Öğrenme; ömür uzunluğu süren, bilgiyi algılama, organize etme, depolama ve gerektiğinde bu bilgiyi geri üretmeyi içeren kapsamlı bir müddetçtir. Öğrenme, yalnızca yeni bir marifet kazanma ya da akademik bir alanda yetkinleşme olarak görülmemeli; sosyo-duygusal ve kişilik gelişmenini de içeren bir kavram olarak düşünülmelidir. Bu süreçte yer alan, bireyin öğrenme tecrübelerinde ortaya çıkan kimi aksaklıklar kişinin tüm ömür kalitesini etkileyebilmektedir.
Öğrenme süreci sırasında bireyin bilgi kazanımının güçleşmesi ve öğrenme alanlarının aktif bir biçimde fonksiyon görmemesi halinde “Özgül Öğrenme kuvvetlikleri”nden bahsedilir.
Öğrenme kuvvetliğü (Bozukluğu) Nedir?
Öğrenme kuvvetliğü, Okuma Bozukluğu (Disleksi) ve Matematik Bozukluğu olarak iki başka sınıfa ayrılmaktadır. Her ikisi farklı ayrı görülebildiği üzere çoğunlukla birlikte de görülebilmektedir.
Öğrenme kuvvetliğü görülen çocuklardaki, okuma bozukluğu ve matematik maharet bozukluğu yaşla ve öteki bilişsel akademik yeteneklerle uyumsuzdur. Okuma kuvvetlikleri ve matematik becerilerindeki yetersizlik, okuryazarlık gerektiren akademik ve mesleksel kariyer ile hayat aktivitelerini maniler.
Özgül öğrenme kuvvetliğü (ÖÖG) kişisel olarak uygulanan standart testlerde, kişinin kronolojik yaşı, ölçülen zekâ seviyesi ve aldığı eğitim göz önünde bulundurulduğunda; okuma, matematik ve yazılı anlatımın, beklenenin kıymetli ölçüde altında olmasıdır. ÖÖG görsel, işitsel, motor duyusal alandaki özürlerden, zihinsel gelişim geriliğinden, yaygın gelişimsel bozukluklardan, fırsat eksikliği, yetersiz tahsil üzere okula ait zorluklardan, kültürel etkenlerden, duygusal bozukluk ve bağlantı bozukluğundan , çevresel etmenlerden ayırt edilmelidir. Özgül Öğrenme kuvvetliğü terimi, “disleksi” (okuma alanında kuvvetlik), “disgrafi” ( yazı alanında kuvvetlik) ve “diskakuli” (matematik alanında güçük) tabirlerinin hepsini kapsamaktadır.
Özgül Öğrenme kuvvetliğü:
-Normal ya da olağan üzerinde bir zekaya sahip,
-Duyusal bir kusuru olmayan,
-Herhangi bir psikiyatrik ve nörolojik bir teşhis almamış,
-Standart bir eğitim-öğretime karşın kronolojik yaşına ve zekasına uygun paralellikte muvaffakiyet gösteremeyen,
-Özel bir akademik alanda besbelli bir bozukluğun varlığı (okuma, yazılı anlatım, matematik) ile tanımlanan,
-Çeşitli genetik ve çevresel etmenlerin rol oynadığı, biyolojik temele dayanan ve nöro-gelişimsel teşhis alan bir bozukluktur.
Bu teşhis ikincil belirtiler ile de kendini gösterebilir:
-Dinleme ve kendini sözel olarak akıcı bir biçimde söz edememe,
-Mantık yürütmede zorluk,
-Kendini organize etme ve planlamada zorluk,
-Hiperaktif ya da hipoaktiflik,
-Dikkat problemleri,
-El-göz uyumu ve motor uyumda zayıflık,
-Görsel ve işitsel algı problemleri,
-Mekanda yönelim, taraf bilgisi, saat bilgisi, aralık ve ölçüm bilgisi alanlarında zorluk, vakti kaliteli kullanamama,
-Sağ-sol ayırt edememe,
-Çalışma alışkanlığının kalitesizliği,
-Engellenmeye karşı tolerans düşüklüğü,
-Değişikliğe ahenk sağlamada kuvvetlik üzere.
