Erdoğan dayanağını çekti Koç sahip çıktı

admin

Administrator
Yetkili
Admin
Global Mod
Erdoğan dayanağını çekti Koç sahip çıktı
Georgetown Üniversitesi, ABD’nin en eski ve dünyanın en büyük akademik çalışma ve araştırma yapan kurumlarından biri. 1789 yılında kurulan Georgetown Üniversitesi Amerika’da liderler, büyük devlet adamları, iş adamları yetiştiren kurumu.

Üniversite tıp alanında bilhassa kanser araştırmaları konusunda dünyanın değerli üniversitelerinden. bununla birlikte siyasal bilgiler ve hukuk alanında yapılan çalışmalar açısından da epeyce kıymetli bir kurum. Amerika’nın eski liderlerinden Bill Clinton da Georgetown mezunu.

Georgetown Üniversitesi’nin Türkiye açısından da epeyce büyük kıymeti var.

1983 yılında Türkiye Cumhuriyeti’nin sağladığı imkanlarla açılan bir enstitüsü vardı Georgetown’un.

Türk Araştırmaları Enstitüsü (ITS).

Kar hedefi gütmeyen vergiden muaf bir eğitim kurumu olarak varlığını sürdürüyordu.

1983-1993 yılları içinde başkanlığını Profesör Hekim Heath Lowry yapmıştı. Heath Lowry Türkiye aşığı bir bilim adamı olarak biliniyor. Kendisi hem de Osmanlı Tarihi profesörü. Lowry, Princeton Üniversitesi Atatürk Kürsüsü’nün de kurucusu.

SABRİ SAYARI

Amerika’daki akademik hayatının daha sonrasında Lowry’nin yaşamayı ve çalışmayı tercih ettiği yer Türkiye olmuştu. Kendisinden daha sonra bayrağı Profesör Tabip Sabri Sayarı devraldı. Sayarı da kıymetli bir isimdi. Columbia Üniversitesi, George Washington Üniversitesi ve Boğaziçi Üniversitesi’nde ders veren kıymetli bir bilim adamı.

2005 yılının ardındansa Enstitüsü’nün başına Columbia ve Georgetown Üniversitesi’nin kıymetli isimlerinden birisi Profesör Hekim David Cuthell getirildi.

Yabancı Türk biroldukca pahalı bilim insanı Türk Araştırmaları Enstitüsü’ne hizmet etti ve Türk Külçeşidinin Amerika’da tanıtılması için çalıştı. Tabi AKP periyoduyla bir şeylerin değişme vakti da gelmişti.

Her şey 2014 yılında yeni Türk Büyükelçisi’nin Washington’a atanmasıyla değişti. Serdar Kılıç 2014-2021 yılları içinde Washington’da nazaranv yaptı.

Serdar Kılıç öncesi Washington’da Büyükelçilik Kongre bağları adeta dışarıdan ihale tekniğiyle FETÖ’ye yakın isimlere havale edilmişti. FETÖ’ye yakın isimler iki ülke içindeki ikili bağlantılara istikamet veriyor, örgüt yaptığı tertiplerle Amerikan siyasetçilerine, siyaset belirleyen kurumlarına ve kongreye yakın duruyordu.

GECE GÜNDÜZ ÇALIŞIYORLARDI

Burada Türk Dışişleri Bakanlığı’nın pırıl pırıl Türkiye aşığı diplomatlarına, memurlarına değinmeden de edemeyeceğim. Washington DC’de misyon yaptığım periyotta bir Türk Diplomatı’nın kaç şahsa bedel olduğu fazlaca açık gördüm bu kıymetli dışişleri takımının çalışmalarını takip ederken. Fetullah Gülen örgütünün yapısının Washington’daki tesirlerini azaltmak için gece gündüz çalışıyorlardı ve hala da devam ediyorlar.

Serdar Kılıç da bedelli bir diplomat, deneyimli bir isimdi. Ancak AKP ile organik bağı Türk Büyükelçiliği’nin dışarıya kapatılmasına niye oldu.

2014 yılı itibariyle bağların sınırlandığı bir kurum da Georgetown Üniversitesi Türk Araştırmaları Enstitüsü oldu.

15 Temmuz daha sonrasında yaşanan gelişmeler de Georgetown Üniversitesi Türk Araştırmaları Enstitüsü’nün bahtını de belirlemeye başladı.

