5, aylık 150 kWh elektrik için izafî olarak daha düşük, bu ölçüsü aşan tüketimler için yüksek ünite fiyatlar belirlenmiştir.
Bu belirleme sırasında bugüne kadar bahis uzmanlarınca ilgili tüm hesaplamalarda baz alınmış, kabul görmüş olan 4 kişilik bir ailenin aylık tüketim ölçüsü 230 kWh ölçüsü göz gerisi edilmiştir.
Yeni tarifeye nazaran düşük kademelerde %52, yüksek kademelerde ise %127 oranında artırım yapılmıştır.
Bu oranda elektrik artırımı, yüksek enflasyon ortamında geçim zorluğu çeken dar ve sabit gelirli yurttaşlarımızın hayatını daha da güçleştirmiştir. Haklı olarak artırım sonucu ağır yansılara yol açmıştır.
Artırımlı tarifelerin tesiri Aralık/Ocak aylarını kapsayan faturalarda görülmeye başlanmıştır.
Dağıtıcı şirketler tarafınca elektrikler tüketim senelerına nazaran (zamlı/zamsız olarak) başka ayrı faturalandırılmamıştır. Faturalarda tüketim tarihleri prestijiyle farklı ünite fiyatları kullanılmıştır.
Pratik/kolay anlaşılır fiyatlandırmaya gidilmemiş olması tüketicilerde artırımlı fiyatların Aralık 2021 tüketimlerine da yansıtıldığı kuşku ve savlarına yol açmıştır.
Düzenlenmiş faturalara ağır itiraz/şikayetler üzerine EPDK’nın dağıtıcı şirketler üzerinde inceleme başlatmış olduğu açıklanmış, tüketicilerin faturalarını EPDK resmi internet sitesindeki “fatura hesaplama” adresinden denetim etmeleri istenmiştir. Bu ortada EPDK internet sitesindeki senelera (zamlı/zamsız fiyatlara) göre fatura hesaplama yolunun kaldırıldığı/vazgeçildiği görülmüştür.
ŞİRKETLER DETAYA GİRMEDİ
Dağıtım şirketlerince 1 Ocak 2022 yürürlüğe giren artırımlı tarifenin EPDK metot ve metodolojisine göre faturalandırıldığı konusunu açıklamakla yetinilmiş, detaya girilmemiştir.
Bunun üzerine artırımlı tarifenin uygulanmasındaki yordam ve metodolojisi konusunda CİMER aracılığıyla EPDK’dan 16.01.2022 günü tarafımızdan bilgi edinme talebinde bulunulmuştur.
17.01.2022 günlü EPDK karşılık yazısında, “Şirketlerin birinci okuma tarihi ile son okuma tarihi içindeki gün sayısına nazaran; mesela aralık ayı ortasında ne kadar gün var ise tüketimi ona bakılırsa oranlayarak eski fiyatlar üzerinden, ocak ayı içerisinde ne kadar gün var ise da bir daha tüketimi ona nazaran oranlayarak yeni tarife üzerinden hesaplanmakta (olduğu);
Perakendeci şirketlerin ise yeknesaklık oluşturmak bakımından ünite bedellerinin eskale edilerek faturalandırıldığı, son denetimin kurum internet adresinden yapılabildiği…” belirtilmiştir. (Ek-1)
Edinilmiş birtakım elektrik faturaları fiyatları; fatura içeriğindeki detaylarıne dayalı olarak EPDK fatura hesaplama modülü, EPDK açıklamalarına nazaran 2021 ve 2022 yılları tüketimlerine nazaran yapılmış hesaplama elde edilmiş sonuçlarla karşılaştırılmıştır.
