Son 10 yılda önemli bir artış var!
10 yıllık periyoda bakıldığında artış oranı epey önemli. Ülkemizde de Sıhhat bakanlığı bilgilerine bakıldığında bu oran yaklaşık 2 kat artmış durumda. Ülkemizde her yıl 15000 yeni hadise bildirilmekte ve her yıl 7000 kişi bu hastalıktan kaybedilmektedir. Bu sayılara bakıldığında kolorektal kanser tanısı alacak kişi sayısının giderek artacağını söylemek mümkün. Erken yaş devrinde kanser tanısı alacak şahıslarda, hastalık daha agresif ilerleyebileceği için teşhisin bir an evvel konması ve gerekli tedaviye en kısa müddette başlanması gerekiyor.
Temel sorun: Belirtiler göz arkası ediliyor!
Burada asıl sorun, kolorektal kanserlerin erken devrinde hastalığa özgü şikayet ve bulguların olmamasıdır. Rektal kanama, karın ağrıları, dışkılama alışkanlığında değişiklik üzere durumlar selim kolorektal hastalıklarda da görülebildiği üzere, birebir anda da var olabilirler. Yani hemoroid hastalığı ile birlikte kolorektal kanser tıpkı şahısta birebir anda var olabilir. İleri yaşlarda kesinlikle dikkat edilmesi gereken bu durum, ergenlerde göz arkası edilebildiği için genç hastaların kanser tanısı daha geç evrelerde konulabilir.
Ailede kanser var ise tarama yaptırmak için daha erken davranın!
Aile geçmişinde kolorektal kanser ya da öbür bir kanser öyküsü olanların taramalarını daha epeyce önemsemeleri ve belirlenen standart yaş kümelerinden daha evvel yaptırmaları gerekir. Bilhassa rektal kanama kelam hususuysa kolorektal kanser taraması için fazlaca genç olduğunuzu düşünerek ertelemek yanlış bir hareket olacaktır. Kolorektal kanserin ergenlerde görülme sıklığının artması yeni datalarla tam olarak açıklayabilmiş değiliz. Hastalığın yaklaşık üçte biri genetik hastalık ya da ailesel yatkınlık ile açıklanabilse de üçte ikisinin sebebi ne yazık ki bilinmiyor.
Ailede kalın bağırsak polipleri, kalın bağırsak kanseri, ülseratif kolit, Crohn Hastalığı ya da kalıtsal polipozis yahut polipozis dışı sendrom hikayesi olan bireylerde 40 yaşından itibaren taramaya başlanmaktadır.Ailede genetik hastalık hikayesi var ise tarama yaşı bireye has olarak belirlenmeli ve bu ailede teşhis edilen en genç hastanın teşhis konulduğu yaştan 10 yıl daha erken olmalıdır.
Kanserin tek sebebi aile hikayesi değil!
Fast-food ve işlenmiş besinlerin ömrümüzde daha fazla yer alması ile birlikte yanlış beslenme ve hareket azlığına bağlı obezite, her hastalıkta olduğu üzere kolorektal kanserlerde de risk faktörü olarak karşımıza çıkıyor. Ayrıyeten hayvancılıkta kullanılan hormonlar ve antibiyotikler de hayvansal eserlerde bulunan hastalıklardan bizi koruyan bağırsak bakterilerinin bu yeteneğini azalttığı da sav edilmiştir. Kalın bağırsak kanserini önlemek için atılması gereken en kıymetli adımlardan biri tarama olmakla birlikte;
10 yıllık periyoda bakıldığında artış oranı epey önemli. Ülkemizde de Sıhhat bakanlığı bilgilerine bakıldığında bu oran yaklaşık 2 kat artmış durumda. Ülkemizde her yıl 15000 yeni hadise bildirilmekte ve her yıl 7000 kişi bu hastalıktan kaybedilmektedir. Bu sayılara bakıldığında kolorektal kanser tanısı alacak kişi sayısının giderek artacağını söylemek mümkün. Erken yaş devrinde kanser tanısı alacak şahıslarda, hastalık daha agresif ilerleyebileceği için teşhisin bir an evvel konması ve gerekli tedaviye en kısa müddette başlanması gerekiyor.
