Atatürk Havalimanında 40 yıl çalışan gazeteci yazdı: Yaşananların teğe bir şahidiyim
Sevgili dostlar…
Son günlerde Atatürk Havalimanı ilgili haberlerle ortalık toz duman. Burası benim ömrümün büyük çoğunluğunu yaşadığım yer. Doğal olarak yaşananlardan en epey üzülenlerden birisi de benim.
Ancak aşağıda okuyacağınız gerçekleri de bilmemiz gerekir. Bu yazıyı, şu anda kırılan pistlerin başına yapılan hastane inşaatının temelinin atıldığı gün yazmıştım. Kendi toplumsal sayfamda yazdığım bu yazıyı okuyanlar olayları o periyotta yaşayan arkadaşlardan öteye geçmedi. Çok hoş ve bilgi veren tenkitler aldım. yine yayınlamaya karar verdim. Biraz daha teknik ek bilgiler koydum.
En sonda söyleyeceğimi, en başta yazayım. Biraz uzun olan bir yazı olduğu için okumayı pek sevmeyen arkadaşlar hiç şayet olmazsa bari, “Vay anasını demek bu biçimdeymiş” diyebilsinler.
Evet işte sonuç;
Keşke Atatürk Havalimanı’na hiç dokunulmasaydı. Lakin karar vericiler bir sefer karar vermişlerdi. Olay aslına bakarsan 1997’den beri mühlet geliyordu. Şu anda kırılmasına başlanan iki uzun pist İstanbul Havalimanı açıldıktan daha sonra çöp olmuştu. sebebi aşağıda…
Ancak Ataköy- Florya istikametindeki bizim ‘Güneyli Pist’ dediğimiz eski ismi 06-24 olan kısa pistin bırakın yıkılması, bilakis gözümüz üzere bakılması gerekir. Hatta 2400 metre olan uzunluğunun bile en az 3000 metreye çıkartılması gerekir. Tabi o pist orada kalınca da oraya epey şık ve butik bir terminal yapılabilir. Bu pist şiddetli fırtınaların yaşandığı günlerde İstanbul’un tek kurtarıcısıdır.
Ancak geriye kalan epey büyük arazinin de belirtildiğı üzere kıymetlendirilmesi mecburidir. Etrafına yapılacak rant binaları olursa işte bu biçimde Atatürk Havalimanı büsbütün katledilmiş olur. Kısa pist de işe yaramaz, “VeleddalinAmin” der çıkarız.
İşte o yazım.
TV’lere çıkan uzman arkadaşlar, Havalimanları konusunda milyonlara hitap ettiğiniz ekranlardan yaptığınız açıklamalardaki bilgi kirliliği beni bu yazıyı yazmaya mecburî kıldı.
Ben kim miyim?
Atatürk Havalimanı’nda tam 40 yıl(1978-2018) Hürriyet Gazetesinin Muhabiri olarak bakılırsav yaptım. Aşağıda yazdığım olayların teğe bir şahidiyim.
Başlıkta da yazdım. Evet, Atatürk Havalimanı’nın bence infazı 1997 yılında yapıldı. Ne olduğunu aşağıda yazacağım.
Belgeseli bile yapılan o taşınmadan daha sonra Atatürk Havalimanı aklımızdan hiç çıkmadı. Büyük bir hasretle her an andık. Eski dostları daima özledik. Lakin bir gerçek vardı. Atatürk Havalimanı artık yoktu. Yalnızca ismi Çorlu’da yaşıyordu.
Hatırlarsınız hastane inşaatı evvel tel örgülerin haricinde başladı, daha sonra da yanlış oldu diyerek temel atımı içeriye taşındı. Fakat atılan temel eski ismi, yani eksen kaymadan evvelki ismi 18-36 olan iki uzun paralel pistin çabucak yanına yapılıyordu. İki gün daha sonra her iki paralel pistin baş kısmı da kırıldı.
İşte bu biçimde tenkit bombardımanı başladı. “Yazık günah değil mi, orada hazır bir bina var, otel var, pistler var, oraları hastaneye dönüştürseydiniz ya” biçiminde.
Bu tenkitlere katılırsınız katılmazsınız. O beni ilgilendirmez. Beni ilgilendiren, bu tenkitleri yapan şükela ve vükela gurubuna dahil olanlar pek ala 1997 yılında neredeydiniz.
Evet neredeydiniz. Ben oradaydım. Haberini yaptım lakin tek sütun da eridi gitti.
Haberin ana fikri özetlemek gerekirse şu biçimde; temeli atılan bu pist, paralel olarak yapıldığı piste epeyce yakın ve yalnızca yedek pist Dokümanları ve gerçekleri aşağıda. Olayın özetle öyküsü tam da şöyleki:
EROL SİMAVİ’NİN TARLASI
Evet dostlar yazı biraz uzun olacak dedim. Zira bu işin tam göbeğinde biraz da ben varım.
Doksanlı yılların başı. Hürriyet Gazetesi Cağaloğlu’ndan taşınma basamağında. Yeni binasını yapacak yer arıyor.
Bir gün Kurum Müdürü Erkan Göksel beni çağırdı ve motamot şöyleki söylemiş oldu:
” Faikciğim, şekerim( Erkan Beyefendi şekerim sözünü hayli sever) Florya tarafında çiçekçilerin yanında bir tarla varmış. Tarlanın sahibi Erol Beyefendisi aramış ve yerini satmak istiyormuş. Senden ricam bu tarlanın durumunu inceleyebilir misin? Çünkü havalimanın çabucak yanında bir sorun olabilir.”