Bir kez Türk Araştırmaları Enstitüsü (ITS) Türk Hükümeti tarafınca fonlanıyordu. Okul kayıtlarına göre, Serdar Kılıç devriyle bir arada Türk Hükümeti tartından sağlanan bütçe de 2015 itibariyle kesildi. Bütçe hibelerden , hibe parasının faizinden ve gelen bağışlardan besleniyordu.

Türk Hükümeti’nin 30 yılı aşkın bir müddetdir finanse edilen Türk Araştırmaları Enstitüsü (ITS) Amerika’da Türk araştırmalarının gelişmenini desteklerken 400’den çok bilim insanına da araştırma bursu vermişti.

Türk Araştırmaları Enstitüsünün kuruluş gayesi bursiyerlere hibeler yaparak Türkiye konusundaki araştırmalara dayanak vermek, Türkiye konusunda yayınlanacak araştırmalara, kitaplara, mecmuaları desteklemek ve Amerika halkının Türkiye konusundaki bilgisini araştırmak olarak anlatılıyor.

FONLAR DURDURULDU

AKP idaresi 2015 yılında Türk Araştırmaları Enstitüsü’ne dayanak vermeyeceğini deklare ettiktan daha sonra sağladığı fonları durdurdu. Lakin Enstitü Eylül 2020’ye kadar sağladığı fonlarla yaşayabildi.

Eski ITS İcra Yöneticisi Sinan Önemli ve eski ITS idare şurası üyeleri Walter Denny ve Steven Cook’a bakılırsa, Türkiye’nin ITS’yi kapatma sonucu, hükümetin Erdoğan’ı körü körüne desteklemek ve sadakatle terfi ettirmek için artan baskısının ortasında geldi.

ITS, Erdoğan’ın giderek otokratikleşen Türkiye’sini karakterize eden hükümet baskısının ateş sınırına yakalandı, dediler.

Steven A. Cook’u tanımışsınızdır. Yaklaşık iki 3 hafta evvel ‘Erdoğan daha sonrası’ Türkiye’nin fotoğrafını çekip değerli bir yazı yazmıştı. Ve ben de Odatv’de bu yazıyı farklı istikametlerden tahlil etmiştim.

Türk Araştırmaları Enstitüsü tabiatı gereği politik bir kurum değildi. Türkiye Kültürü’nün çıkarlarına hizmet ediyordu AKP’nin değil. Aslında Türkiye açısından en yeterli reklam kampanyasıydı. AKP devrinde ne olduğu meçhul birfazlaca lobi şirketine akıtılan paranın ufak bir kısmıyla Türkiye için bilim beşerlerine burslar veriyor, araştırmalar yaptırıyor ve kitaplar, mecmualar çıkarıyordu.

Hatta yıllar boyunca kelamda Ermeni soykırımı konusunda Amerika’da yürütülen kampanyanın karşısında kale üzere durdu bu enstitü.

Amerikan siyasetçilerinin, kongrenin maksadında bile oldu. ITS’in kurucularından ve yöneticiliğini yapan isim üstte bahsetmiş olduğum Heath Lowry senelerca Ermeni soykırımı yoktur dediği için Amerika’da cadılaştırıldı.

Hatta 1995 yılından UCLA öğrencileri ITS’in kelamda Ermeni soykırımı konusunda tavrını protesto ederken üniversitelerinde ITS tarafınca kurulan Osmanlı çalışmaları kürsüsünün kapatılmasını istiyorlardı.

AKP’Yİ DESTEKLEMEYEN VAKIFLAR YAŞAYAMAZ

ITS’in kelamda Ermeni soykırımı için görüşü nettir. 2006 yılında, eski Binghamton Üniversitesi profesörü Donald Quataert, Ermeni soykırımının araştırılmasının ehemmiyeti üzerinde ısrar ettikten daha sonra, ITS idare şurası başkanlığından istifa etti. Bu istifada Erdoğan idaresinin de baskısı vardı. Hatta o periyot Washington Büyükelçisi olan Nabi Şensoy’un Quataert’ın istifasında tesirli olduğu konuşulmuş fakat Şensoy bunu reddetmişti.

AKP’yi desteklemeyen Türkiye için çalışmaları destekleyen bu kurumun apolitik olarak kalması tabi ki AKP’nin dikkatini çekti. Erdoğan’ın Cumhurbaşkanı olmasıyla birlikte yurt ortasında olduğu üzere yurt haricinde da Türkiye ile kontaklı olan kurumlar AKP’nin çemberine alındı.