Özgül Öğrenme kuvvetliğü; okuma bozukluğu (disleksi), yazılı anlatım bozukluğu (disgrafi) ve matematik bozukluğu (diskalkuli) olarak alt tiplere ayrılır. Bu alt-tipler, tek başına görülebileceği üzere birkaçı birlikte de görülebilir. çoğunlukla birkaç alt tip bir arada görülür ve bu alt-tiplere Dikkat Eksikliği ve / yahut Hiperaktivite Bozukluğu da eşlik eder. Ayrıyeten, emosyonel (düşük benlik algısı, akran bağlarında meseleler, anksiyete ve depresyon v.b.) ve davranışsal sıkıntılar da görülebilir.
Bu teşhis, mevcut eğitim-öğretim sistemiyle ve akademik muvaffakiyet ile ilintili bir teşhistir. Bu niçinle, bu istikamette belirti gösteren çocuklar ilköğretim devrinde teşhis alır (okul öncesi periyotta haberci belirtiler kendini gösterebilir) ve kliniklere çoğunlukla akademik başarısızlık ya da okula ahenk sıkıntıları olarak başvururlar.
Özgül Öğrenme kuvvetliğü belirtileri gösteren her çocuk birebir özellikleri taşımaz; bu özelliklerinin belirlenmesi ve teşhis alması için detaylı bir psikoğitsel değerlendirmeye gereksinim vardır.
Erken teşhis ve tedavi her meselede olduğu üzere Özgül Öğrenme kuvvetlikleri’nde de kıymet taşır. Yapılan kıymetlendirme neticelerindan elde edilen bulgular, Özgül Öğrenme kuvvetliğü tarafında destekleyici bulgular içerdiğinde; özel eğitim ve psiko-pedagojik yaklaşımla yapılan, eğitsel terapiyi içeren, tedavi ve müdahale programı uygulanır. Uygulanan tedavinin mühleti, çocuğun öğrenme suratına ve haline bakılırsa değişkenlik gösterir.
Özgül Öğrenme kuvvetliğü, bir çocuğun okuma, yazılı anlatım ya da matematik marifetinin yaş, zeka ve eğitim düzebir daha nazaran beklenenden bariz seviyede geride olması durumudur. Özgül Öğrenme kuvvetliğü bu üç alandan birinde yaşanabileceği üzere bu alanlardaki bozulmalar bir ortada da görülebilmektedir. Özgül Öğrenme kuvvetliğü mutlaka zeka geriliği değildir, Özgül Öğrenme kuvvetliğü teşhisinin konulabilmesi için çocuğun zeka seviyesinin olağan sonda ya da üzerinde olması gerekmektedir.
Özgül Öğrenme kuvvetliğü yaşayan bir çocuk, yaşıtlarından zihinsel seviyede bir farklılığı olmadığından yaşadığı kuvvetliğün birçok vakit farkındadır ve buna bağlı olarak okula gitmede isteksizlik, mutsuzluk, keyifsizlik, daha evvel zevk aldığı etkinliklerden bile zevk alamama ve arkadaşlık bağlantılarında bozulma yaşayabilir. kimi vakit sınıf öğretmenleri Özgül Öğrenme kuvvetliğü olan çocukları kısa müddette belirleyip yönlendirirlerken kimi vakit farklı sebepler niçiniyle bu biçimde çocuklar fark edilmeden ilerleyen sınıflara kadar gelmektedirler. Çocuğun yaşı ilerledikçe öğrenmelerde yaşıtları ile ortası gitgide daha epey açılabildiğinden erken tanılama ve tedavi ehemmiyet kazanmaktadır. Dikkat Eksikliği Hiperaktivite Bozukluğu (DEHB), Özgül Öğrenme kuvvetliğü ile bir arada eş teşhis olarak sık görülmektedir. Çocuğunuzun değerlendirilmesinde bu göz önüne alınmaktadır ve tedavinin seyri bu duruma bağlı olarak değişebilmektedir.
