İstanbul Çengelköy’de 23 Ekim 1890’da Miralay Mehmed Emin Beyefendi ile Nimet Hanım’ın çocukları olarak dünyaya gelen Orhon, Çengelköy İlkokulu’nun akabinde devam ettiği Havuzbaşı Mektebi’ni 1902’de bitirdi. Ortaokulu Beylerbeyi Rüştiyesi’nde okuyan müellif, lise eğitimini 1909’da Mercan İdadisi’nde tamamladı.
Orhon, öğrencilik senelerında edebiyat öğretmeni Celal Sahir Erozan’ın da dayanağıyla şiirle ilgilendi, Abdülhak Hamit Tarhan, Cenap Şahabettin ve Tevfik Fikret’in tesirinde şiirler yazdı. daha sonraki senelerda Ziya Gökalp’ten etkilendi.
Birinci şiirleri, 1909’da Samanyolu mecmuasında yayımlanan Orhon, edebiyat dünyasında tanınmaya başladığı “Fırtına ve Kar” şiirini 1913’te yazdı.
Usta edebiyatçı, üniversite eğitimi için Tıbbiye Mektebi’ne girdi lakin anestezi uygulamasında kötüleşince okulu bıraktı. Orhon, 1914’te İstanbul Üniversitesi (Darülfünun) Hukuk Fakültesi’ni bitirdi.
bir süre Meclis-i Mebusan Kalemi’nde memuriyet bakılırsavinde bulunan yapan Orhon, Ankara’da hükümet kurulup Meclis-i Mebusan dairelerinin kaldırılmasından daha sonra, Harp Akademisi, Harbiye Mektebi, İstanbul Erkek Lisesi, Erenköy Kız Lisesi, Pertevniyal Lisesi ve İtalyan Lisesinde edebiyat öğretmenliği ve gazetecilik yaptı.
Beş Hececiler içinde yer aldı
Orhan Seyfi Orhon, Enis Behiç Koryürek, Halit Fahri Ozansoy, Yusuf Ziya Ortaç ve Faruk Nafiz Çamlıbel ile Türk edebiyatında “Beş Hececiler” ismiyle anılan kümesi oluşturdu. Beş şairin yer aldığı topluluk, meşrutiyetten daha sonra hece vezni ve konuşulan halk lisanıyla yapıtlarını yazdı. “Milli edebiyat” akımı doğrultusunda yapıtlarını kaleme alan topluluğun şiir ve yazıları, “Türk bayanı”, “Şair”, “Büyük Mecmua”, “Servet-i Fünun”, “Ümit” ve “Yarın” mecmualarında yayımlandı.
Toplumsal olayları hicivle ele aldığı şiirlerini 1919’da okuyucuyla buluşturan şairin, “Peri Kızıyla Çoban Hikayesi” kitabı, heceyle sade Türkçe şiir anlayışının başarılı örneklerinden biri kabul edildi.
Orhon, 1922’de yayımlanan “Gönülden Sesler” kitabı beklentisini karşılamayınca Refik Halit Karay’ın yayınladığı, “Aydede” mecmuasında mizah yazarlığına başladı, “Abir daha” ve Yusuf Ziya ile çıkardıkları “Akbaba”da devam etti.
Duru bir Türkçe ile ince ve içli hislerle şiirlerini kaleme alan Orhon, yazdığı yapıtlarla edebiyat dünyasında iz bıraktı.
Şiire aruzla başlayan, “Fırtına ve Kar” şiirinde bunun başarılı bir meselai veren Orhon, divan şiiri kalıplarını hece veznine uyarlayarak gazel gibisi şiirler de yazdı.
Orhan Seyfi Orhon’un şiir ve yazıları 1932-1938 içinde “Edebiyat Gazetesi”, “Hızlanış”, “Ayda Bir”, “Her Ay”, “Her Şey” isimli mecmualarda de yayımlandı.
İsmi “Çınaraltı” mecmuasıyla özdeşleşti
Bir devir Yusuf Ziya Ortaç’ın da dayanak verdiği “Çınaraltı” isimli haftalık Türkçü fikir ve sanat mecmuasıyla ismi özdeşleşen Orhon, mecmuayı 1941-1944 yılları içinde okuyucunun beğenisine sundu.