Temel sorun: Belirtiler göz arkası ediliyor!
Burada asıl sorun, kolorektal kanserlerin erken devrinde hastalığa özgü şikayet ve bulguların olmamasıdır. Rektal kanama, karın ağrıları, dışkılama alışkanlığında değişiklik üzere durumlar selim kolorektal hastalıklarda da görülebildiği üzere, birebir anda da var olabilirler. Yani hemoroid hastalığı ile birlikte kolorektal kanser tıpkı şahısta birebir anda var olabilir. İleri yaşlarda kesinlikle dikkat edilmesi gereken bu durum, ergenlerde göz arkası edilebildiği için genç hastaların kanser tanısı daha geç evrelerde konulabilir.
Ailede kanser var ise tarama yaptırmak için daha erken davranın!
Aile geçmişinde kolorektal kanser ya da öbür bir kanser öyküsü olanların taramalarını daha epeyce önemsemeleri ve belirlenen standart yaş kümelerinden daha evvel yaptırmaları gerekir. Bilhassa rektal kanama kelam hususuysa kolorektal kanser taraması için fazlaca genç olduğunuzu düşünerek ertelemek yanlış bir hareket olacaktır. Kolorektal kanserin ergenlerde görülme sıklığının artması yeni datalarla tam olarak açıklayabilmiş değiliz. Hastalığın yaklaşık üçte biri genetik hastalık ya da ailesel yatkınlık ile açıklanabilse de üçte ikisinin sebebi ne yazık ki bilinmiyor.
Ailede kalın bağırsak polipleri, kalın bağırsak kanseri, ülseratif kolit, Crohn Hastalığı ya da kalıtsal polipozis yahut polipozis dışı sendrom hikayesi olan bireylerde 40 yaşından itibaren taramaya başlanmaktadır.Ailede genetik hastalık hikayesi var ise tarama yaşı bireye has olarak belirlenmeli ve bu ailede teşhis edilen en genç hastanın teşhis konulduğu yaştan 10 yıl daha erken olmalıdır.
Kanserin tek sebebi aile hikayesi değil!
Fast-food ve işlenmiş besinlerin ömrümüzde daha fazla yer alması ile birlikte yanlış beslenme ve hareket azlığına bağlı obezite, her hastalıkta olduğu üzere kolorektal kanserlerde de risk faktörü olarak karşımıza çıkıyor. Ayrıyeten hayvancılıkta kullanılan hormonlar ve antibiyotikler de hayvansal eserlerde bulunan hastalıklardan bizi koruyan bağırsak bakterilerinin bu yeteneğini azalttığı da sav edilmiştir. Kalın bağırsak kanserini önlemek için atılması gereken en kıymetli adımlardan biri tarama olmakla birlikte;
Sağlıklı kiloda kalmak ve bunu sürdürmek
Taze meyve ve zerzevat yüklü beslenmek
Posa içeriği yüksek besinlerin tüketimini artırmak. Posa içeriği en yüksek besinler sırasıyla; kuru baklagiller, tahıllar, sebze-meyvelerdir.
Günde 30-60 dakika orta seviyede fizikî aktivite yapmak (tempolu yürüyüş, bisiklete binme gibi)
Süt, yoğurt ya da peynir üzere kalsiyum açısından varlıklı besinler tüketmek
Domuz pastırması, sosis ve jambon üzere terbiyelenmiş ve işlenmiş etlerden daha az tüketmek
Daha az kırmızı et, daha epey balık tüketmek
Sigara ve alkol kullanmamak
Barsak alışkanlıklarında değişiklikler,
Dışkıda kan yahut rektal kanama,
Karın bölgesinde kalıcı kramp yahut ağrılar.
İstemsiz kilo kaybı kelam hususuysa en kısa vakitte bir genel cerrahi uzmanına başvurun.