Karşılaştırma sonuçları aşağıdaki Tabloda gösterilmiştir
Tablo: İncelemeye Baz Alınmış Olan Fatura fiyatlarının; Fatura İçeriklerindeki Bilgilere nazaran EPDK Fatura Hesaplaması kararı ile Zamlı/Zamsız Periyotlara göre Hesaplama neticeleriyla Karşılaştırılması
Tablo incelemesinden de anlaşılacağı üzere fiyatlandırmada birebir (eskalasyon) metodu uygulayan EPDK sonuçları ile fatura fiyatları içinde kayda kıymet bir farklılık bulunmamaktadır. Sonuçlar içinde koşutluk olduğu görülmektedir.
tıpkı vakitte periyotlarına bakılırsa artırımlı ve zamsız fiyatlar üzerinden klasik usulle yapılmış hesaplama neticeleriyla fatura fiyatları ile içinde göz arkası edilemeyecek büyüklükte farklar bulunmaktadır.
10-15 gündür devam eden ağır şikayetlere/olası revizyon çalışmalarına karşıneskalasyon hesaplarındaki yanlışın hala giderilmediği anlaşılmaktadır.
Ülkemizdeki toplam abone sayılarının büyüklüğü dikkate alındığında ortadaki farkın göz gerisi edilmemesi gerektiği, olayın mali boyutlarını büyüklüğü ortadadır.
Eskalasyon ile klasik hesaplama tekniğine bakılırsa yapılmış hesaplama kararı ortaya çıkan farkın kaynağının araştırılması, bu konulardaki duraksamaların giderilmesi için orta periyoda ilişkin internet sitesindeki EPDK fatura hesaplama prosedürünün değiştirilmesi, bu bağlamda tüketicilerin mağduriyetlerinin giderilmesi için gereken tedbirlerin alınması gerekmektedir.
Başka yandan maddedeki kesin kurala rağmen, faturalarda 31.12.2021 tarihine kadar yapılması gereken TRT hissesi ve Güç Fonu tahakkuklarının yapılmadığı, bunların tahsilinden vazgeçildiği görülmektedir. Bu kusurun da giderilmesi gerekmektedir.
Mahmut Esen
ALINTIDIR
Bilindiği üzere 1.01.2022 tarihinden itibaren geçerli olmak üzere EPDK tarafınca onaylı elektrik tarifesine nazaran, tek terimli/tek zamanlı/ A.G. konut aboneleri için tüketilen elektrik ölçüsüne nazaran düşük ve yüksek kademe olmak üzere iki farklı ünite fiyat belirlenmiştir.
Buna bakılırsa günlük 5, aylık 150 kWh elektrik için izafî olarak daha düşük, bu ölçüsü aşan tüketimler için yüksek ünite fiyatlar belirlenmiştir.
Bu belirleme sırasında bugüne kadar bahis uzmanlarınca ilgili tüm hesaplamalarda baz alınmış, kabul görmüş olan 4 kişilik bir ailenin aylık tüketim ölçüsü 230 kWh ölçüsü göz gerisi edilmiştir.
Yeni tarifeye nazaran düşük kademelerde %52, yüksek kademelerde ise %127 oranında artırım yapılmıştır.
Bu oranda elektrik artırımı, yüksek enflasyon ortamında geçim zorluğu çeken dar ve sabit gelirli yurttaşlarımızın hayatını daha da güçleştirmiştir. Haklı olarak artırım sonucu ağır yansılara yol açmıştır.
Artırımlı tarifelerin tesiri Aralık/Ocak aylarını kapsayan faturalarda görülmeye başlanmıştır.
Dağıtıcı şirketler tarafınca elektrikler tüketim senelerına nazaran (zamlı/zamsız olarak) başka ayrı faturalandırılmamıştır. Faturalarda tüketim tarihleri prestijiyle farklı ünite fiyatları kullanılmıştır.
Pratik/kolay anlaşılır fiyatlandırmaya gidilmemiş olması tüketicilerde artırımlı fiyatların Aralık 2021 tüketimlerine da yansıtıldığı kuşku ve savlarına yol açmıştır.
Düzenlenmiş faturalara ağır itiraz/şikayetler üzerine EPDK’nın dağıtıcı şirketler üzerinde inceleme başlatmış olduğu açıklanmış, tüketicilerin faturalarını EPDK resmi internet sitesindeki “fatura hesaplama” adresinden denetim etmeleri istenmiştir. Bu ortada EPDK internet sitesindeki senelera (zamlı/zamsız fiyatlara) göre fatura hesaplama yolunun kaldırıldığı/vazgeçildiği görülmüştür.