Ben bu tarlayı fazlaca âlâ biliyordum. Çünkü birtakım senelerda burada yetişen buğday başaklarını çekerek, “Bu yıl Trakya’da mahsul bol” esprisinden haberler yapardım. Bildiğim bir yerdi. DHMİ’de bir yetkilisi olan epey samimi bir arkadaşım vardı. Onun odasına gittim ve olayı anlattım. Kendisi bana kapıyı kapatmamı söyleyerek raftan rulo halinde büyük harita çıkardı. Masanın üzerine serdi. Büyük bir haritaydı.
Haritanın üstünde, “NATO NEZDİNDE ATATÜRK HAVALİMANI’NIN BÜYÜME PLANI” yazıyordu. Altında ise ıslak imzalar ve Genel Kurmayın, DHMİ’nin mühürleri vardı. Yani resmi bir haritaydı. Baktım batı bölgesinde inanın Beyti Et Lokantasına kadar istimlak alanıydı. Arkadaştan fotoğrafını çekme müsaadesi istedim. Şiddetle karşı çıktı ve bana ” Beni yakmak mı istiyorsun” diyerek haritayı topladı. Ben goreceğimi görmüştüm. Atatürk Havalimanı batı istikametine gerçek büyüyecek yeni pist de oraya yapılacaktı.
Bunu Erkan Beyefendiye ilettim ve Merhum Erol Bey’de bu alımdan vaz geçerek Güneşli’deki arsayı aldı. Yeni binayı da oraya yaptı.
Bu benim sivil bir vatandaş olarak gördüklerimdi. Pekala resmi makamlar 1997 yılında yeni pistin temelini atarlarken bu haritayı görmediler mi? Bal üzere gördüler de, işlerine gelmedi.
GELELİM GERÇEKLERE
bu biçimdelar kodu 18-36, şimdilerde eksen kayması niçiniyle 17-35 olan pistin batısına paralel olarak yeni pistin temeli 1997 yılında atıldı. Lakin milletlerarası standartlara bakılırsa iki pistin tıpkı anda kullanılabilmesi için orta aranın en az 760 metre olması gerekiyor. Bu temeli atılan pist ise yalnızca 210 metre aralıkta. Hiç kimse ne oluyor ne bitiyor demedi. Kimsenin gıkı çıkmadı. Pekala ben bunu nasıl anladım?
Bir gün odamda otururken sevdiğim Kaptan Pilot arkadaşlarımdan Deniz Sarışık uçuş daha sonrası bir çay içmek için yanıma geldi. Kendisi ile Kıbrıs’tan bu yana arkadaştım. O devirde Pilot Yüzbaşı olup Ercan Havalimanı’nın Komutanlığını yapıyordu. 2018’de merhum oldu. THY’deydi. Kaptan arkadaşım daha yerine oturmadan, “Ohh bu biçimde burada rahat ve keyifle otur bakalım. Dışarı da cinayet işleniyor” dedi. Ne olduğunu anlamadım. Oturup anlatmaya başladı.
“Bak Faik yeni pist inşaatı başladı. Onun bir kandırmaca olduğunu görmüyor musun? O pist orada yalnızca stepne. Memleketler arası standartlar da ki açıklık yok. Yani bizim tabirimizle kanat açıklığı yok. Yani kelamın doğrusu bu iki piste tıpkı anda iki uçak inip kalkamaz”
Ben şaşkın bir vaziyette Pilot arkadaşı dinlerken o çayını içmeye devam etti ve “ Haydi bakalım artık senin gazeteciliğini bakılırsaceğiz” diyerek kelamını tamamladı.
Evet yaptığım araştırmada göz bakılırsa göre cinayet işleniyordu. Bu kadar yakına yapılan pist yalnızca bizim amiyane tabirimizle stepne pistti.
DHMİ yetkilileri bile şunları söylüyordu:
“Bu pist, bakım, tamir, tamir, lastik izi temizleme, karla gayret, aydınlatma, İLS bakımı, boyama üzere durumlarda, ayrıyeten, kaza kırım, uçak kaçırma üzere niçinler düşünülerek yapıldı.”
Yani emel zevahiri kurtarmak, geleceği düşünen yoktu.
MAHKEME SAFHALARI
Pistin inşaatı 2001’de bitti. Fakat açılamadı. sebebi de inşaatı yapan şirket bölgedeki özel havayolu hangarlarının oradan taşınmasını istiyordu.
Hangar sahipleri ise, dikkat edin zira onlar işin farkındaydı, aksını sav ederek pistin memleketler arası standartlarına uygun olmadığını ileri sürdüler ve Bakırköy 2. Sulh Hukuk Mahkemesinde bir dava açıldı. Mahkemeye gönderilen 10 Temmuz 2001 tarihindeki uzman raporu ise motamot şöylekiydi:
” İnşaatı devam eden pist, 18-36 pistine 210 metre aralıkta olduğu için bu haliyle Milletlerarası Sivil Havacılık Konvansiyonu’na (Annex) 3.1.11 unsurundaki Bağımsız Paralel Kalkışlar ve Paralel Operasyonlar için öngörülen 760 metre ara kuralını taşımadığı kanaatine varılmıştır.”
