İstikamet üzere yaşanan bir ömür: Akif Emre

Perez

Global Mod
Global Mod
Türkiye’de son 30 yılda gazetecilik ve yayıncılık alanındaki faaliyetleri ile yerli fikrin gelişmenine epey kıymetli katkılarda bulunan Akif Emre, 23 Mayıs 2017 sabahı 60 yaşında vefat etti. Gündeminde her daim İslam coğrafyası olan Akif Emre’nin ani vedası, yalnızca Türkiye değil Lahor’dan Üsküp’e, Bakü’den Gırnata’ya, Kudüs’ten Saraybosna’ya, Kabil’den İslamabad’a kadar kendisini tanıyanları derin bir ıstıraba gark etti.

Mühendislik okumasına karşın yayıncılık yapan Emre, 1957 yılında Kayseri’de doğdu. 1983’ten itibaren bir süre Mavera mecmuası ve Akabe Yayınları’nın İstanbul yöneticiliğini yaptı, akabinde Pakistan’da bir üniversitede master programına katıldı. Burada Rusya’nın Afganistan işgalini yakından takip eden Emre, Afgan direnişinin Burhaneddin Rabbani, Ahmed Şah Mesud ve Gülbeddin Hikmetyar üzere kıymetli isimleriyle görüşüp onlarla röportajlar yaptı.

İslam kültür ve medeniyetinin izlerini sürdü

Türkiye’ye döndükten daha sonra askerlik nazaranvini tamamlayan Emre, 1986-1987 senelerında Seha Neşriyat bünyesindeki İslam Dünyası Ansiklopedisi projesini yönetti. Proje bitmiş olduği biçimde yayınevinin tasarrufu kararı ansiklopedi yayınlanmadı. Bu misyonundan daha sonra bir daha tıpkı yayınevinin çıkardığı İlim ve Sanat mecmuasının yayın heyetinde bulundu.

1988-1991 senelerında İngiltere’ye giden Emre Londra’da Tottenham College of Technology’de okutmanlık yaptı. İngiltere’de İslam dünyasının kıymetli isimleriyle bir ortaya gelen Emre, burada kurulan Association of Muslim Writers’ın (Müslüman Müellifler Birliği) kurucuları içinde yer aldı. Türkiye’ye döndükten daha sonra iki yıl İnsan Yayınları Genel Yayın Direktörlüğü bakılırsavini yürüten Emre, akabinde bir sanat galerisini yönetti.

Akif Emre, 1993-1995 yılları içinde Bilim ve Sanat Vakfı’nda idarecilik yaptı. Bu tarihten itibaren gazeteciliğe adım atan Emre, bir yandan Kanal 7’de Dış Haberler Dairesi’nde bakılırsav alırken, bir yandan da Yeni Şafak’ın kurucuları içinde yer aldı. Kanal 7’de İslam medeniyetinden izler taşıyan kentleri bahis alan belgesellere imza attı. Emre, bu proje kapsamında Selanik, Üsküp, Filibe, Kudüs ve Saraybosna’yı husus alan belgeseller çekti.

Küre ve Klasik Yayınları’nın kurucuları içinde yer alan Emre, iki yayınevini üç yıl boyunca yöneterek epeyce sayıda değerli yapıtı yayın hayatına kazandırdı. Bu nazaranvi sırasında Bosna Hersek’in kurucu başkanı ve kıymetli İslam düşünürlerinden Aliya İzzetbegoviç’in de yapıtlarını yayınladı ve editörlüğünü yürüttü.


İslam kentlerine ilgisi

Akif Emre, 2006 tarihinden itibaren ise internet haberciliğine adım attı ve 10 yıl boyunca Dünya Bülteni haber sitesinin Genel Yayın Direktörlüğü bakılırsavini yürüttü. 2016’da bu nazaranvinden ayrılan Emre, 2017 yılının Mayıs ayında ise Haberiyat isimli bir haber sitesi kurdu. Emre, bu projesini hayata geçirdikten 15 gün daha sonra Haberiyat’ın ofisinde geçirdiği kalp krizi kararı vefat etti.

Emre, İstanbul başta olmak üzere tüm İslam kentlerine aşıktı. Gençlik senelerından itibaren İslam coğrafyasında düşen her yaprakla, yaşanan her acıyla, parlayan her fikirle direkt ve yakından ilgilendi.

30 yıllık müelliflik ömründe binlerce köşe yazısına imza attı. Sıhhatinde bu yazılarının bir kısmını kitaplaştırdı, birtakım çalışmalarının kitaplaşması için ise planlar yaptı. Lakin hazırlıklarını tamamlamasına karşın biroldukça kitabının yayımlandığını nazaranmedi. Yayına hazırladığı yahut planını çıkardığı kitapları hala yayımlanmaya devam ediyor.