ŞİRKETLER DETAYA GİRMEDİ
Dağıtım şirketlerince 1 Ocak 2022 yürürlüğe giren artırımlı tarifenin EPDK metot ve metodolojisine göre faturalandırıldığı konusunu açıklamakla yetinilmiş, detaya girilmemiştir.
Bunun üzerine artırımlı tarifenin uygulanmasındaki yordam ve metodolojisi konusunda CİMER aracılığıyla EPDK’dan 16.01.2022 günü tarafımızdan bilgi edinme talebinde bulunulmuştur.
17.01.2022 günlü EPDK karşılık yazısında, “Şirketlerin birinci okuma tarihi ile son okuma tarihi içindeki gün sayısına nazaran; mesela aralık ayı ortasında ne kadar gün var ise tüketimi ona bakılırsa oranlayarak eski fiyatlar üzerinden, ocak ayı içerisinde ne kadar gün var ise da bir daha tüketimi ona nazaran oranlayarak yeni tarife üzerinden hesaplanmakta (olduğu);
Perakendeci şirketlerin ise yeknesaklık oluşturmak bakımından ünite bedellerinin eskale edilerek faturalandırıldığı, son denetimin kurum internet adresinden yapılabildiği…” belirtilmiştir. (Ek-1)
Edinilmiş birtakım elektrik faturaları fiyatları; fatura içeriğindeki detaylarıne dayalı olarak EPDK fatura hesaplama modülü, EPDK açıklamalarına nazaran 2021 ve 2022 yılları tüketimlerine nazaran yapılmış hesaplama elde edilmiş sonuçlarla karşılaştırılmıştır.
Karşılaştırma sonuçları aşağıdaki Tabloda gösterilmiştir
Tablo: İncelemeye Baz Alınmış Olan Fatura fiyatlarının; Fatura İçeriklerindeki Bilgilere nazaran EPDK Fatura Hesaplaması kararı ile Zamlı/Zamsız Periyotlara göre Hesaplama neticeleriyla Karşılaştırılması
Tablo incelemesinden de anlaşılacağı üzere fiyatlandırmada birebir (eskalasyon) metodu uygulayan EPDK sonuçları ile fatura fiyatları içinde kayda kıymet bir farklılık bulunmamaktadır. Sonuçlar içinde koşutluk olduğu görülmektedir.
tıpkı vakitte periyotlarına bakılırsa artırımlı ve zamsız fiyatlar üzerinden klasik usulle yapılmış hesaplama neticeleriyla fatura fiyatları ile içinde göz arkası edilemeyecek büyüklükte farklar bulunmaktadır.
10-15 gündür devam eden ağır şikayetlere/olası revizyon çalışmalarına karşıneskalasyon hesaplarındaki yanlışın hala giderilmediği anlaşılmaktadır.
Ülkemizdeki toplam abone sayılarının büyüklüğü dikkate alındığında ortadaki farkın göz gerisi edilmemesi gerektiği, olayın mali boyutlarını büyüklüğü ortadadır.
Eskalasyon ile klasik hesaplama tekniğine bakılırsa yapılmış hesaplama kararı ortaya çıkan farkın kaynağının araştırılması, bu konulardaki duraksamaların giderilmesi için orta periyoda ilişkin internet sitesindeki EPDK fatura hesaplama prosedürünün değiştirilmesi, bu bağlamda tüketicilerin mağduriyetlerinin giderilmesi için gereken tedbirlerin alınması gerekmektedir.
Başka yandan maddedeki kesin kurala rağmen, faturalarda 31.12.2021 tarihine kadar yapılması gereken TRT hissesi ve Güç Fonu tahakkuklarının yapılmadığı, bunların tahsilinden vazgeçildiği görülmektedir. Bu kusurun da giderilmesi gerekmektedir.
Mahmut Esen
ALINTIDIR