PENDİK, İSTANBUL (DHA) – Sonbaharın gelişiyle birlikte günlerin kısalmasının gece yeme bozukluğunu tetiklediğini söyleyen Beslenme ve Diyet Uzmanı Dyt. Pınar Çoban Çinko, “Yapılan araştırmalarda bayanların erkeklere oranla gece yeme bozukluğuna daha yatkın olduğu tespit edilmiştir. Bayanların yaşadıkları hormonel değişikler gece yeme eğilimini artırır. Toplum ortasında gün ışığının faal olduğu vakit içinderda daima besin talebinde olmaktan kaçınmaları, bu davranışı herkes uyurken zımnî yapma isteğini doğurur” dedi.
Yeme bozukluklarından biri olan gece yeme bozukluğu sendromunun kişinin gece uykusundan uyandıktan daha sonra akşam yemeğini yediği biçimde, geç saatlerde hayli fazla yemek tüketmesi olarak tanımlandığını belirten VM Medical Park Pendik Hastanesi’nden Beslenme ve Diyet Uzmanı Dyt. Pınar Çoban Çinko, ikazlarda bulundu.
SEBEBİ SABAH TOK UYANMA İSTEĞİ
Gece yemek yeme sendromu olan bireylerde en sık görülen durumların başında sabah tok uyanma isteğinin geldiğine dikkat çeken Diyetisyen Çinko, bunun kişinin birkaç öğün atlamasına niye olduğunu, bu biçimdece toplum ortasında epey yiyen ve daima besin tüketen bir kişi olarak görünmeyi de gizlediklerini söz etti.
Sabahları kahvaltı yapmayan ve gün ortasında sık besin tüketmeyen bir kişinin beslenme muhtaçlığını akşam yahut gece karşılamak için karşı konulamaz bir dilek hissedeceğini vurgulayan Diyetisyen Çinko, “Sabah tok uyanan kişi, günlük alması gereken kalori miktarını akşam yemeğinden daha sonra yediği atıştırmalıklarla alır” diye konuştu.
ARDINDA RUHSAL PROBLEMLER OLABİLİR
Gece yemek yeme sendromunun gerisinde yalnızca fizyolojik değil ruhsal sebeplerin de olabileceğinin altını çizen Diyetisyen Çinko, uyku düzensizliği, insomnia, depresyon, anksiyete, ruhsal problemler, diyabet, sistemsiz beslenme alışkanlığı, obezite ve hormonal niçinlerin gece yeme bozukluğunun sebepleri içinde sayılabileceğini söylemiş oldu.
GECE YEME BOZUKLUĞU SENDROMU NASIL ANLAŞILIR?
Bir şahısta gece yeme bozukluğu olduğunu düşünmek için 4 kriterin bulunması gerektiğine işaret eden Diyetisyen Çinko, bunları şöyleki sıraladı:
“Kriter 1: Güç ölçüsünün yüzde 25’inden çoksının akşam yemeğinden daha sonra karşılanması, haftada en az iki sefer gece yemek yeme davranışı (en az biri bulunmalı.)
“Kriter 2: Akşam ve gece yemek yeme davranışının farkında olma ve hatırlama.
“Kriter 3: Sabahları iştahsızlık ve/veya haftada 4 yahut daha fazla kere kahvaltı öğününün atlanması, akşam yemeğinden gece yatana kadar yahut geceleri de dahil olmak üzere iştahta artış, haftada 4 kezden çok uykuya dalışta zorluk, uykuya geçiş için yeme zorunluluğunun olduğuna karşı duyulan inanç, akşam ve daha sonrası his durumunun berbatlaşması (en az 3’ü bulunmalı).
“Kriter 4: Bozukluk, gündelik işlevde dikkate bedel ölçüde rahatsızlık ve bozulma ile bağlıdır.
“Kriter 5: Bozulmuş yeme sisteminin en az 3 ay boyunca sürmesi gerekir.”
Gece yeme bozukluğunun ekseriyetle sonbahar mevsiminde tetiklendiğini vurgulayan Diyetisyen Çinko, “Yaz ayının bitip sonbaharın gelmesiyle kışa geçtiğimiz aylarda artan sorumlulukların tesiri, günlerin kısalması kararı gün ışığını daha az kullanmamız ve gecenin daha uzun olduğu kış aylarının gelişi niçiniyle gece yeme bozukluğu artışa geçmeye başlar” dedi.
