Çip savaşlarında vitesler yükseliyor

celikci

Active member
Çip savaşlarında vitesler yükseliyor
Hilal SARI

Güney Koreli teknoloji devi Samsung’un 3. kuşak varisi ve lideri Lee Jae-yong’un şirketin 100 milyar doların üstündeki nakit yığınını nereye yatıracağı konusunda değerlendirmeler yaptığı belirtiliyor. Biroldukca uzmana nazaran teknoloji bölümü satın alma ve birleşmelerinin rekor seviyeye ulaştığı 2020 yılında listede olmayan Samsun çip dalındaki varlığını artırmalı. Şirketin 17 milyar dolara ABD’de inşa edeceği yeni çip tesisinin lokasyonunun da bugünlerde netleşmesi bekleniyor.

17 milyar dolarlık çip tesisinin lokasyonu netleşecek

Kurucu ailenin varisi Lee Jae-yong’un yolsuzluk savlarıyla gözaltına alınıp hür bırakılması daha sonra birinci yurtdışı gezisini ABD’ye yaptığı bu günlerde ABD’li ilaç şirketi Moderna ve ABD’li telekom operatörü Verizon’la görüştü ve Lee’nin şirketin martta duyurduğu ABD’de 17 milyar dolarlık bir çip tesis yatırımı için lokasyonu da bu ziyareti sırasında duyurması bekleniyor. Teksas haricinde Arizona ve New York mümkün yatırım bölgeleri olarak değerlendiriliyordu. ABD federal hükümetinin Samsung’a sonları ortasında kuracağı bir çip tesisi için yaklaşık 2 milyar doları bulan vergi muafiyetleri sağlaması bekleniyor. Lee’nin hür kalması daha sonrası Samsung gelecek 3 yıl ortasında çip, biyo ilaç, yapay zeka ve robotik alanlarında 206 milyar dolar yatırım yapmayı planladıklarını duyurmuştu. SK Securities analisti Kim Young-woo Financial Times’da yer alan açıklamasında “Son senelerda teknoloji bölümünde biroldukça satın alma ve birleşme oldu lakin Samsung listede yok. Bu en üst idarenin ilgilenmesi gereken bir mevzuydu lakin Lee kendi yasal problemleriyle boğuşuyordu” değerlendirmesini yapıyor. Hafıza çiplerinde esasen dünyanın en büyük üreticileri içinde yer alan Samsung, Çinli şirketler tarafınca bu alanda kaydedilen büyümelerin de tehdidi altında. Seul merkezli brokerlik şirketi CLSA’dan Araştırma Yöneticisi Paul Choi “Samsung hafıza çiplerinde dünya önderi lakin non-memory (hafızasız) çip pazarı fazlaca daha büyük” diyor. FT’ye konuşan analistler Samsung’un çip kesiminde bir satın alma yapması gerektiği görüşünde.
Samsung’un 3. çeyrekteki nakdi 102 milyar dolar. ABD’li rakibi Intel’in 7,9 milyar dolar nakdi varken, Tayvanlı çip devi TSMC’nin ise 31 milyar dolar nakdin üstünde oturduğu belirtiliyor. FT’ye konuşan bir dal yetkilisi ise 100 trilyon won’un üstündeki net nakdi niçiniyle Samsung hissedarlarının şirketin bu nakdi genişleme için kullanmayacaksa daha fazla kâr dağıtmasını istediğini belirtiyor. ABD’li hedge fon Dalton Investments’tan James Lim de “Şirketin epeyce fazla nakdi olduğu ve bu sermayeyi verimli biçimde dağıtmadığı” görüşünde.

Savaşa karşın ABD’li şirketlerin Çin’e çip yatırımları yükselişte

Çip biroldukca bölümde üretim aksamalarına bile niye olarak aslında ekonomiler için ne kadar temel bir eser olduğunu gösterdikten daha sonra hükümetler kesimi stratejik olarak tanımlamaya başladı. Lakin bilhassa ABD ve Çin içinde görülen çip savaşlarında sermaye hiç de siyasi telaffuzlara paralel harket etmiyor ve ABD’li şirketlerin Çin’e yaptığı çip yatırımlarında artış olduğu belirtiliyor. ABD’li yayın kuruluşu Wall Street Journal tarafınca gerçekleştirilen bir araştırma ABD’li risk sermayesi şirketlerinin, Intel üzere çip devlerinin ve diper sermaye fonlarının 2017’den 2020 sonuna kadar Çin çip kesiminde 58 muahede yaptığını ortaya koyuyor. Bu sayı Rhodium Group tarafınca yapılan tahlillere nazaran evvelki dört yılda yapılanın 2 katı. ABD’li çip devlerinden Intel bile şu anda liderliği ABD’nin elinde bulundurduğu “çip tasarımı” alanında Çinli Primarius Technologies Co.’ya yatırım yaptı. Ayrıyeten Silikon Vadisi risk sermayedarları Sequoia Capital, Lightspeed Venture Partners, Matrix Partners ve Redpoints Ventures 2020’nin başından bu yana Çinli çip bölümü şirketlerine en az 67 yatırım yaparak milyarlarca dolar akıttı. ABD sermayenin ulusal güvenliğe ziyan verecek biçimde Çin üzere rakiplere kaçmasını engelleyecek düzenlemeler üzerinde çalışıyor ve Çin’e yönelik çip ihracat kısıtlamaları da getirmişti.