Usta edebiyatçı, Tasvir-i Efkar gazetesindeki yazılarıyla 1945’te gazeteciliğe döndü, yazılarını Cumhuriyet ve Ulus gazetelerinde kaleme aldı.
Cumhuriyet Halk Partisi’nden 1946’da Zonguldak milletvekili seçilen Orhon, 1950’lili senelerdan daha sonra da Demokrat Parti’yi destekledi.
Orhan Seyfi Orhon, 27 Mayıs darbesinden daha sonra katıldığı Adalet Partisi’nde 1965-1969 içinde İstanbul milletvekilliği yaptı.
Siyasette olduğu senelerda da yazmaya devam eden usta kalem, “Milliyet”, “Tasvir-i Efkar”, “Cumhuriyet”, “Ulus”, “Zafer”, “Havadis” ve “Son Havadis” gazetelerinde köşe müellifliği yaptı.
“Veda” yapıtı, muhayyerkürdi makamında bestelendi
Yapıtlarında aşk ve bayan temalarının yanında, gerçek dünyadan kopuk biçimde; aşkı, doğal hoşlukların melankolisiyle işleyen şairin 20’den çok şiiri farklı bestekarlar tarafınca bestelendi.
Orhon’un kanserden vefat eden 10 yaşındaki kızının akabinde yazdığı “Veda” isimli yapıtı, Yusuf Nalkesen tarafınca 1951’de muhayyerkürdi makamında bestelendi. Sanat dünyasında ağır ilgi nazarann eser, bugüne dek epeyce sayıda ünlü isim tarafınca yorumlandı.
Orhan Seyfi Orhon, 22 Ağustos 1972’de İstanbul’da kalp krizi niçiniyle ömrünü kaybetti.
Yapıtları
Şiir: “Fırtına ve Kar”, “Peri Kızı ile Çoban Hikayesi”, “Gönülden Sesler”, “O Beyaz Bir Kuştu”, “Kervan”, “Hicviyeler”, “Şiirler”
Öykü: “Asri Kerem”, “Düğün Gecesi”
Roman: “Çocuk Adam”
Makale-Fıkra: “Fiskeler”, “Dün Bugün Yarın”, “Kulaktan Kulağa”
Monografi: “Abdülhak Hamid”, “Mehmet Akif”, “Yahya Kemal”, “Ziya Gökalp”
KAYNAK: AA
Orhon, öğrencilik senelerında edebiyat öğretmeni Celal Sahir Erozan’ın da dayanağıyla şiirle ilgilendi, Abdülhak Hamit Tarhan, Cenap Şahabettin ve Tevfik Fikret’in tesirinde şiirler yazdı. daha sonraki senelerda Ziya Gökalp’ten etkilendi.
Birinci şiirleri, 1909’da Samanyolu mecmuasında yayımlanan Orhon, edebiyat dünyasında tanınmaya başladığı “Fırtına ve Kar” şiirini 1913’te yazdı.
Usta edebiyatçı, üniversite eğitimi için Tıbbiye Mektebi’ne girdi lakin anestezi uygulamasında kötüleşince okulu bıraktı. Orhon, 1914’te İstanbul Üniversitesi (Darülfünun) Hukuk Fakültesi’ni bitirdi.
bir süre Meclis-i Mebusan Kalemi’nde memuriyet bakılırsavinde bulunan yapan Orhon, Ankara’da hükümet kurulup Meclis-i Mebusan dairelerinin kaldırılmasından daha sonra, Harp Akademisi, Harbiye Mektebi, İstanbul Erkek Lisesi, Erenköy Kız Lisesi, Pertevniyal Lisesi ve İtalyan Lisesinde edebiyat öğretmenliği ve gazetecilik yaptı.
Beş Hececiler içinde yer aldı
Orhan Seyfi Orhon, Enis Behiç Koryürek, Halit Fahri Ozansoy, Yusuf Ziya Ortaç ve Faruk Nafiz Çamlıbel ile Türk edebiyatında “Beş Hececiler” ismiyle anılan kümesi oluşturdu. Beş şairin yer aldığı topluluk, meşrutiyetten daha sonra hece vezni ve konuşulan halk lisanıyla yapıtlarını yazdı. “Milli edebiyat” akımı doğrultusunda yapıtlarını kaleme alan topluluğun şiir ve yazıları, “Türk bayanı”, “Şair”, “Büyük Mecmua”, “Servet-i Fünun”, “Ümit” ve “Yarın” mecmualarında yayımlandı.