BAYANLARDA VE gençlerde DAHA SIK GÖRÜLÜYOR
Yapılan araştırmalarda bayanların erkeklere oranla daha fazla gece yeme bozukluğuna yatkın olduğunun tespit edildiğini kelamlarına ekleyen Diyetisyen Çinko, “Kadınların yaşadıkları hormonel değişikler gece yeme eğilimini artırmaktadır. Toplum ortasında gün ışığının faal olduğu vakit içinderda daima besin talebinde olmaktan kaçınmaları, bu davranışı herkes uyurken saklı yapma isteğini doğurur. Ayrıyeten ergenlik periyodundaki bireyler de gece yeme sendromuna daha eğilimlidir. Bu sendrom 10’lu yaşların sonlarından 20’li yaşların sonlarına kadar süren erken yetişkinlik periyodunda başlar ve uzun mühlet devam eder. Ekseriyetle en riskli yaşlar 14-15 yaşlarıdır” diye konuştu.
EKSERİYETLE YATMAYA YAKIN BAŞLIYOR
Bireylerin çoklukla akşam yemeğini yedikten daha sonra yatmaya yakın saatlerde, uykuya dalmadan evvel gece yemek yeme ataklarını yaşadıklarını vurgulayan Diyetisyen Çinko, şöyleki devam etti:
“Kişiler alınan besinlerin yükü ile birlikte yorgunluk hissi ile uykuya daha süratli daldıklarını düşünürler. Kimileri ise gece yemek için her insanın uyumasını bekler ve bu biçimde daha rahat besin tükettiğini düşünür.”
KARBONHİDRAT YÜKLÜ BESİNLER TERCİH EDİLİYOR
Şahısların gün ortasında kalorisi yüksek birfazlaca besini tercih etmelerine karşın geceleri bilhassa ekmek, sandviç ve rafine şeker içeren kek, bisküvi, pasta üzere besinleri yediklerinin bilindiğini kelamlarına ekleyen Diyetisyen Çinko, gece yeme bozukluğunun birfazlaca hastalıkla temaslı olabileceğini vurgulayarak şu ayrıntıları paylaştı:
“Alınan besinlerin karbonhidrat yüklü olması ve yenildikten daha sonra çabucak uyunması sebebiyle bireyde obezite sorunu olabilir, hipoglisemiye girme korkusu ile geceleri yemesinden dolayı diyabete rastlanabilir yahut uykuyu kâfi alamamasına bağlı olarak (melatonin hormonu, uyku döngüsünü ve biyolojik ritmi düzenleyen, insan psikolojisinde olumlu tesirleri olan bir hormondur) ruhsal rahatsızlıklar görülmektedir.”
Ekseriyetle gece yeme bozukluğunun ruhsal bir sorun olduğuna dikkat çeken Diyetisyen Çinko, “Kişi hakikaten aç olduğunda yineı olmadan süreci yönetilebilir fakat sistemli ve birbirini takip eden biçimde gece yemek yemek isteği oluyorsa, ruhsal olarak oluşan bir bozukluk görülmeye başlar” dedi.
BESLENME DAYANAĞI VE RUHSAL TERAPİLERLE ÖNLENEBİLİR
Gece yeme bozukluğu için farmakolojik ve farmakolojik olmayan tedavi seçenekleri olduğunu belirten Diyetisyen Çinko, sorunun serotonin gerialım inhibitörleri (SSGI), topiramat, bilişsel davranış terapisi, gevşeme terapisi ve ışık terapisi, ruhsal danışmanlık ve beslenme dayanağıyla önlenebileceğini yahut tedavi edilebileceğini söylemiş oldu.
KARBONHİDRAT TÜKETİMİ AZALTILMALI
Diyetisyen Çinko, gece yeme bozukluğundan korunmak için dikkat edilmesi gerekenleri ise şöyleki anlattı:
“Öncelikle gün içerisindeki kâfi ve istikrarlı beslenmeli, metabolizmanın en yavaş çalıştığı akşam saatlerinde yemek yeme krizleri için tedbir alınmalı, kişiyi bu duruma iten gerilim faktörlerinden uzak durulmalı, pirinç, patates üzere sıradan şeker içeren karbonhidrat tüketimi olabildiğince azaltılmalı, tatlı besinlerden uzak durulmalı, yatmadan 2-3 saat evvel yavaşça bir orta öğünle yemek yeme dileği bastırılmalı, gece kan şekerini dengeleyebilmek hedefiyle protein ve karbonhidratın istikrarda olduğu bir beslenme nizamı benimsenmeli, orta öğünlerde lifli besinler tüketmeye ihtimam gösterilmeli.”