Temelinin atılışının içinden tam altı yıl geçtikten daha sonra açılışı 2003’de yapıldı. Pek tantanalı olmadı. Açılışı devrin DHMİ İstanbul Atatürk Havalimanı Başmüdürü Sevgili Kemal Ünlü yaptı. Biz gazetecileri piste götürdü ve kısa bir konuşma yaparak kelamlarını şöyleki bitirdi:
” Bu pist hiç değilse yaşlanan, bakım gereksinimi artan pistimize yedek güç olacaktır.” Kemal Beyefendi bile bunları söylerken buruktu. Yukardan gelen buyruk demiri kesmişti.
bu biçimdeın parasıyla 15 Trilyon liraya mal olan bu pistin üretimi devrinde ihaleyi yapan (yıl 1997) DHMİ Genel Müdürü Ankara’da 1. Ağır Cezada yargılandı. bu biçimde hangi iktidar vardı? Valla tam hatırlayamıyorum. Çünkü epeyce karışık bir yıldı. Hükümet bir kaç kere değişmişti. Koalisyon hükümetleri hakimdi. Artık kimse günahı boynuna. Onlar kendilerini bilir.
Burada müteahhit firmaya söylenecek tek kelam tahminen maliyet olabilir lakin yer konusunda, oraya yap demişlerdir, o da yapmıştır. Tüm bunlarda günahın vebali o ihalelere imzası bulunanlardır.
Kör kör parmağım gözüne, bile bile bu infazı yapmışlardır.
PEKİ niye KULLANILMADI
Ben size uzun olacak demiştim. Artık gelelim bu pistler İstanbul Havalimanı açıldıktan daha sonra neden kullanılmadı? Yalnızca Ataköy istikametindeki 05- 25 pisti kullanılıyor.
Bunun da öne sürülen nedeni DHMİ tarafınca yayınlanan soldaki kroki gösteriyor.
DHMİ’nin o periyottaki Genel Müdürü Sayın Hüseyin Keskin yaygınlaşan bir kadro telaffuzlar üzerine üstteki kroki ve manzaralarla şu açıklamayı yaptı:
” vazifesini İstanbul Havalimanına devreden Atatürk Havalimanı’nda pandemi ile çabada büyük ehemmiyet taşıyan sahra hastanesi inşaatı çalışmaları büyük bir süratle devam ediyor.
Genel Havacılık ve Kargo operasyonlar 05-23 pistinden devam ediyor. (Bakın burasın epeyce dikkatli okuyun) İstanbul Havalimanı’ndaki pistlerle tıpkı doğrultuda olduğu için (bakınız krokiye) taşınma daha sonrası kullanılmayan pistler şu anda park alanı olarak kullanılıyor.”
Yani neymiş dostlar yeni pistlerle eski pistler tıpkı doğrultuda. Hatta son yaklaşmaları hala Atatürk Havalimanı’nda. İstanbul Havalimanı açık olduğu sürece bu pistler uçak iniş kalkışına kullanılamaz. Yalnızca şu anda Corona niçiniyle yerde olan THY uçaklarına park etme hizmeti veriyor.
Eeee bu biçimde bu pistlerin baş tarafını kırsan ne olur kırmasan ne olur.
Netice de Atatürk Havalimanı’na birinci infaz 1997de yapıldı. Kapanışı ise 7 Nisan 2019’da.
ATATÜRK HAVALİMANI’NDAKİ PİSTİ KAPATMAYIN
Şimdi hastane, büyük park, fuar alanı, Millet Parkı, artık her neyse. Lakin kısa pist açık.
Berlin’deki Tempelhof havalimanı da kapandıktan pistlerini bisiklet ve kaykay kullanıcılarına açmış. Hoş bir fikir…
Bakın bu makus havada bile Bakanların uçağı oraya indi. Zira bu pist bizim güneyli pist dediğimiz sert kuzey rüzgarlarında rahatlıkla kullanılabilir.
Yeni Havalimanı’nda bu istikamette pist yok. Ben bunu o periyotta hanım olan bir DHMİ Genel Müdürüne sorduğum vakit bana ilerde yapılacağını. Lakin burada yapılan pistlerin bu biçimde problemler da bile kullanılabileceğini söylemiş oldu. Ancak gördüğünüz üzere olmadı.
Öyleyse birinci planda olan ve gözümle gördüğüm Güneyli Pistin oraya bir an evvel yapılması mecburî hale geldi.
Atatürk Havalimanı’nı yapan otorite yıllar evvel bunu görmüş ve yapmış ve hala da tıkır tıkır çalışıyor. Buradan yetkilileri uyarıyorum. İstanbul Havalimanı’na bu güney pist yapılmadan sakın Atatürk Havalimanı’ndaki bu pisti kapatmayın. Orası sizin her vakit kurtarıcınız.
HAVALİMANININ YER HİKAYESİ
İstanbul Havalimanı’nın neden o bölgeye yapıldığı konusunda epeyce sayıda öykü anlatılır. Lakin benim bir gazeteci olarak müşahedelerim şu biçimde:
Yapılan pistin fonksiyonsuz olduğunu öğrenen ve 2000’li yılların başındaki iktidar, Atatürk Havalimanı’nda gitgide ağırlaşan trafik niçiniyle yeni bir havalimanı arayışına geçti. Evvel yeni bir uzun pist daha yapılması düşünüldü. Bunun için yeni pistin Dünya Ticaret Merkezi ve THY Genel Müdürlük binalarının olduğu alana yapılması tasarlandı. Lakin tüm binaların yıkılması gerekiyordu. Bunun astarının yüzünden kıymetli olacağı hesaplandı.
