Fizikî Tıp ve Rehabilitasyon Kısmı Uzman Prof. Dr. Deniz Evcik, yaygın kas ağrılarının Covid-19 hastalığının birinci bulgusu olarak çıktığını söyleyerek, “Görüyoruz ki Covid-19 tablosu içerisinde eklemlerinde tutulma yaşadığını görüyoruz. Eklemlerden ise en çok el, bilek ve ayak bilek eklemlerinde tutulma yaşandığını görüyoruz. Öncelikle hakikat bir kıymetlendirme, ağrı idaresi ve gerekli olgularda da rehabilitasyon uygulamalarını süratle hayata geçirmek gerekmektedir” dedi.
İnanç Sıhhat Kümesi Covid-19’un tesirleri ve hastalık daha sonrası rehabilitasyon süreci ile ilgili basın toplantısı düzenledi. görüşmede, İtimat Hastanesi Fiziksel Tıp ve Rehabilitasyon Bölümü Uzman Prof. Dr. Deniz Evcik, Güven Çayyolu Cerrahi Tıp Merkezi Sağlıklı Ömür Danışmanı Prof. Dr. Meltem Yalınay ve İç Hastalıkları Uzmanı Yavuz Maşrabacı açıklamalarda bulundu. Toplantı kapsamında, Covid-19 daha sonrası yaşanan kas-eklem sıkıntıları, Covid-19’un bağırsaklara tesiri ve hastalığa bütünsel yaklaşım ve Covid-19’dan korunmanın püf noktaları da ele alındı.
‘İLAÇLARA BAĞLI DA OLABİLİYOR’
İnanç Hastanesi Fizikî Tıp ve Rehabilitasyon Kısmı Uzman Prof. Dr. Deniz Evcik, rehabilitasyonun Covid-19 salgını ile birlikte gitgide arttığını söylemiş oldu. Covid-19 salgınının başladığı andan itibaren yalnızca akciğer tutulumunun ön planda olduğunu belirterek, şunları kaydetti:
“Bu tarafta bir ağırlaşma oldu. Fakat ilerleyen vakit içinderda gördük ki, Covid-19 yalnızca akciğer tutulumu yapan hastalık değil, birebir vakitte başta kas-iskelet sistemi olmak üzere biroldukca farklı sistemi ve organı tutan bir hastalık pozisyonundadır. Kas-iskelet sistemi tutulumunu biz hem Covid-19 hastalığı devrinde hem hastalık ile birlikte verdiğimiz ilaçların yan tesiri olarak tıpkı vakitte artık 2 yıldan daha sonra artık gündemde olan ‘Post Covid’ dediğimiz hastaların Covid daha sonrası devrinden bahsetmek gerekiyor. Kas-iskelet sistemindeki tutuluma baktığımız vakit biroldukça çalışmada ülkeden ülkeye farklılık göstermekle bir arada yüzde 10 ile 75 içinde pek geniş bir aralıkta tutulum var. Kas-iskelet sistemindeki bulgulara baktığımız vakit en büyük tutulumun yaygın ağrı, halsizlik, yorgunluk ve eklem tutulumu üçlüsünde olduğunu görüyoruz. Bilhassa yaygın kas ağrıları Covid-19 hastalığının biroldukça hastada birinci bulgusu olarak karşımıza çıkıyor. İlerleyen süreçte gördük ki, kas ağrıları devam ediyor, ilaçlara bağlı da olabiliyor. Covid-19 devri daha sonrası da karşımıza çıkabiliyor. Kas-iskelet sistemi tutulumunda miyalji, artralji, yorgunluk en sık karşılaştığımız bulgulardır. Görüyoruz ki Covid-19 tablosu içerisinde eklemlerinde tutulma yaşadığını görüyoruz. Eklemlerden ise en çok el, bilek ve ayak bilek eklemlerinde tutulma yaşandığını görüyoruz. Çalışmalar bunları gösteriyor. Öncelikle hakikat bir kıymetlendirme, ağrı idaresi ve gerekli olgularda da rehabilitasyon uygulamalarını süratle hayata geçirmek gerekmektedir.”