Yeme bozukluklarından biri olan gece yeme bozukluğu sendromunun kişinin gece uykusundan uyandıktan daha sonra akşam yemeğini yediği biçimde, geç saatlerde hayli fazla yemek tüketmesi olarak tanımlandığını belirten VM Medical Park Pendik Hastanesi’nden Beslenme ve Diyet Uzmanı Dyt. Pınar Çoban Çinko, ikazlarda bulundu.
SEBEBİ SABAH TOK UYANMA İSTEĞİ
Gece yemek yeme sendromu olan bireylerde en sık görülen durumların başında sabah tok uyanma isteğinin geldiğine dikkat çeken Diyetisyen Çinko, bunun kişinin birkaç öğün atlamasına niye olduğunu, bu biçimdece toplum ortasında epey yiyen ve daima besin tüketen bir kişi olarak görünmeyi de gizlediklerini söz etti.
Sabahları kahvaltı yapmayan ve gün ortasında sık besin tüketmeyen bir kişinin beslenme muhtaçlığını akşam yahut gece karşılamak için karşı konulamaz bir dilek hissedeceğini vurgulayan Diyetisyen Çinko, “Sabah tok uyanan kişi, günlük alması gereken kalori miktarını akşam yemeğinden daha sonra yediği atıştırmalıklarla alır” diye konuştu.
ARDINDA RUHSAL PROBLEMLER OLABİLİR
Gece yemek yeme sendromunun gerisinde yalnızca fizyolojik değil ruhsal sebeplerin de olabileceğinin altını çizen Diyetisyen Çinko, uyku düzensizliği, insomnia, depresyon, anksiyete, ruhsal problemler, diyabet, sistemsiz beslenme alışkanlığı, obezite ve hormonal niçinlerin gece yeme bozukluğunun sebepleri içinde sayılabileceğini söylemiş oldu.
GECE YEME BOZUKLUĞU SENDROMU NASIL ANLAŞILIR?
Bir şahısta gece yeme bozukluğu olduğunu düşünmek için 4 kriterin bulunması gerektiğine işaret eden Diyetisyen Çinko, bunları şöyleki sıraladı:
“Kriter 1: Güç ölçüsünün yüzde 25’inden çoksının akşam yemeğinden daha sonra karşılanması, haftada en az iki sefer gece yemek yeme davranışı (en az biri bulunmalı.)
“Kriter 2: Akşam ve gece yemek yeme davranışının farkında olma ve hatırlama.
“Kriter 3: Sabahları iştahsızlık ve/veya haftada 4 yahut daha fazla kere kahvaltı öğününün atlanması, akşam yemeğinden gece yatana kadar yahut geceleri de dahil olmak üzere iştahta artış, haftada 4 kezden çok uykuya dalışta zorluk, uykuya geçiş için yeme zorunluluğunun olduğuna karşı duyulan inanç, akşam ve daha sonrası his durumunun berbatlaşması (en az 3’ü bulunmalı).
“Kriter 4: Bozukluk, gündelik işlevde dikkate bedel ölçüde rahatsızlık ve bozulma ile bağlıdır.
“Kriter 5: Bozulmuş yeme sisteminin en az 3 ay boyunca sürmesi gerekir.”
Gece yeme bozukluğunun ekseriyetle sonbahar mevsiminde tetiklendiğini vurgulayan Diyetisyen Çinko, “Yaz ayının bitip sonbaharın gelmesiyle kışa geçtiğimiz aylarda artan sorumlulukların tesiri, günlerin kısalması kararı gün ışığını daha az kullanmamız ve gecenin daha uzun olduğu kış aylarının gelişi niçiniyle gece yeme bozukluğu artışa geçmeye başlar” dedi.