ABD Çin’e yeni çip teknolojisi girsin istemiyor

SK Hynix’in Çin’de kuracağı bir hafıza çipi tesisi de Reuters kaynaklarına göre ABD’nin “gelişmiş ekipmanımız Çin’e girsin istemiyoruz” itirazıyla tehlikede. Bahsedilen gelişmiş ekipmanların ise Hollandalı ASML’nin geliştirdiği son teknoloji “aşırı ultraviyole litografi (EUV çip üretimi makineleri” olduğu belirtiliyor. ABD hükümeti geçtiğimiz günlerde de Güney Kore şirketlerine global çip kriziyle ilgili kimi ticari sır niteliğindeki bilgiler talep etmişti. Bahse yakın kaynaklar dünyanın en büyük iki hafıza çipi üreticisi Samsung ve SK Hynix’in “rekabeti zedeleyeceği” tasasıyla istenilen tüm ayrıntıları paylaşmayacağını aktarıyor.

Metaverse çip şirketlerine yaradı, payları yükselişte

Samsung’un güç gereksinimi olmadan data depolanan Nand hafıza çipleri ve kısa vadeli grafik depolama, cep telefonu ve şoförlerde kullanılan Dram çipleri için kesim 2022’de arz fazlası bekliyor. Bu niçinle de şirketin payları yıl başından bu yana yüzde 10 düşmüştü. Lakin metaverse teknolojilerinde de gereksinim olacağı beklentisiyle son günlerde çip şirketlerinin paylarında yükselişler yaşanıyor. Kullanıcıların dijital dünyada birbiriyle bağlantı kurduğu metaverse teknolojilerinde Samsung’un ve öbür Güney Koreli çip üreticisi SK Hynix’in hafıza çipleri kullanılıyor. Bu ya global yatırımcıların radarına girmiş olmalı ki hafta başında Samsung payları yüzde 5,2 yükselirken, SK Hynix payı yüzde 7,2 yükseldi. Toplam 450 milyar doların üzerinde büyüklüğüyle iki teknoloji şirketi KOSPI endeksinin yüzde 24’ünü oluşturuyor. İki şirketin payları de 2022 arz kaygılarıyla yıl başından bu yana sırasıyla yüzde 14 ve yüzde 11 düşmüştü.

Bölümdeki öteki oyuncular neler yapıyor?

■ ÇİNLİ TENCENT,
geçtiğimiz günlerde üç farklı çip geliştirdiğini duyurdu. Yapak zekada kullanılacak çipinin ismi Zixiao, görüntü işlemede kullanılacak çipin ismi Canghai, yüksek performans ağlarda kullanılabilecek çip ise Xuanling. Toplumsal medya ve oyun teknolojileriyle Çin’in en büyük şirketi haline gelen Tencent’in Ar-Ge tarafında kaydettikleri gelişmeleri duyurması çip savaşlarının bir tesiri.

■ ABD’Lİ INTEL PC ve data merkezlerinde kullanılan işlemci çiplerinin en büyük üreticisi ve şirket geçtiğimiz ay “gelecek 10 yıl ortasında Avrupa’da 80 milyar Euro’ya varan yatırım yapabileceğini” duyurdu.

■ ALMAN ROBERT BOSCH Kümesi hem Almanya çip tesislerinin kapasitesinin artırılması birebir vakitte gelecek yıl Malezya’ya inşa edilecek bir çip tesisi yatırımı için 400 milyar euro daha harcayacak. Şirket bu harcamanın bir kısmını Dresden’de 1 milyar Euro yatırımla açtığı 300 mm yonga fabrikasının daha da süratli genişletilmesi ve Reutlingen’deki 200 mm yonga fabrikasının genişletilmesi için kullanacak.

■ ÇİNLİ XIAOMI, bu yıl cep telefonu kameralarının imaj işlemesinde kullanılan Surge 1 çipini geliştirdi.

■ APPLE, Intel ile tarihi muahedesini sonlandırıp kendi M1 çiplerine geçiş yaptı.

ALINTIDIR
 
Üst