Özgül Öğrenme kuvvetliğü tanısı konulmadan evvel uygulanması gereken kimi değerlendirmeler vardır. Bu değerlendirmeler çocuğun yaşı ve getirilen yakınmalara göre değişebilecek olmakla bir arada çoğunlukla izlenen yol değerlendirmeye Wisc-r Zeka Testi ile başlamaktır. bu türlü çocuğun zihinsel performansı görülerek yaşıtlarından zihinsel olarak geride olma teşhisinin dışlanması hedeflenmektedir. Ayrıyeten bu test ile çocuğun öğrenme süreçleri ve dikkat sorunları olup olmadığına dair de bilgi edinilir. Bu test kararında çocuğun zeka seviyesinin yaşıtları düzeyinde yahut onlardan daha ileri düzeyde olduğu ama öğrenme süreçlerinde problemler olduğu gözlemlenirse çocuğa Öğrenme kuvvetliğü Bataryası uygulanır. Bu batarya çocuğun yaş ve eğitim düzebir daha uygun olan okuma, okuduğunu manaya, yazma, matematik, saat bilgisi, sıralama hünerleri vb kıymetlendirme kısımlarından oluşmaktadır. Müddeti ve içeriği çocuğa nazaran değişmektedir. Fakat bu basamaklar tam olarak tamamlandığında Özgül Öğrenme kuvvetliğü teşhisinden emin olmak mümkün olabilir.
Nasıl Tedavi Edilir?
ÖÖG ömür uzunluğu devam eden bir bozukluktur. Özgül Öğrenme kuvvetliğünün tedavisi psikoeğitimdir. Bu eğitim okulda verilen eğitimden farklıdır. Çocuk olağan bir okulda eğitimine devam ederken yanısıra kişisel ya da küme halinde özel bir eğitime alınır.
Bu uygulamalar ortasında çocuğun gelişmenini yetersiz kılan ruhsal sürecin ya da süreçlerin belirlenmesi ve düzeltilmesi gerekmektedir. Süreç öğretimi, görsel, işitsel, dokunma ve kinestetik algının geliştirilmesini, bu algılara ilişkin ayrımlaştırma, dikkat ve bellek, ardışıklık yeteneklerinin arttırılmasını, motor uyum maharetlerinin geliştirilmesini içermektedir. Ayrıyeten fonetik farkındalığın arttırılması, dinleme, konuşma, okuma, yazma (dil) marifetlerinin geliştirilmesi, kavram ve düşünme süreçlerinin gelişmeninin desteklenmesi bu süreç eğitimi ortasında yer almaktadır. Çeşitli algıları destekleyici ya da uygunlaştırıcı bu çalışmalar, akademik hünerlerin eğitimi ile bir arada verilmektedir.
Özgül öğrenme kuvvetliğünü ortadan kaldıracak bir ilaç tedavisi bulunmamaktadır. Lakin bu sorunun yanısıra dikkat eksikliği çok hareketlilik, depresyon, dert bozukluğu üzere öbür psikiyatrik bozukluklar eşlik ediyorsa bunların ilaçla tedavisi düşünülebilir.
Öğrenme süreci sırasında bireyin bilgi kazanımının güçleşmesi ve öğrenme alanlarının aktif bir biçimde fonksiyon görmemesi halinde “Özgül Öğrenme kuvvetlikleri”nden bahsedilir.
Öğrenme kuvvetliğü (Bozukluğu) Nedir?
Öğrenme kuvvetliğü, Okuma Bozukluğu (Disleksi) ve Matematik Bozukluğu olarak iki başka sınıfa ayrılmaktadır. Her ikisi farklı ayrı görülebildiği üzere çoğunlukla birlikte de görülebilmektedir.