Toplumsal olayları hicivle ele aldığı şiirlerini 1919’da okuyucuyla buluşturan şairin, “Peri Kızıyla Çoban Hikayesi” kitabı, heceyle sade Türkçe şiir anlayışının başarılı örneklerinden biri kabul edildi.
Orhon, 1922’de yayımlanan “Gönülden Sesler” kitabı beklentisini karşılamayınca Refik Halit Karay’ın yayınladığı, “Aydede” mecmuasında mizah yazarlığına başladı, “Abir daha” ve Yusuf Ziya ile çıkardıkları “Akbaba”da devam etti.
Duru bir Türkçe ile ince ve içli hislerle şiirlerini kaleme alan Orhon, yazdığı yapıtlarla edebiyat dünyasında iz bıraktı.
Şiire aruzla başlayan, “Fırtına ve Kar” şiirinde bunun başarılı bir meselai veren Orhon, divan şiiri kalıplarını hece veznine uyarlayarak gazel gibisi şiirler de yazdı.
Orhan Seyfi Orhon’un şiir ve yazıları 1932-1938 içinde “Edebiyat Gazetesi”, “Hızlanış”, “Ayda Bir”, “Her Ay”, “Her Şey” isimli mecmualarda de yayımlandı.
İsmi “Çınaraltı” mecmuasıyla özdeşleşti
Bir devir Yusuf Ziya Ortaç’ın da dayanak verdiği “Çınaraltı” isimli haftalık Türkçü fikir ve sanat mecmuasıyla ismi özdeşleşen Orhon, mecmuayı 1941-1944 yılları içinde okuyucunun beğenisine sundu.
Usta edebiyatçı, Tasvir-i Efkar gazetesindeki yazılarıyla 1945’te gazeteciliğe döndü, yazılarını Cumhuriyet ve Ulus gazetelerinde kaleme aldı.
Cumhuriyet Halk Partisi’nden 1946’da Zonguldak milletvekili seçilen Orhon, 1950’lili senelerdan daha sonra da Demokrat Parti’yi destekledi.
Orhan Seyfi Orhon, 27 Mayıs darbesinden daha sonra katıldığı Adalet Partisi’nde 1965-1969 içinde İstanbul milletvekilliği yaptı.
Siyasette olduğu senelerda da yazmaya devam eden usta kalem, “Milliyet”, “Tasvir-i Efkar”, “Cumhuriyet”, “Ulus”, “Zafer”, “Havadis” ve “Son Havadis” gazetelerinde köşe müellifliği yaptı.
“Veda” yapıtı, muhayyerkürdi makamında bestelendi
Yapıtlarında aşk ve bayan temalarının yanında, gerçek dünyadan kopuk biçimde; aşkı, doğal hoşlukların melankolisiyle işleyen şairin 20’den çok şiiri farklı bestekarlar tarafınca bestelendi.
Orhon’un kanserden vefat eden 10 yaşındaki kızının akabinde yazdığı “Veda” isimli yapıtı, Yusuf Nalkesen tarafınca 1951’de muhayyerkürdi makamında bestelendi. Sanat dünyasında ağır ilgi nazarann eser, bugüne dek epeyce sayıda ünlü isim tarafınca yorumlandı.
Orhan Seyfi Orhon, 22 Ağustos 1972’de İstanbul’da kalp krizi niçiniyle ömrünü kaybetti.
Yapıtları
Şiir: “Fırtına ve Kar”, “Peri Kızı ile Çoban Hikayesi”, “Gönülden Sesler”, “O Beyaz Bir Kuştu”, “Kervan”, “Hicviyeler”, “Şiirler”
Öykü: “Asri Kerem”, “Düğün Gecesi”
Roman: “Çocuk Adam”
Makale-Fıkra: “Fiskeler”, “Dün Bugün Yarın”, “Kulaktan Kulağa”
Monografi: “Abdülhak Hamid”, “Mehmet Akif”, “Yahya Kemal”, “Ziya Gökalp”
KAYNAK: AA