BAYANLARDA VE gençlerde DAHA SIK GÖRÜLÜYOR
Yapılan araştırmalarda bayanların erkeklere oranla daha fazla gece yeme bozukluğuna yatkın olduğunun tespit edildiğini kelamlarına ekleyen Diyetisyen Çinko, “Kadınların yaşadıkları hormonel değişikler gece yeme eğilimini artırmaktadır. Toplum ortasında gün ışığının faal olduğu vakit içinderda daima besin talebinde olmaktan kaçınmaları, bu davranışı herkes uyurken saklı yapma isteğini doğurur. Ayrıyeten ergenlik periyodundaki bireyler de gece yeme sendromuna daha eğilimlidir. Bu sendrom 10’lu yaşların sonlarından 20’li yaşların sonlarına kadar süren erken yetişkinlik periyodunda başlar ve uzun mühlet devam eder. Ekseriyetle en riskli yaşlar 14-15 yaşlarıdır” diye konuştu.
EKSERİYETLE YATMAYA YAKIN BAŞLIYOR
Bireylerin çoklukla akşam yemeğini yedikten daha sonra yatmaya yakın saatlerde, uykuya dalmadan evvel gece yemek yeme ataklarını yaşadıklarını vurgulayan Diyetisyen Çinko, şöyleki devam etti:
“Kişiler alınan besinlerin yükü ile birlikte yorgunluk hissi ile uykuya daha süratli daldıklarını düşünürler. Kimileri ise gece yemek için her insanın uyumasını bekler ve bu biçimde daha rahat besin tükettiğini düşünür.”
KARBONHİDRAT YÜKLÜ BESİNLER TERCİH EDİLİYOR
Şahısların gün ortasında kalorisi yüksek birfazlaca besini tercih etmelerine karşın geceleri bilhassa ekmek, sandviç ve rafine şeker içeren kek, bisküvi, pasta üzere besinleri yediklerinin bilindiğini kelamlarına ekleyen Diyetisyen Çinko, gece yeme bozukluğunun birfazlaca hastalıkla temaslı olabileceğini vurgulayarak şu ayrıntıları paylaştı:
“Alınan besinlerin karbonhidrat yüklü olması ve yenildikten daha sonra çabucak uyunması sebebiyle bireyde obezite sorunu olabilir, hipoglisemiye girme korkusu ile geceleri yemesinden dolayı diyabete rastlanabilir yahut uykuyu kâfi alamamasına bağlı olarak (melatonin hormonu, uyku döngüsünü ve biyolojik ritmi düzenleyen, insan psikolojisinde olumlu tesirleri olan bir hormondur) ruhsal rahatsızlıklar görülmektedir.”
Ekseriyetle gece yeme bozukluğunun ruhsal bir sorun olduğuna dikkat çeken Diyetisyen Çinko, “Kişi hakikaten aç olduğunda yineı olmadan süreci yönetilebilir fakat sistemli ve birbirini takip eden biçimde gece yemek yemek isteği oluyorsa, ruhsal olarak oluşan bir bozukluk görülmeye başlar” dedi.
BESLENME DAYANAĞI VE RUHSAL TERAPİLERLE ÖNLENEBİLİR
Gece yeme bozukluğu için farmakolojik ve farmakolojik olmayan tedavi seçenekleri olduğunu belirten Diyetisyen Çinko, sorunun serotonin gerialım inhibitörleri (SSGI), topiramat, bilişsel davranış terapisi, gevşeme terapisi ve ışık terapisi, ruhsal danışmanlık ve beslenme dayanağıyla önlenebileceğini yahut tedavi edilebileceğini söylemiş oldu.
KARBONHİDRAT TÜKETİMİ AZALTILMALI
Diyetisyen Çinko, gece yeme bozukluğundan korunmak için dikkat edilmesi gerekenleri ise şöyleki anlattı:
“Öncelikle gün içerisindeki kâfi ve istikrarlı beslenmeli, metabolizmanın en yavaş çalıştığı akşam saatlerinde yemek yeme krizleri için tedbir alınmalı, kişiyi bu duruma iten gerilim faktörlerinden uzak durulmalı, pirinç, patates üzere sıradan şeker içeren karbonhidrat tüketimi olabildiğince azaltılmalı, tatlı besinlerden uzak durulmalı, yatmadan 2-3 saat evvel yavaşça bir orta öğünle yemek yeme dileği bastırılmalı, gece kan şekerini dengeleyebilmek hedefiyle protein ve karbonhidratın istikrarda olduğu bir beslenme nizamı benimsenmeli, orta öğünlerde lifli besinler tüketmeye ihtimam gösterilmeli.”