Endokrinoloji ve Metabolizma Hastalıkları Uzmanı Dr. Safiye Arık, Memleketler arası Diyabet Federasyonu‘nun deklare ettiğı datalara bakılırsa dünyada her 11 yetişkinde biri diyabet hastalığına sahip olduğunu, Türkiye’de ise bölgelere bakılırsa değişmekle bir arada ortalama yüzde 7 oranında diyabetli bulunduğunu söylemiş oldu.
Endokrinoloji ve Metabolizma Hastalıkları Uzm. Dr. Safiye Arık, “Diyabet, insülin eksikliği ya da insülin tesirindeki kusurlar niçiniyle organizmanın karbonhidrat, yağ ve proteinlerden gereğince yararlanamadığı, daima tıbbi bakım gerektiren, kronik, geniş spektrumlu bir metabolizma bozukluğudur. Tüm karbonhidratlı yiyecekler kandaki glikoza bölünür. İnsülin, glikozun hücrelere girmesine yardımcı olur. İnsülin üretememek yahut tesirli biçimde kullanmamak, kanda yükselmiş glikoz düzeylerine (hiperglisemi olarak bilinir) niye olur. Uzun vadede yüksek glikoz düzeyleri bedende hasara ve çeşitli organ ve dokularda yetersizliklere yol açar” dedi.
DİYABET CİNSLERİ VE BELİRTİLERİ
Diyabet cinslerinin dört klinik tipte sınıflandırıldığını belirten Medicana Çamlıca Hastanesi Endokrinoloji ve Metabolizma Hastalıkları Uzmanı, Uzm. Dr. Safiye Arık, en sık görülen tiplerinin Tip1, Tip2 ve Gestasyonel (Gebelik Diyabeti) olduğunu söylemiş oldu. Dördüncü çeşidinin başka sebeplere bağlı (ilaç kullanmasına, hormonal bozukluklara vb.) bağlı olarak görülebileceğini kaydetti.
Tip1 diyabette mutlak insülin eksikliği olduğunu ve her yaşta gelişebileceğini lakin ekseriyetle çocuklarda ve gençlerde görüldüğünü tabir eden Uzm. Dr. Safiye Arık, Tip1 Diyabette bedenin fazlaca az insülin ürettiğini ya da hiç üretmediğini belirtti. Hastalarda beta hücre yıkımı kelam konusu olduğunu da anlatan Uzm. Dr. Arık, “Beta-hücre rezervi yüzde 80-90 oranında azaldığı vakit klinik diyabet semptomları ortaya çıkar. Hiperglisemiye ait ağız kuruluğu, fazlaca su içme, açlık hissi, epey idrar çıkma, kilo kaybı ve yorgunluk üzere semptom ve bulgular apansız ortaya çıkar. Hastalar çoğunlukla zayıf ya da olağan kilodadır. Çoklukla 30 yaşından evvel başlar. Kesinlikle kan şekeri düzeyini denetim altında tutmak için insülin enjeksiyonuna gereksinim duyulur” diye konuştu.
Yetişkinlerde daha yaygın olarak görülen Tip2 Diyabetin ise tüm diyabet hadiselerinin yaklaşık yüzde 90’ını oluşturduğunu tabir eden Uzm. Dr. Arık, “Toplumda daha sık görülen diyabet formu tip 2 diyabettir ve insülinin gereğince tesir gösterememesi (insülin direnci ve insülin sekresyonunda azalma) kararı ortaya çıkar. Beden ürettiği insülini güzel kullanamaz. Çoklukla insülin direnci tip 2 diyabetin evvelce başlayarak uzun yıllar tabloya hakim olmakta, insülin sekresyonunda önemli azalma ise diyabetin ileri devirlerinde yahut ortaya giren hastalıklar sırasında ön plana geçmektedir. Çoğunlukla 30 yaş daha sonrası ortaya çıkar, lakin obezite artışının kararı olarak bilhassa son 10-15 yılda çocukluk yahut adolesan çağlarında ortaya çıkan Tip2 Diyabet olayları artmaya başlamıştır. Hastalık çoklukla sinsi başlangıçlıdır. bir fazlaca hastada başlangıçta hiç bir semptom yoktur. Birtakım hastalar ise bulanık görme, el ve ayaklarda uyuşma ve karıncalanma, ayak ağrıları, yinelayan mantar infeksiyonları yahut yara güzelleşmesinde gecikme niçiniyle başvurabilir. Tedavisindeki en kıymetli nokta ise nizamlı beslenme ve spor yani sağlıklı hayattır. beraberinde hastalarda kan şekeri düzeyini denetim altında tutmak için ilaç ve/veya insülin kullanımı gerekebilir” dedi.