‘BU HASTALARA SIK RASTLAMAYA BAŞLADIK’
Evcik, hasta olanların hastaneye yatmasalar bile karantina periyotlarında bilhassa yaşlı olan kümede hareketsizliğe bağlı olarak kaslarda erime ve güçsüzlüğün çoğunlukla yaşandığını söyleyerek, “Eğer hastanın hastane yatışı var ise, ağır bakım sürecini yaşıyorsa hareketsizliğe bağlı olarak kaslarda erime, kuvvet kaybı, bası yaraları ve yüzü koyun yatırmalar karşısında uyuşmaların, karıncalanmaların ve kuvvet kaybı hissinin olduğunu görüyoruz. Ağır bakım sürecinden kurtulduğumuz vakitte hastaları tedavi için kullandığımız kimi ilaçlarda da ağır olarak kas-iskelet sistemi tutulumuna şahit oluyoruz. Bunların başında yüksek oranda kullandığımız kortikosteroid etken hususu olan ilaçlar var. Bilhassa ağır bakımda yüksek dozda kullanıyoruz. bir daha pandeminin başında kullandığımız daha sonradan kullanmaktan vazgeçtiğimiz ilaçlar var. Bunlarda yaygın olarak kas tutulumları yapabilmektedir. Dünya Sıhhat Örgütü (DSÖ) bu iki yıllık süreç içerisinde hastalar iyileşse bile kimi klinik tabloların devam ettiğini göstermektedir. DSÖ bu tanımlamalarla ilgili bir tablo yapmış. Şöyle diyor; şayet Covid-19 ile ilgili yakınmalarınız 12 haftadan daha uzun sürüyorsa, bu tabloda yahut hastalık geriledi, düzeldi lakin aşağı üst 3 ay daha sonra karşımıza çıkan bir klinik tablo var ve bu klinik tablo en az 2 ay devam ediyorsa ki bunlar içerisinde ağır olarak gördüğümüz kas-iskelet sistemi tutulumları, eklem-kas ağrıları, yorgunluk, konsantrasyon bozukluğu, anksiyete, depresyon ve teneffüs ile ilgili bulguları içeren bir klinik tablo buna da post-Covid ya da Long Covid denilen Covid-19 daha sonrası bir başlık altında incelemeyi uygun görüyor. Bu hastalara sık rastlamaya başladık” dedi.
‘COVİD-19 BAĞIRSAK EPİTAL HÜCRELERİNDE TUTULUM YAPIYOR’
İnanç Çayyolu Sağlıklı Ömür Yerleşkesi Sağlıklı Ömür Danışmanı Prof. Dr. Meltem Yalınay da, bağırsakların mikroorganizmaların en kalabalık yer olduğunu belirterek, şunları söylemiş oldu:
“Bağırsaklarımızdaki mikroorganizmaların güzelimize giden ve gitmeyenleri içindeki dengesizlikler bağırsakta bozukluğa sebep olmaya başlıyor. Covid-19’da gösterildi ki, bağırsakta disbiyozis (Bağırsak mikrobiyotamızda bulunan mikroorganizmaların dengesizliği), uygun ve makûs bakteriler içinde bir oran bozukluğu var ise bu Covid-19 olaylarında daha şiddetli klinik seyir bulunmasına sebep oldu. Covid-19 öncesinde, sırasında ve daha sonrasında bağırsak mikrobiyotasının mutlak suretle göz önünde bulundurulmasını, özel tahlillerle ortaya konulmasını ki bu mikrobiyom tahlilleri insanı epeyce etkiliyor. Yeterli bir mikrobiyom tahlili uyguladığınız taktirde şahıslara, hadiselere; bu hastada, olağan şahıslarda olabilir. Gördüğünüz tahlil ile bir arada kişinin beslenmesini daha sağlıklı oluşturacak bir biçimde düzenleme, probiyotik dediğimiz bir grup özel dayanaklarla buradaki ortamı düzeltme ve tekrar yapılandırma bahtına sahip oluyoruz. Covid-19 bağırsak epital hücrelerinde tutulum yapıyor. Bu tutulum kararında kişinin Covid-19 daha sonrasında da disbiyotik bir mikrobiyotaya geçiş yaptığı gösterilmiş. Hastalık daha sonrasında da immün karşılığın bağırsak üzerinden desteklenmesi gerektiği de yayınlarla ortaya konuldu.”