Bu sefer Silivri tarafındaki bir alan tespit edildi. Yer ve lokasyon olarak müsaitti. Ufak ufak hazırlıklar başladı. Hatta bu çeşit işleri epeyce uygun takip eden arsa spekülatörleri etraf köylerdeki tarla ve toprakları bile almaya başlamıştı.
Peki bir anda ne oldu?
EN BÜYÜK HAYAL KANAL İSTANBULDU
Sayın Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın, bu biçimde Başbakandı, en büyük hayali “Kanal İstanbul”du. O periyotlarda Kanal İstanbul için hazırlıklar başladı. Finans konusu bile tamdı. Yer tespiti yapılıyordu. Her şey tamamdı da sorun bu kanaldan çıkacak binlerce toprak nereye dökülecekti?
İşte sorun buradaydı. Bir gün Sayın Erdoğan, Ulaştırma Bakanı Binali Yıldırım ve Belediye Lideri Merhum Topbaş helikoptere binip İstanbul’un kuzebir daha gerçek uçtular.
Arnavutköy üzerinden geçerken terk edilmiş maden ocaklarının olduğu bölgeyi görür görmez yeni havalimanının buraya yapılmasının daha gerçek olacağını gördüler.
Bölge Mars yüzeyi üzereydi. Tam 9 tane gölet vardı. Hatta birisi küçük bir göl üzereydi. Arazinin öteki yerleri devasa çukurlar ve zirveler halindeydi. Ayrıyeten büyük bir kısmı orman yeri de değildi. İşte yeni havalimanının bu bölgeye yapılması sonucuna varıldı.
Bu ortada Kanal İstanbul hazırlıkları da tüm süratiyle devam ediyordu. Lakin dış siyasette ki kimi rahatsızlıklar, Bilhassa ABD ile yaşanan kriz, kanalın temelinin atılmasını geciktiriyordu. Montrö tartışmaları da bir yandan kıyamet üzereydi.
KOD DÜŞÜRÜLDÜ
Kanal İstanbul’da gecikme yaşanınca ihalesi yapılan İstanbul Havalimanı’nın inşaatı başladı. İstanbul’daki inşaatlardaki tüm hafriyatlar bu bölgeye gdolayılüyordu. Alanda 2000 devasa büyüklükte kamyon çalışıyordu. Dolgu süreci süratle ilerlerken hafriyat toprakları yetmez oldu. Bu sefer pistlerin 90 metrelik kodu 65 metreye düşürüldü. Kod niyet üretimci firma da çıkarlı oldu.
Bu kod düşmesi bugün yaşanan sert meteorolojik kurallara pek göğüs geremez oldu. Karadeniz’in ünlü poyraz ve karayel rüzgarlarının affı yoktu. Büyük dedelerimin motoru, daha doğrusu Takasını Kefken önünde batıran, hoş ilçemiz Amasra’da mendirek de ki dev taşları bir taraftan başka tarafa karton kutu üzere fırlatan fırtınaları bilmiyorlardı. Buna bir de saatler süren tipi eklenince yaşananları gördünüz.
Anlayacağınız terminal bitti ve hizmete girdi. Üç yıldır problemsiz çalışıyor. Hesapta olmayan bir Siklon merkezinin ortasında kalınınca eller üst.
Üstelik bir de Kuzey Marmara yolu pert olmuştu. Beşerler istese de dışarı çıkamıyordu. Yeme içmede düşünce yaşanmış olabilir. Bu İGA’ya yeterli bir ders olmalı.
BİZ BUNU 2007’DE HARAMİDERE DE YAŞADIK
Şimdi herkes birbirine yükleniyor. Kimse kimseyi suçlamasın. Herkes kendi işini yapsaydı bu biçimde olmazdı.
Bakın 2007’de bir kış günü Atatürk Havalimanı’ndan çıktım Büyükçekmece Mimaroba’daki konutuma giderken bir anda Haramidere yokuşunun başında kaldık. Halk Otobüsündeydim. Saatler geçmeye başladı. Rampada bir TIR yan yatmıştı. Kurtarılamıyordu. Daha doğrusu yapılan gayretler yetersizdi.
Hava uygunca berbat olmaya başladı. Akşam saat 18’de başlayan beklememiz gece saat 23.00 de hala devam ediyordu. sonrasındasında öğrendim. Oradaki yetkililer orta bariyerin kesilip trafiğin karşı şeride verilmesi teklifinde bulunmuşlar. Lakin Ankara’dan müsaade çıkmamış. Benim bindiğim otobüsün sürücüsü biraz meczuptu. Otobüsü evvel Ambarlı tarafına hakikat sürdü. Oradan çıkamayacağını anlayınca saat 0200’ye hakikat kavşaktan aykırı yolda karşı şerit tarafındaki yan yola girdi. İnanın nasıl :Büyükçekmece’ye indik hala inanamıyorum.İnsanlar otomobillerini terk etmiş yürüyorlardı.
Büyükçekmece’den konuta yürüyerek geldim. Tipi devam ediyordu. Tam 12 saatlik bir macera hayatıştım. Sabaha karşı evdeydim.
O günleri de hatırlayalım.
Sözün özü kimse kimseye fazla yüklenmesin.
Not: Krokiye uygun bakarsanız anlarsınız. Her iki havalimanının pistleri birebir istikamette. Yalnızca en altta görülen kısa pistin istikameti başka. İşte onun değerini âlâ bilmek lazım.