Gestasyonel DM gebelik sırasında ortaya çıkan ve ekseriyetle doğumla bir arada düzelen diyabet formu olduğunu belirten Uzm. Dr. Safiye Arık, gebeliğe bağlı insülin direnci ve genetik yatkınlık niçiniyle oluştuğunu söylemiş oldu.
TEŞHİS VE TEDAVİ YOLLARI
Uzm. Dr. Arık, “Diyabet tanısı dört yoldan rastgele birisi ile konulabilir. Çok ağır diyabet semptomlarının bulunmadığı durumlar haricinde, teşhisin ondan sonrasındaki bir gün, tercihen birebir (veya farklı bir) prosedürle doğrulanması gerekir. 8 saatlik açlık daha sonrası bakılan plazma glikoz pahasının 126 mg/dl ve üstünde olması, 75 gr ile yapılan oral glikoz tolerans testinde 2 saat plazma glikoz bedelinin 200 mg/dl ve üstünde olması, diyabet semptomları olan bireylerde rastgele bakılan plazma glikoz kıymetinin 200 mg/dl ve üstünde olması, standartize metodlar ile bakılan HBA1C pahasının yüzde 6,5 ve üstünde olması durumunda diyabet teşhisini temalır” dedi.
Diyabet hastalarında kan şekerinin olabildiğince olağana yakın düzeylerde tutulması göz, hudut ve böbrek hasarları, kalp krizi ve inme üzere sıkıntılarla müsabaka riskini azaltacağını değerle vurgulayan Uzm. Dr. Safiye Arık, “Sağlıklı beslenme ve uygun idman programının uygulanması, diyabetin vazgeçilmez tedavi ögeleridir. Ömür biçimi değişikliği ile kan şekeri denetim altına alınamayan yahut başlangıçta kan şeker pahası devasa yükseklikte olan Tip2 Diyabetli hastalara ağızdan alınan ilaçlar ve/veya insülin tedavisi başlamak gerekebilir. Her hastanın tedavisi kişiseldir. Hastalar sıhhat meselelerinin değerine göre tek bir ilaç kullanabildikleri üzere; iki, üç yahut daha fazla çeşit ilaç kullanabilirler. Tip1 Diyabet hastalığı ömür uzunluğu insülin kullanılmasını gerektirir. Gestasyonel diyabette ise diyet ve antrenman programı ile glisemik denetimin sağlanamadığı olaylarda insülin tedavisi başlanmalıdır” diyerek kelamlarını noktaladı.
Demirören Haber Ajansı – Son Dakika Haberleri
Endokrinoloji ve Metabolizma Hastalıkları Uzm. Dr. Safiye Arık, “Diyabet, insülin eksikliği ya da insülin tesirindeki kusurlar niçiniyle organizmanın karbonhidrat, yağ ve proteinlerden gereğince yararlanamadığı, daima tıbbi bakım gerektiren, kronik, geniş spektrumlu bir metabolizma bozukluğudur. Tüm karbonhidratlı yiyecekler kandaki glikoza bölünür. İnsülin, glikozun hücrelere girmesine yardımcı olur. İnsülin üretememek yahut tesirli biçimde kullanmamak, kanda yükselmiş glikoz düzeylerine (hiperglisemi olarak bilinir) niye olur. Uzun vadede yüksek glikoz düzeyleri bedende hasara ve çeşitli organ ve dokularda yetersizliklere yol açar” dedi.
DİYABET CİNSLERİ VE BELİRTİLERİ
Diyabet cinslerinin dört klinik tipte sınıflandırıldığını belirten Medicana Çamlıca Hastanesi Endokrinoloji ve Metabolizma Hastalıkları Uzmanı, Uzm. Dr. Safiye Arık, en sık görülen tiplerinin Tip1, Tip2 ve Gestasyonel (Gebelik Diyabeti) olduğunu söylemiş oldu. Dördüncü çeşidinin başka sebeplere bağlı (ilaç kullanmasına, hormonal bozukluklara vb.) bağlı olarak görülebileceğini kaydetti.
Tip1 diyabette mutlak insülin eksikliği olduğunu ve her yaşta gelişebileceğini lakin ekseriyetle çocuklarda ve gençlerde görüldüğünü tabir eden Uzm. Dr. Safiye Arık, Tip1 Diyabette bedenin fazlaca az insülin ürettiğini ya da hiç üretmediğini belirtti. Hastalarda beta hücre yıkımı kelam konusu olduğunu da anlatan Uzm. Dr. Arık, “Beta-hücre rezervi yüzde 80-90 oranında azaldığı vakit klinik diyabet semptomları ortaya çıkar. Hiperglisemiye ait ağız kuruluğu, fazlaca su içme, açlık hissi, epey idrar çıkma, kilo kaybı ve yorgunluk üzere semptom ve bulgular apansız ortaya çıkar. Hastalar çoğunlukla zayıf ya da olağan kilodadır. Çoklukla 30 yaşından evvel başlar. Kesinlikle kan şekeri düzeyini denetim altında tutmak için insülin enjeksiyonuna gereksinim duyulur” diye konuştu.