‘COVİD-19 GEÇİREN KİŞİ DENETİMLER İÇİN 1 AY BEKLEMELİ’
İtimat Çayyolu Sağlıklı Hayat Yerleşkesi İç Hastalıkları Uzmanı Dr. Yavuz Maşrabacı ise, Covid-19 geçiren bireylerde çoğunlukla rastlanan sorunlar ile ilgili, “Psikolojik olarak yetersizlik duygusu, ‘hastalığım büsbütün geçti mi’ korkusu, fiziksel/harekete bağlı bozukluklar ve birtakım organlara ilişkin sorunlar geliyor. bu vakitte ruh haliyle pek tesirli olan denetimsiz yemek yemek, hareketsiz hayat ve gerilim artıyor. Hastaların duygusal yemek bozukluğu yaşaması kararı kapalı şeker görülme sıklığında da artışlar yaşanabiliyor. Covid-19 hastalığı geçiren kişi denetimler için en az bir ay beklemeli. Zira koronavirüsün kandaki olumsuz tesirlerinin geçmesi ve hastalığın stabilite kazanması için bir aylık mühlete muhtaçlık var. daha sonrasında da kişinin tümüyle fizikî, ruhsal ve mental manada denetimi yapılmalı. bu biçimdece kişi hem ruhsal olarak kendine inanç sağlayacak tıpkı vakitte fizikî olarak âlâ olduğunu saptamış olacak. Burada en değerli nokta akciğerlerin denetim edilmesi. Kişinin daha evvel geçirilmiş zatürresi var ise bunun güzelleşmesi önemlidir” tabirlerini kullandı.
Demirören Haber Ajansı – Son Dakika Haberleri
İnanç Sıhhat Kümesi Covid-19’un tesirleri ve hastalık daha sonrası rehabilitasyon süreci ile ilgili basın toplantısı düzenledi. görüşmede, İtimat Hastanesi Fiziksel Tıp ve Rehabilitasyon Bölümü Uzman Prof. Dr. Deniz Evcik, Güven Çayyolu Cerrahi Tıp Merkezi Sağlıklı Ömür Danışmanı Prof. Dr. Meltem Yalınay ve İç Hastalıkları Uzmanı Yavuz Maşrabacı açıklamalarda bulundu. Toplantı kapsamında, Covid-19 daha sonrası yaşanan kas-eklem sıkıntıları, Covid-19’un bağırsaklara tesiri ve hastalığa bütünsel yaklaşım ve Covid-19’dan korunmanın püf noktaları da ele alındı.