Faik Kaptan
ALINTIDIR
Sevgili dostlar…
Son günlerde Atatürk Havalimanı ilgili haberlerle ortalık toz duman. Burası benim ömrümün büyük çoğunluğunu yaşadığım yer. Doğal olarak yaşananlardan en epey üzülenlerden birisi de benim.
Ancak aşağıda okuyacağınız gerçekleri de bilmemiz gerekir. Bu yazıyı, şu anda kırılan pistlerin başına yapılan hastane inşaatının temelinin atıldığı gün yazmıştım. Kendi toplumsal sayfamda yazdığım bu yazıyı okuyanlar olayları o periyotta yaşayan arkadaşlardan öteye geçmedi. Çok hoş ve bilgi veren tenkitler aldım. yine yayınlamaya karar verdim. Biraz daha teknik ek bilgiler koydum.
En sonda söyleyeceğimi, en başta yazayım. Biraz uzun olan bir yazı olduğu için okumayı pek sevmeyen arkadaşlar hiç şayet olmazsa bari, “Vay anasını demek bu biçimdeymiş” diyebilsinler.
Evet işte sonuç;
Keşke Atatürk Havalimanı’na hiç dokunulmasaydı. Lakin karar vericiler bir sefer karar vermişlerdi. Olay aslına bakarsan 1997’den beri mühlet geliyordu. Şu anda kırılmasına başlanan iki uzun pist İstanbul Havalimanı açıldıktan daha sonra çöp olmuştu. sebebi aşağıda…
Ancak Ataköy- Florya istikametindeki bizim ‘Güneyli Pist’ dediğimiz eski ismi 06-24 olan kısa pistin bırakın yıkılması, bilakis gözümüz üzere bakılması gerekir. Hatta 2400 metre olan uzunluğunun bile en az 3000 metreye çıkartılması gerekir. Tabi o pist orada kalınca da oraya epey şık ve butik bir terminal yapılabilir. Bu pist şiddetli fırtınaların yaşandığı günlerde İstanbul’un tek kurtarıcısıdır.
Ancak geriye kalan epey büyük arazinin de belirtildiğı üzere kıymetlendirilmesi mecburidir. Etrafına yapılacak rant binaları olursa işte bu biçimde Atatürk Havalimanı büsbütün katledilmiş olur. Kısa pist de işe yaramaz, “VeleddalinAmin” der çıkarız.
İşte o yazım.
TV’lere çıkan uzman arkadaşlar, Havalimanları konusunda milyonlara hitap ettiğiniz ekranlardan yaptığınız açıklamalardaki bilgi kirliliği beni bu yazıyı yazmaya mecburî kıldı.
Ben kim miyim?
Atatürk Havalimanı’nda tam 40 yıl(1978-2018) Hürriyet Gazetesinin Muhabiri olarak bakılırsav yaptım. Aşağıda yazdığım olayların teğe bir şahidiyim.
Başlıkta da yazdım. Evet, Atatürk Havalimanı’nın bence infazı 1997 yılında yapıldı. Ne olduğunu aşağıda yazacağım.
Belgeseli bile yapılan o taşınmadan daha sonra Atatürk Havalimanı aklımızdan hiç çıkmadı. Büyük bir hasretle her an andık. Eski dostları daima özledik. Lakin bir gerçek vardı. Atatürk Havalimanı artık yoktu. Yalnızca ismi Çorlu’da yaşıyordu.
Hatırlarsınız hastane inşaatı evvel tel örgülerin haricinde başladı, daha sonra da yanlış oldu diyerek temel atımı içeriye taşındı. Fakat atılan temel eski ismi, yani eksen kaymadan evvelki ismi 18-36 olan iki uzun paralel pistin çabucak yanına yapılıyordu. İki gün daha sonra her iki paralel pistin baş kısmı da kırıldı.
İşte bu biçimde tenkit bombardımanı başladı. “Yazık günah değil mi, orada hazır bir bina var, otel var, pistler var, oraları hastaneye dönüştürseydiniz ya” biçiminde.
Bu tenkitlere katılırsınız katılmazsınız. O beni ilgilendirmez. Beni ilgilendiren, bu tenkitleri yapan şükela ve vükela gurubuna dahil olanlar pek ala 1997 yılında neredeydiniz.
Evet neredeydiniz. Ben oradaydım. Haberini yaptım lakin tek sütun da eridi gitti.
Haberin ana fikri özetlemek gerekirse şu biçimde; temeli atılan bu pist, paralel olarak yapıldığı piste epeyce yakın ve yalnızca yedek pist Dokümanları ve gerçekleri aşağıda. Olayın özetle öyküsü tam da şöyleki:
EROL SİMAVİ’NİN TARLASI
Evet dostlar yazı biraz uzun olacak dedim. Zira bu işin tam göbeğinde biraz da ben varım.
Doksanlı yılların başı. Hürriyet Gazetesi Cağaloğlu’ndan taşınma basamağında. Yeni binasını yapacak yer arıyor.
Bir gün Kurum Müdürü Erkan Göksel beni çağırdı ve motamot şöyleki söylemiş oldu:
” Faikciğim, şekerim( Erkan Beyefendi şekerim sözünü hayli sever) Florya tarafında çiçekçilerin yanında bir tarla varmış. Tarlanın sahibi Erol Beyefendisi aramış ve yerini satmak istiyormuş. Senden ricam bu tarlanın durumunu inceleyebilir misin? Çünkü havalimanın çabucak yanında bir sorun olabilir.”