Endülüs İslam uygarlığından Filistin’e, Balkanlardan Pakistan’a kadar yazı ve belgeselleriyle izini sürdüğü İslam medeniyetinin sevdalı bir tutkunu oldu.

Daha fazlaca dış haber ve dış siyaset yüklü projelerde çalıştı lakin Akif Emre için dış haberler hiç bir vakit savaş ve çatışma ve taarruzlardan ibaret değildi.

Kanal 7, Yeni Şafak, Dünya Bülteni ve en son çıkardığı Haberiyat haber sitesinde dünya Müslümanlarının sıkıntılarını, olayların tahminen de birkaç adım daha sonrasını tarihi perspektiften ve derinden bakarak yorumlamaya çalışıyordu.

Ona bakılırsa habercilik yalnızca savaş, çatışma ve vefat sayılarını rapor etmek değildi. Yönettiği tüm haber mecralarında dünya Müslümanlarının hayat usulünü ve külçeşidini Türkiye’ye tanıtmaya, Türkiye’deki Müslümanları ise dünyaya tanıtmaya çalıştı. Bunun için yabancı lisanda haber portalları kurdu ve yönetti.

İslam kentleriyle ilgili belgesel serisinde Kudüs, Kırım, Üsküp, Selanik, Bosna – Hersek üzere Osmanlı kentlerinde Osmanlı ve İslam’ın izini aradı.

Akif Emre sadece yazdıklarıyla değil beraberinde görsel çalışmalarıyla da hatırlanacak. Estetik tasalarını bütün imkansızlıklara karşın çektiği belgesellerde, yüzlerce fotoğrafa yansıttı. Fotoğraflarında ışık ve gölge; hayat ve vefat üzere aksi ama istikrarlı ve birbirini tamamlayıcıydı.

Akif Emre’nin vefatının akabinde başta Balkan ülkeleri olmak üzere biroldukça İslam kentinde gıyabi cenaze namazları kılındı. Akabinde onlarca yazı yazıldı, televizyon programları yapıldı.

Kitapları: “Küreselliğin Fay Hattı”, “Göstergeler”, “İzler”, “Çizgisiz Defter”, “Müstağrip Aydınlar Yüzyılı”, “Aliya”, “İstanbul’u bir daha Düşünmek ve Erguvanname”, “Söyleşiler”, “Portreler-Kitaplar ve Dergiler”

Belgeselleri: Elveda Endülüs: Moriskolar (5 bölüm), Osmanlı Kentleri Saraybosna, Mostar, Üsküp, Selanik (İki Bölüm), Kudüs (İki Bölüm) ve Mimar Sinan (6 Bölüm)


“Eşim bana ‘Akif’ten daha sonra sen ayar tutmuyorsun. Sen diğer biri oldun.’ dedi.”

1975’te üniversitenin birinci günlerinde tanıştığı Akif Emre’nin uzun yıllar en yakın dostlarından olan Ebubekir Doğan, Akif Emre olmadan geçen 4 yılı anlattı.

Doğan, Akif Emre’nin ümmetin sıkıntıları üzerine baş yoran biri olduğuna dikkati çekerek, “İstikamet üzere bir insandı. Akif Emre, gençlik senelerından itibaren Malcolm X ve Aliya’yı fazlaca önemsedi. Onları tanıtmak için çalıştı. Onun anlatmak istediğine talep olmadığı için herkes anlamak istediğini anladı. Hakikaten Akif Emre’nin kendisini de kendi bulunduğu pozisyonu destekleyecek biçimde manaya istikametinde bir heves ortasında. Akif Emre, büyük harflerle söylemek gerekir ki İslamcı idi. Akif Emre, devletçi, milliyetçi, muhafazakar değildi. Yalnızca İslamcı idi. Akif Emre Bosna, Orta Asya, Afrika ve Kafkasya’daki Müslümanların meseleleriyle yakından ilgilenen bir insandı.” sözlerini kullandı.

Akif Emre’nin büyük bir boşluk bırakarak gittiğini anlatan Doğan, şu an kendisine daha fazlaca muhtaçlık duyulan bir periyotta yaşadıklarını kaydetti.

Doğan, Akif Emre hakkındaki en itidalli olduğu anın onu kaybettiği an olduğunu lisana getirerek, şu değerlendirmelerde bulundu:

“Zaman geçtikçe bende bıraktığı boşluk daha da büyüyor. Daha geçen hafta eşim bana ‘Akif’ten daha sonra sen ayar tutmuyorsun. Sen öteki biri oldun.’ dedi. Gerçek söylüyor. Net olarak söylüyorum, bundan dolayı kompleks de duymuyorum. Ben rastgele bir teklifle karşılaştığım vakit, ki hayli büyük teklifler gelmiştir. ‘Akif ne der?’ diye daima kendimi onun cetveline vurdum. ‘Akif bunu öğrenirse… O buna nasıl bakar?’ diye birfazlaca teklifi reddettim. Akif bu bakımdan benim vicdanımdır. Onu vicdanım olarak atamasaydım epey değerli pozisyonlara gelir, büyük yanılgılar yapardım.”