ITS yöneticilerinin üzerinden uzlaştığı bir husus vardı. AKP’de sıklıklar enstitünün araştırmalarından mutlu değildi. Eski ITS idare konseyi üyesi ve hala Binghamton Üniversitesi profesörü Kent Schull’a nazaran AKP ITS’yi denetim edemeyeceğini anladığında verdiği dayanağı çekme sonucu aldı. Burada 1982-2014 yılları içinde nazaranv yapan 6 Türk Büyükelçisi ITS ile yakın ilgiler ortasındaydı. Bu tarihlere bakıldığında ITS üyelerine Türk Büyükelçilik konusunda sonbahar ve ilkbaharda yemek verilirdi.

Georgetown Üniversitesi kayıtlarına nazaran Serdar Kılıç Mayıs 2015’te Büyükelçilik konutunda ITS idare şurası lideri Sinan Önemli ile bir görüşme yaptı ve ondan ITS’nin çalışmasıyla ilgili isteklerde bulundu. Ciddi’nin anlattığına göre o konuşmada işler düzgün gitmedi ve Kılıç ondan “başka şeyler istedi.”

NEYDİ BU ÖBÜR ŞEYLER

toplantıda Amerikalı deneyimli diplomat Ross Wilson da vardı. Wilson 2005 yılında inanç mektubunu devrin Cumhurbaşkanı Ahmet Necdet Sezer’e sunarak Ankara Büyükelçisi olarak bakılırsave başlamış bir isimdi.

toplantıda konuşulan ITS’nin o devir yaptığı çalışmalardı. Ve Türk Hükümeti bu çalışmaların kendi lehine olduğunu söylüyor ve ITS’den çalışmalarını AKP hükümetinin çıkarlarına bakılırsa yapmaları isteniyordu.

Eski Ankara Büyükelçisi Wilson Kılıç’a bu talebini ITS ile görüşeceğini lakin ITS’in bu biçimde politik bir tavrının olamayacağını iletti. Ve bu yemekten daha sonra ITS ile Türk Büyükelçilik içindeki bağlar gitgide koptu.

daha sonrasında Türkiye’nin enstitüye verdiği fonlar kesildi. ITS akabinde Büyükelçi Kılıç’ın Türk Hükümeti tarafınca sağlanan fonların kesileceğine ait bir mektup aldı. Mektupta değişiktir üniversite ile yapılan itimat mutabakatının 1988 yılında bitmiş olduği belirtiliyordu. Ve geçersiz bir itimat mutabakatının yıllardır sürdürülmesinin Türk hukukuna muhalif olduğu söyleniyordu. Son satırlardaysa ‘bu niçinle Türk Hükümeti Vakıf bünyesinde bulunan fonların kesilmesine karar vermiştir’ deniliyordu.

Kılıç haklıydı. Vakıfla imzalanan itimat mutabakatı 1988 yılında son bulmuştu ancak 20 yıldır devam eden bir nakdî ilgi vardı.

Ciddi’nin açıklamalarına nazaran vakfın çalışmalarında Erdoğan’dan milletlerarası bir aktör olarak bahsedilmesi istenmiş ve bir dünya başkanı olarak isimlendirilmesi konusunda baskı yapılmıştı. Ve daha sonrasında ‘paramızı alırız bunu parayı dediklerimizi yapmak isteyene veririz’ demişlerdi.

ERDOĞAN DAYANAĞINI ÇEKTİ KOÇ DEVREYE GİRDİ

O tarihten daha sonra ITS kendi yağında kavrulmaya başladı. Türk Hükümeti takviyesini çekmişti ancak Vakfın yardımına Koç Kümesi ve FİBA Holding koştu. FİBA Holding’in sahibi de Hüsnü Özyeğin’di. Fakat Türk Araştırmaları Enstitüsü 30 Eylül 2020’ye kadar sürdürebildi ve çalışmalarına son verdi.

Vakfın elinde kalan paralara ne oldu?

The Hoya tarafınca elde edilen toplantı tutanaklarına nazaran, ITS en son idare konseyi toplantısını 7 Kasım 2020 sabahı, tertibin resmen sona ermesinden yaklaşık altı hafta daha sonra gerçekleştirdi.

Elde kalan 60 bin dolar vardı.

Türkiye Amerikan Araştırma Enstitüsü ile Amerikan Türk Lisanları Öğretmenleri Derneği içinde eşit olarak dağıtmayı kabul etti.

Serdar Cebe
Odatv.com


ALINTIDIR
 
Üst