Ben bu tarlayı fazlaca âlâ biliyordum. Çünkü birtakım senelerda burada yetişen buğday başaklarını çekerek, “Bu yıl Trakya’da mahsul bol” esprisinden haberler yapardım. Bildiğim bir yerdi. DHMİ’de bir yetkilisi olan epey samimi bir arkadaşım vardı. Onun odasına gittim ve olayı anlattım. Kendisi bana kapıyı kapatmamı söyleyerek raftan rulo halinde büyük harita çıkardı. Masanın üzerine serdi. Büyük bir haritaydı.
Haritanın üstünde, “NATO NEZDİNDE ATATÜRK HAVALİMANI’NIN BÜYÜME PLANI” yazıyordu. Altında ise ıslak imzalar ve Genel Kurmayın, DHMİ’nin mühürleri vardı. Yani resmi bir haritaydı. Baktım batı bölgesinde inanın Beyti Et Lokantasına kadar istimlak alanıydı. Arkadaştan fotoğrafını çekme müsaadesi istedim. Şiddetle karşı çıktı ve bana ” Beni yakmak mı istiyorsun” diyerek haritayı topladı. Ben goreceğimi görmüştüm. Atatürk Havalimanı batı istikametine gerçek büyüyecek yeni pist de oraya yapılacaktı.
Bunu Erkan Beyefendiye ilettim ve Merhum Erol Bey’de bu alımdan vaz geçerek Güneşli’deki arsayı aldı. Yeni binayı da oraya yaptı.
Bu benim sivil bir vatandaş olarak gördüklerimdi. Pekala resmi makamlar 1997 yılında yeni pistin temelini atarlarken bu haritayı görmediler mi? Bal üzere gördüler de, işlerine gelmedi.
GELELİM GERÇEKLERE
bu biçimdelar kodu 18-36, şimdilerde eksen kayması niçiniyle 17-35 olan pistin batısına paralel olarak yeni pistin temeli 1997 yılında atıldı. Lakin milletlerarası standartlara bakılırsa iki pistin tıpkı anda kullanılabilmesi için orta aranın en az 760 metre olması gerekiyor. Bu temeli atılan pist ise yalnızca 210 metre aralıkta. Hiç kimse ne oluyor ne bitiyor demedi. Kimsenin gıkı çıkmadı. Pekala ben bunu nasıl anladım?
Bir gün odamda otururken sevdiğim Kaptan Pilot arkadaşlarımdan Deniz Sarışık uçuş daha sonrası bir çay içmek için yanıma geldi. Kendisi ile Kıbrıs’tan bu yana arkadaştım. O devirde Pilot Yüzbaşı olup Ercan Havalimanı’nın Komutanlığını yapıyordu. 2018’de merhum oldu. THY’deydi. Kaptan arkadaşım daha yerine oturmadan, “Ohh bu biçimde burada rahat ve keyifle otur bakalım. Dışarı da cinayet işleniyor” dedi. Ne olduğunu anlamadım. Oturup anlatmaya başladı.
“Bak Faik yeni pist inşaatı başladı. Onun bir kandırmaca olduğunu görmüyor musun? O pist orada yalnızca stepne. Memleketler arası standartlar da ki açıklık yok. Yani bizim tabirimizle kanat açıklığı yok. Yani kelamın doğrusu bu iki piste tıpkı anda iki uçak inip kalkamaz”
Ben şaşkın bir vaziyette Pilot arkadaşı dinlerken o çayını içmeye devam etti ve “ Haydi bakalım artık senin gazeteciliğini bakılırsaceğiz” diyerek kelamını tamamladı.
Evet yaptığım araştırmada göz bakılırsa göre cinayet işleniyordu. Bu kadar yakına yapılan pist yalnızca bizim amiyane tabirimizle stepne pistti.
DHMİ yetkilileri bile şunları söylüyordu:
“Bu pist, bakım, tamir, tamir, lastik izi temizleme, karla gayret, aydınlatma, İLS bakımı, boyama üzere durumlarda, ayrıyeten, kaza kırım, uçak kaçırma üzere niçinler düşünülerek yapıldı.”
Yani emel zevahiri kurtarmak, geleceği düşünen yoktu.
MAHKEME SAFHALARI
Pistin inşaatı 2001’de bitti. Fakat açılamadı. sebebi de inşaatı yapan şirket bölgedeki özel havayolu hangarlarının oradan taşınmasını istiyordu.
Hangar sahipleri ise, dikkat edin zira onlar işin farkındaydı, aksını sav ederek pistin memleketler arası standartlarına uygun olmadığını ileri sürdüler ve Bakırköy 2. Sulh Hukuk Mahkemesinde bir dava açıldı. Mahkemeye gönderilen 10 Temmuz 2001 tarihindeki uzman raporu ise motamot şöylekiydi:
” İnşaatı devam eden pist, 18-36 pistine 210 metre aralıkta olduğu için bu haliyle Milletlerarası Sivil Havacılık Konvansiyonu’na (Annex) 3.1.11 unsurundaki Bağımsız Paralel Kalkışlar ve Paralel Operasyonlar için öngörülen 760 metre ara kuralını taşımadığı kanaatine varılmıştır.”