Öğrenme kuvvetliğü görülen çocuklardaki, okuma bozukluğu ve matematik maharet bozukluğu yaşla ve öteki bilişsel akademik yeteneklerle uyumsuzdur. Okuma kuvvetlikleri ve matematik becerilerindeki yetersizlik, okuryazarlık gerektiren akademik ve mesleksel kariyer ile hayat aktivitelerini maniler.
Özgül öğrenme kuvvetliğü (ÖÖG) kişisel olarak uygulanan standart testlerde, kişinin kronolojik yaşı, ölçülen zekâ seviyesi ve aldığı eğitim göz önünde bulundurulduğunda; okuma, matematik ve yazılı anlatımın, beklenenin kıymetli ölçüde altında olmasıdır. ÖÖG görsel, işitsel, motor duyusal alandaki özürlerden, zihinsel gelişim geriliğinden, yaygın gelişimsel bozukluklardan, fırsat eksikliği, yetersiz tahsil üzere okula ait zorluklardan, kültürel etkenlerden, duygusal bozukluk ve bağlantı bozukluğundan , çevresel etmenlerden ayırt edilmelidir. Özgül Öğrenme kuvvetliğü terimi, “disleksi” (okuma alanında kuvvetlik), “disgrafi” ( yazı alanında kuvvetlik) ve “diskakuli” (matematik alanında güçük) tabirlerinin hepsini kapsamaktadır.
Özgül Öğrenme kuvvetliğü:
-Normal ya da olağan üzerinde bir zekaya sahip,
-Duyusal bir kusuru olmayan,
-Herhangi bir psikiyatrik ve nörolojik bir teşhis almamış,
-Standart bir eğitim-öğretime karşın kronolojik yaşına ve zekasına uygun paralellikte muvaffakiyet gösteremeyen,
-Özel bir akademik alanda besbelli bir bozukluğun varlığı (okuma, yazılı anlatım, matematik) ile tanımlanan,
-Çeşitli genetik ve çevresel etmenlerin rol oynadığı, biyolojik temele dayanan ve nöro-gelişimsel teşhis alan bir bozukluktur.
Bu teşhis ikincil belirtiler ile de kendini gösterebilir:
-Dinleme ve kendini sözel olarak akıcı bir biçimde söz edememe,
-Mantık yürütmede zorluk,
-Kendini organize etme ve planlamada zorluk,
-Hiperaktif ya da hipoaktiflik,
-Dikkat problemleri,
-El-göz uyumu ve motor uyumda zayıflık,
-Görsel ve işitsel algı problemleri,
-Mekanda yönelim, taraf bilgisi, saat bilgisi, aralık ve ölçüm bilgisi alanlarında zorluk, vakti kaliteli kullanamama,
-Sağ-sol ayırt edememe,
-Çalışma alışkanlığının kalitesizliği,
-Engellenmeye karşı tolerans düşüklüğü,
-Değişikliğe ahenk sağlamada kuvvetlik üzere.
Özgül Öğrenme kuvvetliğü; okuma bozukluğu (disleksi), yazılı anlatım bozukluğu (disgrafi) ve matematik bozukluğu (diskalkuli) olarak alt tiplere ayrılır. Bu alt-tipler, tek başına görülebileceği üzere birkaçı birlikte de görülebilir. çoğunlukla birkaç alt tip bir arada görülür ve bu alt-tiplere Dikkat Eksikliği ve / yahut Hiperaktivite Bozukluğu da eşlik eder. Ayrıyeten, emosyonel (düşük benlik algısı, akran bağlarında meseleler, anksiyete ve depresyon v.b.) ve davranışsal sıkıntılar da görülebilir.
Bu teşhis, mevcut eğitim-öğretim sistemiyle ve akademik muvaffakiyet ile ilintili bir teşhistir. Bu niçinle, bu istikamette belirti gösteren çocuklar ilköğretim devrinde teşhis alır (okul öncesi periyotta haberci belirtiler kendini gösterebilir) ve kliniklere çoğunlukla akademik başarısızlık ya da okula ahenk sıkıntıları olarak başvururlar.