Akif Emre’nin her siyasi görüşten beşerle görüştüğünü, görüşebildiğini anlatan Doğan, “Akif Emre, vefatından daha sonra o kadar istismar edilmek istendi ki, artık kim olduğunu konuşmaktan fazla kim olmadığını konuşmak zorunda kalıyoruz. Bağlantılarında aşikâr bir meslekte birikimi olan insanların ideolojik duruşlarına bakmaksızın bedel verirdi. Kimi beşerler Akif’in varisi üzere ortalıkta dolaştılar onların belirli konularda birikimi olduğu için onlara kıymet verirdi. Akif, onlarla birebir dünya görüşüne sahip olmayabilir lakin bunu bulandırarak soran insanları görüyoruz.” dedi.

“Akif’in söyleyeceği kelamların eksikliğini hissediyoruz”

Yapımcı-senarist-yönetmen Semih Kaplanoğlu ise Akif Emre’nin dünyadaki eksikliğinin bariz olduğunu lisana getirerek, “Onun değerlendirmeleri, olaylara bakış açısı ve kurduğu düşünce-akıl değerlendirmelerine şu anda fazlaca muhtaçlığımız var. Dünyanın gidişatı, Orta Doğu, Türkiye ve yaşadığımız coğrafyada yaşananların akıbeti, buradaki durumların ele alınışı için Akif Emre üzere gönül ve akıl adamına gereksinim var. O bu ikisini fazlaca âlâ dengeleyen bir tanesiydi. Akif Emre’nin burada söyleyeceği şeylerin bugün eksikliğini hissediyoruz. Arif’in de eksikliği bu. Akif Emre beraberinde arif bir kişiydi. O manada da dostları onun dostluğunu da insani hasletlerini de özlüyoruz.” diye konuştu.

İstanbul’da erguvanları her gördüğünde, kentte gezerken Akif Emre’yi hatırladığını belirten Kaplanoğlu, şunları söylemiş oldu:

“Biz her ramazan buluşurduk. Sohbet ederdik. Ailece görüşürdük. Akif’in olmadığı bir ramazan da bana eskisi üzere gelmedi. O konuşmalar ve muhabbetler eksik kaldı. Şimdiki Kovid-19 süreci… Dünyada yaşanan bu badireler, Filistin’deki olayları görür görmez ‘Akif sanki bunlara ne kederi?’ diye düşünmeden edemiyorum. Fikir serüveni ve yorumları umarım genç kuşaklar tarafınca daha düzgün algılanıp üzerine yeni fikirler üretilir. Bizi birleştiren noktaları, bütün kentlerin Medine’sini, öteki lisanları konuşsak da bizi birleştiren mayayı ortaya çıkardı. Yer üstü yeri bize daima hissettirdi. Görünmez haritaları dolaştı. Bunu da bize hissettirdi.”

“Her anını tevhidin peşinde geçirdi”

İbn Haldun Üniversitesi İnsan ve Toplum Bilimleri Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Alev Erkilet de istikametin ölçülülük, gerçek yol üzere olmak, dini ve ahlaki kararlara uygun bir hayat sürmek olarak tanımlandığını lisana getirerek, “Bu açıdan bakıldığında , Akif Emre’nin bir İslam coğrafyacısı olarak hayatının her anını tevhidin peşinde geçirdiğini söyleyebiliriz. Aldığı tüm kararlarda, tüm sakin direnişlerinde bu prensibe şaşmaz bir sadakat vardır. Odunsuz fakat doğuşçu olmayan, dingin ve onurlu duruşu Allah’tan diğerine boyun eğmeyi reddetmesindendir.” dedi.

Erkilet, Akif Emre’yi gençlerin daha yeterli anladığını belirterek, şu değerlendirmelerde bulundu:

“İslam’ı sadece bir kültür ögesi olarak değil bütün bir sistem olarak tanımlaması, hür iradeye sahip özgür bireyler tarafınca taşınabileceğine inanması, tevazu ve sadeliğe hayranlık duyması niçiniyle gençler onu daha yeterli anladı. Ve hamdolsun bugün tüm yazıları Büyüyen Ay Yayınları tarafınca derlenip basılıyor ve genç nesillere bütünlüklü bir külliyat olarak sunuluyor. Onun tüm üretimlerinin kalbinde bulunan İslamcılığını, fikir sistematiğini yine tekrar okuyarak tartışacağız, tam da istediği üzere dinamik bir biçimde geliştirmeye çalışacağız.”



KAYNAK: AA
 
Üst