‘İLAÇLARA BAĞLI DA OLABİLİYOR’
İnanç Hastanesi Fizikî Tıp ve Rehabilitasyon Kısmı Uzman Prof. Dr. Deniz Evcik, rehabilitasyonun Covid-19 salgını ile birlikte gitgide arttığını söylemiş oldu. Covid-19 salgınının başladığı andan itibaren yalnızca akciğer tutulumunun ön planda olduğunu belirterek, şunları kaydetti:
“Bu tarafta bir ağırlaşma oldu. Fakat ilerleyen vakit içinderda gördük ki, Covid-19 yalnızca akciğer tutulumu yapan hastalık değil, birebir vakitte başta kas-iskelet sistemi olmak üzere biroldukca farklı sistemi ve organı tutan bir hastalık pozisyonundadır. Kas-iskelet sistemi tutulumunu biz hem Covid-19 hastalığı devrinde hem hastalık ile birlikte verdiğimiz ilaçların yan tesiri olarak tıpkı vakitte artık 2 yıldan daha sonra artık gündemde olan ‘Post Covid’ dediğimiz hastaların Covid daha sonrası devrinden bahsetmek gerekiyor. Kas-iskelet sistemindeki tutuluma baktığımız vakit biroldukça çalışmada ülkeden ülkeye farklılık göstermekle bir arada yüzde 10 ile 75 içinde pek geniş bir aralıkta tutulum var. Kas-iskelet sistemindeki bulgulara baktığımız vakit en büyük tutulumun yaygın ağrı, halsizlik, yorgunluk ve eklem tutulumu üçlüsünde olduğunu görüyoruz. Bilhassa yaygın kas ağrıları Covid-19 hastalığının biroldukça hastada birinci bulgusu olarak karşımıza çıkıyor. İlerleyen süreçte gördük ki, kas ağrıları devam ediyor, ilaçlara bağlı da olabiliyor. Covid-19 devri daha sonrası da karşımıza çıkabiliyor. Kas-iskelet sistemi tutulumunda miyalji, artralji, yorgunluk en sık karşılaştığımız bulgulardır. Görüyoruz ki Covid-19 tablosu içerisinde eklemlerinde tutulma yaşadığını görüyoruz. Eklemlerden ise en çok el, bilek ve ayak bilek eklemlerinde tutulma yaşandığını görüyoruz. Çalışmalar bunları gösteriyor. Öncelikle hakikat bir kıymetlendirme, ağrı idaresi ve gerekli olgularda da rehabilitasyon uygulamalarını süratle hayata geçirmek gerekmektedir.”
‘BU HASTALARA SIK RASTLAMAYA BAŞLADIK’
Evcik, hasta olanların hastaneye yatmasalar bile karantina periyotlarında bilhassa yaşlı olan kümede hareketsizliğe bağlı olarak kaslarda erime ve güçsüzlüğün çoğunlukla yaşandığını söyleyerek, “Eğer hastanın hastane yatışı var ise, ağır bakım sürecini yaşıyorsa hareketsizliğe bağlı olarak kaslarda erime, kuvvet kaybı, bası yaraları ve yüzü koyun yatırmalar karşısında uyuşmaların, karıncalanmaların ve kuvvet kaybı hissinin olduğunu görüyoruz. Ağır bakım sürecinden kurtulduğumuz vakitte hastaları tedavi için kullandığımız kimi ilaçlarda da ağır olarak kas-iskelet sistemi tutulumuna şahit oluyoruz. Bunların başında yüksek oranda kullandığımız kortikosteroid etken hususu olan ilaçlar var. Bilhassa ağır bakımda yüksek dozda kullanıyoruz. bir daha pandeminin başında kullandığımız daha sonradan kullanmaktan vazgeçtiğimiz ilaçlar var. Bunlarda yaygın olarak kas tutulumları yapabilmektedir. Dünya Sıhhat Örgütü (DSÖ) bu iki yıllık süreç içerisinde hastalar iyileşse bile kimi klinik tabloların devam ettiğini göstermektedir. DSÖ bu tanımlamalarla ilgili bir tablo yapmış. Şöyle diyor; şayet Covid-19 ile ilgili yakınmalarınız 12 haftadan daha uzun sürüyorsa, bu tabloda yahut hastalık geriledi, düzeldi lakin aşağı üst 3 ay daha sonra karşımıza çıkan bir klinik tablo var ve bu klinik tablo en az 2 ay devam ediyorsa ki bunlar içerisinde ağır olarak gördüğümüz kas-iskelet sistemi tutulumları, eklem-kas ağrıları, yorgunluk, konsantrasyon bozukluğu, anksiyete, depresyon ve teneffüs ile ilgili bulguları içeren bir klinik tablo buna da post-Covid ya da Long Covid denilen Covid-19 daha sonrası bir başlık altında incelemeyi uygun görüyor. Bu hastalara sık rastlamaya başladık” dedi.