Temelinin atılışının içinden tam altı yıl geçtikten daha sonra açılışı 2003’de yapıldı. Pek tantanalı olmadı. Açılışı devrin DHMİ İstanbul Atatürk Havalimanı Başmüdürü Sevgili Kemal Ünlü yaptı. Biz gazetecileri piste götürdü ve kısa bir konuşma yaparak kelamlarını şöyleki bitirdi:
” Bu pist hiç değilse yaşlanan, bakım gereksinimi artan pistimize yedek güç olacaktır.” Kemal Beyefendi bile bunları söylerken buruktu. Yukardan gelen buyruk demiri kesmişti.
bu biçimdeın parasıyla 15 Trilyon liraya mal olan bu pistin üretimi devrinde ihaleyi yapan (yıl 1997) DHMİ Genel Müdürü Ankara’da 1. Ağır Cezada yargılandı. bu biçimde hangi iktidar vardı? Valla tam hatırlayamıyorum. Çünkü epeyce karışık bir yıldı. Hükümet bir kaç kere değişmişti. Koalisyon hükümetleri hakimdi. Artık kimse günahı boynuna. Onlar kendilerini bilir.
Burada müteahhit firmaya söylenecek tek kelam tahminen maliyet olabilir lakin yer konusunda, oraya yap demişlerdir, o da yapmıştır. Tüm bunlarda günahın vebali o ihalelere imzası bulunanlardır.
Kör kör parmağım gözüne, bile bile bu infazı yapmışlardır.
PEKİ niye KULLANILMADI
Ben size uzun olacak demiştim. Artık gelelim bu pistler İstanbul Havalimanı açıldıktan daha sonra neden kullanılmadı? Yalnızca Ataköy istikametindeki 05- 25 pisti kullanılıyor.
Bunun da öne sürülen nedeni DHMİ tarafınca yayınlanan soldaki kroki gösteriyor.
DHMİ’nin o periyottaki Genel Müdürü Sayın Hüseyin Keskin yaygınlaşan bir kadro telaffuzlar üzerine üstteki kroki ve manzaralarla şu açıklamayı yaptı:
” vazifesini İstanbul Havalimanına devreden Atatürk Havalimanı’nda pandemi ile çabada büyük ehemmiyet taşıyan sahra hastanesi inşaatı çalışmaları büyük bir süratle devam ediyor.
Genel Havacılık ve Kargo operasyonlar 05-23 pistinden devam ediyor. (Bakın burasın epeyce dikkatli okuyun) İstanbul Havalimanı’ndaki pistlerle tıpkı doğrultuda olduğu için (bakınız krokiye) taşınma daha sonrası kullanılmayan pistler şu anda park alanı olarak kullanılıyor.”
Yani neymiş dostlar yeni pistlerle eski pistler tıpkı doğrultuda. Hatta son yaklaşmaları hala Atatürk Havalimanı’nda. İstanbul Havalimanı açık olduğu sürece bu pistler uçak iniş kalkışına kullanılamaz. Yalnızca şu anda Corona niçiniyle yerde olan THY uçaklarına park etme hizmeti veriyor.
Eeee bu biçimde bu pistlerin baş tarafını kırsan ne olur kırmasan ne olur.
Netice de Atatürk Havalimanı’na birinci infaz 1997de yapıldı. Kapanışı ise 7 Nisan 2019’da.
ATATÜRK HAVALİMANI’NDAKİ PİSTİ KAPATMAYIN
Şimdi hastane, büyük park, fuar alanı, Millet Parkı, artık her neyse. Lakin kısa pist açık.
Berlin’deki Tempelhof havalimanı da kapandıktan pistlerini bisiklet ve kaykay kullanıcılarına açmış. Hoş bir fikir…
Bakın bu makus havada bile Bakanların uçağı oraya indi. Zira bu pist bizim güneyli pist dediğimiz sert kuzey rüzgarlarında rahatlıkla kullanılabilir.
Yeni Havalimanı’nda bu istikamette pist yok. Ben bunu o periyotta hanım olan bir DHMİ Genel Müdürüne sorduğum vakit bana ilerde yapılacağını. Lakin burada yapılan pistlerin bu biçimde problemler da bile kullanılabileceğini söylemiş oldu. Ancak gördüğünüz üzere olmadı.
Öyleyse birinci planda olan ve gözümle gördüğüm Güneyli Pistin oraya bir an evvel yapılması mecburî hale geldi.
Atatürk Havalimanı’nı yapan otorite yıllar evvel bunu görmüş ve yapmış ve hala da tıkır tıkır çalışıyor. Buradan yetkilileri uyarıyorum. İstanbul Havalimanı’na bu güney pist yapılmadan sakın Atatürk Havalimanı’ndaki bu pisti kapatmayın. Orası sizin her vakit kurtarıcınız.
HAVALİMANININ YER HİKAYESİ
İstanbul Havalimanı’nın neden o bölgeye yapıldığı konusunda epeyce sayıda öykü anlatılır. Lakin benim bir gazeteci olarak müşahedelerim şu biçimde:
Yapılan pistin fonksiyonsuz olduğunu öğrenen ve 2000’li yılların başındaki iktidar, Atatürk Havalimanı’nda gitgide ağırlaşan trafik niçiniyle yeni bir havalimanı arayışına geçti. Evvel yeni bir uzun pist daha yapılması düşünüldü. Bunun için yeni pistin Dünya Ticaret Merkezi ve THY Genel Müdürlük binalarının olduğu alana yapılması tasarlandı. Lakin tüm binaların yıkılması gerekiyordu. Bunun astarının yüzünden kıymetli olacağı hesaplandı.
