Karın ağrısı, ishal ve çoğunlukla kanama şikayetleriyle vakit zaman alevlenen kolit, tedavi edilmezse hayatınızı kabusa çevirebilir. 20-40 yaş ortası en çok görülen kolit, geç kalındığında tedavisi mümkün olmayabilir. Genel Cerrahi-Meme-Tiroid ve Onkolojik Cerrahi Uzmanı Doç. Dr. Mehmet Emin Güneş yazdı
Kalın bağırsağı döşeyen mukoza iltihabına özetlemek gerekirse kolit ismi veriliyor. Bilindiği üzere kalın bağırsak, kendisine ulaşan dışkıyı makata gerçek ilerletirken, dışkı ortasındaki suyu ve tuzu emer. Su emilimin en çok olduğu yer kalınbağırsaktır. Kalın bağırsak iltihabının en çok bilinen çeşitleri ise ülseratif kolit ve crohn’dur.
niçinLERİ NELERDİR?
Ülseratif kolitin sebebi tam olarak bilinmemekle birlikte, kalın bağırsak mukozasında akut ve kronik değişikliklere yol açan, ani gerilim, keder, birtakım bakteri enfeksiyonları, sigara ve birtakım allerjik tepkiler en çok görülen sebepleri içindedır. beraberinde bağırsakların yani kolonun virüs, ziyanlı bakteri yahut parazitler tarafınca iltihaplanması da niçinleri içindedır.
İnce ve kalın bağırsağın orta ara görülen ishalleri, immün direncin düştüğü kimi sistemik hastalıklar (AİDS gibi),romatizmal hastalıklar, kalın bağırsak kanseri, kalın bağırsağın kendisinde olan divertikül denilen ceplerin iltihabı, kimi ilaçların kullanması sırasında ve bir daha karın alt bölgesine uygulanan radyoterapi daha sonrası ortaya çıkan kalın bağırsak mukoza iltihapları da benzeri tabloya sebep olur.
BELİRTİLERİ
En kıymetli belirtisi, karın ağrısı ve ani başlayan sulu ishallerdir. O denli ki bu ishal sayısı günde 15-20’yi bulabilir. İshal sümüksü ve bol köpüklüdür. Birden fazla vakitte ishale kanama eşlik eder. Hasta tedavi edilmezse kansızlık baş gösterir. Bulantı, kusma, karın şişliği ve daima dışkılama hissi hastayı günlük konforundan alıkoyar, kilo kaybı başlar. Hastalık başlangıçta kalın bağırsağın belirli bir kesitinde hudutlu iken tedavi edilmediğinde, kalın bağırsağın tüm katmanlarına yayılır ve ağır formunda, fistüller, kalın bağırsak delinmesi ve şiddetli kanamalar görülür. Birçok vakit eklem ağrıları ve cilt döküntüleri de hastalığa eşlik eder.
TEŞHİS NASIL temalıR?
Şikayeti olan hastalara kolonoskopi yapılır ve bağırsak mukozasından alınan biyopsi ile teşhis konur.
TEDAVİ
Hastalık vakit zaman akut alevlenmelerle, vakit vakitte remisyon periyodu, sessiz periyot dediğimiz uyku devri ile seyreder. kimi vakit bu remisyon periyodu hayli uzun sürer ve hasta hiç şikayetsiz hayatına devam eder. Akut devirde bağırsağın istirahati değerlidir. Hastaya ilaç tedavisi başlanır ve tedaviye denetimlere uzun mühlet devam edilir. Hastalığın şiddetine göre, ağızdan tablet tedavisine ek olarak, günlük lavman tedavisi de eklenir. Tıbbi tedavide maksat hastanın ömür kalitesini yükseltmek ve şikayetlerini minimuma indirmektir. Akut alevlenmelerde ağızdan ilaç tedavisi kâfi gelmezse bir daha oral ya da damar yoluyla kortikosteroid tedavisi mevcut tedaviye eklenir.
NE VAKİT CERRAHİ GEREKİR?
Cerrahi müdahale mecburî haller haricinde yapılmaz. Cerrahi ortaya çıkan komplikasyonlara göre planlanır. Gerek olursa da kalın bağırsağın tamamı alınır.
BESLENME NASIL OLMALI?
Diyet değerlidir. Kolit hastalında süt mamüllerine karşı hassaslık olabildiğinden, laktoz intoleransı denilen bu durum ortaya çıkarsa süt mamüllerinden uzak durulmalıdır. Proteinden güçlü besinler tüketmek, istikrarlı karbonhidrat alımı sağlanmak gerekir.. Tam tahıllı eserler kullanmak, gazlı içecekler, acılı sos ve baharatlardan, alkol ve sigaradan uzak durmak değerlidir. Günlük besin tüketiminde probiyotik yoğurt kullanmak güzel gelecektir.
Ve sevgili okurlar, kendinizi, sıhhatinizle birlikte dostlarınızı da ihmal etmeyin.
Unutmayalım ki; Senin için senden diğer telaş edenlerin olmasaydı asıl zenginlik. Sicim üzere yağmurda koşturmaktı dostluk. Islanmaktı yağan yağmurda, üşümekti dostluk karın altında. Güzele gideni değil doğruyu söylemekti dostluk. Gel demekle sorgusuz süalsiz peşine düşmekti dostluk. Kulağından gireni yüreğinde saklayan, yüreğini sana açandı dostluk.