Yetişkinlerde daha yaygın olarak görülen Tip2 Diyabetin ise tüm diyabet hadiselerinin yaklaşık yüzde 90’ını oluşturduğunu tabir eden Uzm. Dr. Arık, “Toplumda daha sık görülen diyabet formu tip 2 diyabettir ve insülinin gereğince tesir gösterememesi (insülin direnci ve insülin sekresyonunda azalma) kararı ortaya çıkar. Beden ürettiği insülini güzel kullanamaz. Çoklukla insülin direnci tip 2 diyabetin evvelce başlayarak uzun yıllar tabloya hakim olmakta, insülin sekresyonunda önemli azalma ise diyabetin ileri devirlerinde yahut ortaya giren hastalıklar sırasında ön plana geçmektedir. Çoğunlukla 30 yaş daha sonrası ortaya çıkar, lakin obezite artışının kararı olarak bilhassa son 10-15 yılda çocukluk yahut adolesan çağlarında ortaya çıkan Tip2 Diyabet olayları artmaya başlamıştır. Hastalık çoklukla sinsi başlangıçlıdır. bir fazlaca hastada başlangıçta hiç bir semptom yoktur. Birtakım hastalar ise bulanık görme, el ve ayaklarda uyuşma ve karıncalanma, ayak ağrıları, yinelayan mantar infeksiyonları yahut yara güzelleşmesinde gecikme niçiniyle başvurabilir. Tedavisindeki en kıymetli nokta ise nizamlı beslenme ve spor yani sağlıklı hayattır. beraberinde hastalarda kan şekeri düzeyini denetim altında tutmak için ilaç ve/veya insülin kullanımı gerekebilir” dedi.
Gestasyonel DM gebelik sırasında ortaya çıkan ve ekseriyetle doğumla bir arada düzelen diyabet formu olduğunu belirten Uzm. Dr. Safiye Arık, gebeliğe bağlı insülin direnci ve genetik yatkınlık niçiniyle oluştuğunu söylemiş oldu.
TEŞHİS VE TEDAVİ YOLLARI
Uzm. Dr. Arık, “Diyabet tanısı dört yoldan rastgele birisi ile konulabilir. Çok ağır diyabet semptomlarının bulunmadığı durumlar haricinde, teşhisin ondan sonrasındaki bir gün, tercihen birebir (veya farklı bir) prosedürle doğrulanması gerekir. 8 saatlik açlık daha sonrası bakılan plazma glikoz pahasının 126 mg/dl ve üstünde olması, 75 gr ile yapılan oral glikoz tolerans testinde 2 saat plazma glikoz bedelinin 200 mg/dl ve üstünde olması, diyabet semptomları olan bireylerde rastgele bakılan plazma glikoz kıymetinin 200 mg/dl ve üstünde olması, standartize metodlar ile bakılan HBA1C pahasının yüzde 6,5 ve üstünde olması durumunda diyabet teşhisini temalır” dedi.
Diyabet hastalarında kan şekerinin olabildiğince olağana yakın düzeylerde tutulması göz, hudut ve böbrek hasarları, kalp krizi ve inme üzere sıkıntılarla müsabaka riskini azaltacağını değerle vurgulayan Uzm. Dr. Safiye Arık, “Sağlıklı beslenme ve uygun idman programının uygulanması, diyabetin vazgeçilmez tedavi ögeleridir. Ömür biçimi değişikliği ile kan şekeri denetim altına alınamayan yahut başlangıçta kan şeker pahası devasa yükseklikte olan Tip2 Diyabetli hastalara ağızdan alınan ilaçlar ve/veya insülin tedavisi başlamak gerekebilir. Her hastanın tedavisi kişiseldir. Hastalar sıhhat meselelerinin değerine göre tek bir ilaç kullanabildikleri üzere; iki, üç yahut daha fazla çeşit ilaç kullanabilirler. Tip1 Diyabet hastalığı ömür uzunluğu insülin kullanılmasını gerektirir. Gestasyonel diyabette ise diyet ve antrenman programı ile glisemik denetimin sağlanamadığı olaylarda insülin tedavisi başlanmalıdır” diyerek kelamlarını noktaladı.
Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Vedat Bilgin, Asgari Ücret Tespit Komisyonu'nun ilk toplantısının 1 Aralık'ta yapılacağını bildirdi.
Sizce, asgari ücret ne kadar olacak
— Haberler (@Haberler) November 25, 2021
Demirören Haber Ajansı – Son Dakika Haberleri