Bu sefer Silivri tarafındaki bir alan tespit edildi. Yer ve lokasyon olarak müsaitti. Ufak ufak hazırlıklar başladı. Hatta bu çeşit işleri epeyce uygun takip eden arsa spekülatörleri etraf köylerdeki tarla ve toprakları bile almaya başlamıştı.
Peki bir anda ne oldu?
EN BÜYÜK HAYAL KANAL İSTANBULDU
Sayın Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın, bu biçimde Başbakandı, en büyük hayali “Kanal İstanbul”du. O periyotlarda Kanal İstanbul için hazırlıklar başladı. Finans konusu bile tamdı. Yer tespiti yapılıyordu. Her şey tamamdı da sorun bu kanaldan çıkacak binlerce toprak nereye dökülecekti?
İşte sorun buradaydı. Bir gün Sayın Erdoğan, Ulaştırma Bakanı Binali Yıldırım ve Belediye Lideri Merhum Topbaş helikoptere binip İstanbul’un kuzebir daha gerçek uçtular.
Arnavutköy üzerinden geçerken terk edilmiş maden ocaklarının olduğu bölgeyi görür görmez yeni havalimanının buraya yapılmasının daha gerçek olacağını gördüler.
Bölge Mars yüzeyi üzereydi. Tam 9 tane gölet vardı. Hatta birisi küçük bir göl üzereydi. Arazinin öteki yerleri devasa çukurlar ve zirveler halindeydi. Ayrıyeten büyük bir kısmı orman yeri de değildi. İşte yeni havalimanının bu bölgeye yapılması sonucuna varıldı.
Bu ortada Kanal İstanbul hazırlıkları da tüm süratiyle devam ediyordu. Lakin dış siyasette ki kimi rahatsızlıklar, Bilhassa ABD ile yaşanan kriz, kanalın temelinin atılmasını geciktiriyordu. Montrö tartışmaları da bir yandan kıyamet üzereydi.
KOD DÜŞÜRÜLDÜ
Kanal İstanbul’da gecikme yaşanınca ihalesi yapılan İstanbul Havalimanı’nın inşaatı başladı. İstanbul’daki inşaatlardaki tüm hafriyatlar bu bölgeye gdolayılüyordu. Alanda 2000 devasa büyüklükte kamyon çalışıyordu. Dolgu süreci süratle ilerlerken hafriyat toprakları yetmez oldu. Bu sefer pistlerin 90 metrelik kodu 65 metreye düşürüldü. Kod niyet üretimci firma da çıkarlı oldu.
Bu kod düşmesi bugün yaşanan sert meteorolojik kurallara pek göğüs geremez oldu. Karadeniz’in ünlü poyraz ve karayel rüzgarlarının affı yoktu. Büyük dedelerimin motoru, daha doğrusu Takasını Kefken önünde batıran, hoş ilçemiz Amasra’da mendirek de ki dev taşları bir taraftan başka tarafa karton kutu üzere fırlatan fırtınaları bilmiyorlardı. Buna bir de saatler süren tipi eklenince yaşananları gördünüz.
Anlayacağınız terminal bitti ve hizmete girdi. Üç yıldır problemsiz çalışıyor. Hesapta olmayan bir Siklon merkezinin ortasında kalınınca eller üst.
Üstelik bir de Kuzey Marmara yolu pert olmuştu. Beşerler istese de dışarı çıkamıyordu. Yeme içmede düşünce yaşanmış olabilir. Bu İGA’ya yeterli bir ders olmalı.
BİZ BUNU 2007’DE HARAMİDERE DE YAŞADIK
Şimdi herkes birbirine yükleniyor. Kimse kimseyi suçlamasın. Herkes kendi işini yapsaydı bu biçimde olmazdı.
Bakın 2007’de bir kış günü Atatürk Havalimanı’ndan çıktım Büyükçekmece Mimaroba’daki konutuma giderken bir anda Haramidere yokuşunun başında kaldık. Halk Otobüsündeydim. Saatler geçmeye başladı. Rampada bir TIR yan yatmıştı. Kurtarılamıyordu. Daha doğrusu yapılan gayretler yetersizdi.
Hava uygunca berbat olmaya başladı. Akşam saat 18’de başlayan beklememiz gece saat 23.00 de hala devam ediyordu. sonrasındasında öğrendim. Oradaki yetkililer orta bariyerin kesilip trafiğin karşı şeride verilmesi teklifinde bulunmuşlar. Lakin Ankara’dan müsaade çıkmamış. Benim bindiğim otobüsün sürücüsü biraz meczuptu. Otobüsü evvel Ambarlı tarafına hakikat sürdü. Oradan çıkamayacağını anlayınca saat 0200’ye hakikat kavşaktan aykırı yolda karşı şerit tarafındaki yan yola girdi. İnanın nasıl :Büyükçekmece’ye indik hala inanamıyorum.İnsanlar otomobillerini terk etmiş yürüyorlardı.
Büyükçekmece’den konuta yürüyerek geldim. Tipi devam ediyordu. Tam 12 saatlik bir macera hayatıştım. Sabaha karşı evdeydim.
O günleri de hatırlayalım.
Sözün özü kimse kimseye fazla yüklenmesin.
Not: Krokiye uygun bakarsanız anlarsınız. Her iki havalimanının pistleri birebir istikamette. Yalnızca en altta görülen kısa pistin istikameti başka. İşte onun değerini âlâ bilmek lazım.
Faik Kaptan
ALINTIDIR