En kısa vakitte maskesiz uzaklıksız günler için, artık maskeyi, toplumsal arayı ve hijyeni ihmal etmeyin.
Kalın bağırsağı döşeyen mukoza iltihabına özetlemek gerekirse kolit ismi veriliyor. Bilindiği üzere kalın bağırsak, kendisine ulaşan dışkıyı makata gerçek ilerletirken, dışkı ortasındaki suyu ve tuzu emer. Su emilimin en çok olduğu yer kalınbağırsaktır. Kalın bağırsak iltihabının en çok bilinen çeşitleri ise ülseratif kolit ve crohn’dur.
niçinLERİ NELERDİR?
Ülseratif kolitin sebebi tam olarak bilinmemekle birlikte, kalın bağırsak mukozasında akut ve kronik değişikliklere yol açan, ani gerilim, keder, birtakım bakteri enfeksiyonları, sigara ve birtakım allerjik tepkiler en çok görülen sebepleri içindedır. beraberinde bağırsakların yani kolonun virüs, ziyanlı bakteri yahut parazitler tarafınca iltihaplanması da niçinleri içindedır.
İnce ve kalın bağırsağın orta ara görülen ishalleri, immün direncin düştüğü kimi sistemik hastalıklar (AİDS gibi),romatizmal hastalıklar, kalın bağırsak kanseri, kalın bağırsağın kendisinde olan divertikül denilen ceplerin iltihabı, kimi ilaçların kullanması sırasında ve bir daha karın alt bölgesine uygulanan radyoterapi daha sonrası ortaya çıkan kalın bağırsak mukoza iltihapları da benzeri tabloya sebep olur.
BELİRTİLERİ
En kıymetli belirtisi, karın ağrısı ve ani başlayan sulu ishallerdir. O denli ki bu ishal sayısı günde 15-20’yi bulabilir. İshal sümüksü ve bol köpüklüdür. Birden fazla vakitte ishale kanama eşlik eder. Hasta tedavi edilmezse kansızlık baş gösterir. Bulantı, kusma, karın şişliği ve daima dışkılama hissi hastayı günlük konforundan alıkoyar, kilo kaybı başlar. Hastalık başlangıçta kalın bağırsağın belirli bir kesitinde hudutlu iken tedavi edilmediğinde, kalın bağırsağın tüm katmanlarına yayılır ve ağır formunda, fistüller, kalın bağırsak delinmesi ve şiddetli kanamalar görülür. Birçok vakit eklem ağrıları ve cilt döküntüleri de hastalığa eşlik eder.
TEŞHİS NASIL temalıR?
Şikayeti olan hastalara kolonoskopi yapılır ve bağırsak mukozasından alınan biyopsi ile teşhis konur.
TEDAVİ
Hastalık vakit zaman akut alevlenmelerle, vakit vakitte remisyon periyodu, sessiz periyot dediğimiz uyku devri ile seyreder. kimi vakit bu remisyon periyodu hayli uzun sürer ve hasta hiç şikayetsiz hayatına devam eder. Akut devirde bağırsağın istirahati değerlidir. Hastaya ilaç tedavisi başlanır ve tedaviye denetimlere uzun mühlet devam edilir. Hastalığın şiddetine göre, ağızdan tablet tedavisine ek olarak, günlük lavman tedavisi de eklenir. Tıbbi tedavide maksat hastanın ömür kalitesini yükseltmek ve şikayetlerini minimuma indirmektir. Akut alevlenmelerde ağızdan ilaç tedavisi kâfi gelmezse bir daha oral ya da damar yoluyla kortikosteroid tedavisi mevcut tedaviye eklenir.
NE VAKİT CERRAHİ GEREKİR?
Cerrahi müdahale mecburî haller haricinde yapılmaz. Cerrahi ortaya çıkan komplikasyonlara göre planlanır. Gerek olursa da kalın bağırsağın tamamı alınır.
BESLENME NASIL OLMALI?
Diyet değerlidir. Kolit hastalında süt mamüllerine karşı hassaslık olabildiğinden, laktoz intoleransı denilen bu durum ortaya çıkarsa süt mamüllerinden uzak durulmalıdır. Proteinden güçlü besinler tüketmek, istikrarlı karbonhidrat alımı sağlanmak gerekir.. Tam tahıllı eserler kullanmak, gazlı içecekler, acılı sos ve baharatlardan, alkol ve sigaradan uzak durmak değerlidir. Günlük besin tüketiminde probiyotik yoğurt kullanmak güzel gelecektir.
Ve sevgili okurlar, kendinizi, sıhhatinizle birlikte dostlarınızı da ihmal etmeyin.
Unutmayalım ki; Senin için senden diğer telaş edenlerin olmasaydı asıl zenginlik. Sicim üzere yağmurda koşturmaktı dostluk. Islanmaktı yağan yağmurda, üşümekti dostluk karın altında. Güzele gideni değil doğruyu söylemekti dostluk. Gel demekle sorgusuz süalsiz peşine düşmekti dostluk. Kulağından gireni yüreğinde saklayan, yüreğini sana açandı dostluk.
En kısa vakitte maskesiz uzaklıksız günler için, artık maskeyi, toplumsal arayı ve hijyeni ihmal etmeyin.