‘COVİD-19 BAĞIRSAK EPİTAL HÜCRELERİNDE TUTULUM YAPIYOR’
İnanç Çayyolu Sağlıklı Ömür Yerleşkesi Sağlıklı Ömür Danışmanı Prof. Dr. Meltem Yalınay da, bağırsakların mikroorganizmaların en kalabalık yer olduğunu belirterek, şunları söylemiş oldu:
“Bağırsaklarımızdaki mikroorganizmaların güzelimize giden ve gitmeyenleri içindeki dengesizlikler bağırsakta bozukluğa sebep olmaya başlıyor. Covid-19’da gösterildi ki, bağırsakta disbiyozis (Bağırsak mikrobiyotamızda bulunan mikroorganizmaların dengesizliği), uygun ve makûs bakteriler içinde bir oran bozukluğu var ise bu Covid-19 olaylarında daha şiddetli klinik seyir bulunmasına sebep oldu. Covid-19 öncesinde, sırasında ve daha sonrasında bağırsak mikrobiyotasının mutlak suretle göz önünde bulundurulmasını, özel tahlillerle ortaya konulmasını ki bu mikrobiyom tahlilleri insanı epeyce etkiliyor. Yeterli bir mikrobiyom tahlili uyguladığınız taktirde şahıslara, hadiselere; bu hastada, olağan şahıslarda olabilir. Gördüğünüz tahlil ile bir arada kişinin beslenmesini daha sağlıklı oluşturacak bir biçimde düzenleme, probiyotik dediğimiz bir grup özel dayanaklarla buradaki ortamı düzeltme ve tekrar yapılandırma bahtına sahip oluyoruz. Covid-19 bağırsak epital hücrelerinde tutulum yapıyor. Bu tutulum kararında kişinin Covid-19 daha sonrasında da disbiyotik bir mikrobiyotaya geçiş yaptığı gösterilmiş. Hastalık daha sonrasında da immün karşılığın bağırsak üzerinden desteklenmesi gerektiği de yayınlarla ortaya konuldu.”
‘COVİD-19 GEÇİREN KİŞİ DENETİMLER İÇİN 1 AY BEKLEMELİ’
İtimat Çayyolu Sağlıklı Hayat Yerleşkesi İç Hastalıkları Uzmanı Dr. Yavuz Maşrabacı ise, Covid-19 geçiren bireylerde çoğunlukla rastlanan sorunlar ile ilgili, “Psikolojik olarak yetersizlik duygusu, ‘hastalığım büsbütün geçti mi’ korkusu, fiziksel/harekete bağlı bozukluklar ve birtakım organlara ilişkin sorunlar geliyor. bu vakitte ruh haliyle pek tesirli olan denetimsiz yemek yemek, hareketsiz hayat ve gerilim artıyor. Hastaların duygusal yemek bozukluğu yaşaması kararı kapalı şeker görülme sıklığında da artışlar yaşanabiliyor. Covid-19 hastalığı geçiren kişi denetimler için en az bir ay beklemeli. Zira koronavirüsün kandaki olumsuz tesirlerinin geçmesi ve hastalığın stabilite kazanması için bir aylık mühlete muhtaçlık var. daha sonrasında da kişinin tümüyle fizikî, ruhsal ve mental manada denetimi yapılmalı. bu biçimdece kişi hem ruhsal olarak kendine inanç sağlayacak tıpkı vakitte fizikî olarak âlâ olduğunu saptamış olacak. Burada en değerli nokta akciğerlerin denetim edilmesi. Kişinin daha evvel geçirilmiş zatürresi var ise bunun güzelleşmesi önemlidir” tabirlerini kullandı.
Demirören Haber Ajansı – Son Dakika Haberleri