Özgül Öğrenme kuvvetliğü belirtileri gösteren her çocuk birebir özellikleri taşımaz; bu özelliklerinin belirlenmesi ve teşhis alması için detaylı bir psikoğitsel değerlendirmeye gereksinim vardır.
Erken teşhis ve tedavi her meselede olduğu üzere Özgül Öğrenme kuvvetlikleri’nde de kıymet taşır. Yapılan kıymetlendirme neticelerindan elde edilen bulgular, Özgül Öğrenme kuvvetliğü tarafında destekleyici bulgular içerdiğinde; özel eğitim ve psiko-pedagojik yaklaşımla yapılan, eğitsel terapiyi içeren, tedavi ve müdahale programı uygulanır. Uygulanan tedavinin mühleti, çocuğun öğrenme suratına ve haline bakılırsa değişkenlik gösterir.
Özgül Öğrenme kuvvetliğü, bir çocuğun okuma, yazılı anlatım ya da matematik marifetinin yaş, zeka ve eğitim düzebir daha nazaran beklenenden bariz seviyede geride olması durumudur. Özgül Öğrenme kuvvetliğü bu üç alandan birinde yaşanabileceği üzere bu alanlardaki bozulmalar bir ortada da görülebilmektedir. Özgül Öğrenme kuvvetliğü mutlaka zeka geriliği değildir, Özgül Öğrenme kuvvetliğü teşhisinin konulabilmesi için çocuğun zeka seviyesinin olağan sonda ya da üzerinde olması gerekmektedir.
Özgül Öğrenme kuvvetliğü yaşayan bir çocuk, yaşıtlarından zihinsel seviyede bir farklılığı olmadığından yaşadığı kuvvetliğün birçok vakit farkındadır ve buna bağlı olarak okula gitmede isteksizlik, mutsuzluk, keyifsizlik, daha evvel zevk aldığı etkinliklerden bile zevk alamama ve arkadaşlık bağlantılarında bozulma yaşayabilir. kimi vakit sınıf öğretmenleri Özgül Öğrenme kuvvetliğü olan çocukları kısa müddette belirleyip yönlendirirlerken kimi vakit farklı sebepler niçiniyle bu biçimde çocuklar fark edilmeden ilerleyen sınıflara kadar gelmektedirler. Çocuğun yaşı ilerledikçe öğrenmelerde yaşıtları ile ortası gitgide daha epey açılabildiğinden erken tanılama ve tedavi ehemmiyet kazanmaktadır. Dikkat Eksikliği Hiperaktivite Bozukluğu (DEHB), Özgül Öğrenme kuvvetliğü ile bir arada eş teşhis olarak sık görülmektedir. Çocuğunuzun değerlendirilmesinde bu göz önüne alınmaktadır ve tedavinin seyri bu duruma bağlı olarak değişebilmektedir.
Özgül Öğrenme kuvvetliğü tanısı konulmadan evvel uygulanması gereken kimi değerlendirmeler vardır. Bu değerlendirmeler çocuğun yaşı ve getirilen yakınmalara göre değişebilecek olmakla bir arada çoğunlukla izlenen yol değerlendirmeye Wisc-r Zeka Testi ile başlamaktır. bu türlü çocuğun zihinsel performansı görülerek yaşıtlarından zihinsel olarak geride olma teşhisinin dışlanması hedeflenmektedir. Ayrıyeten bu test ile çocuğun öğrenme süreçleri ve dikkat sorunları olup olmadığına dair de bilgi edinilir. Bu test kararında çocuğun zeka seviyesinin yaşıtları düzeyinde yahut onlardan daha ileri düzeyde olduğu ama öğrenme süreçlerinde problemler olduğu gözlemlenirse çocuğa Öğrenme kuvvetliğü Bataryası uygulanır. Bu batarya çocuğun yaş ve eğitim düzebir daha uygun olan okuma, okuduğunu manaya, yazma, matematik, saat bilgisi, sıralama hünerleri vb kıymetlendirme kısımlarından oluşmaktadır. Müddeti ve içeriği çocuğa nazaran değişmektedir. Fakat bu basamaklar tam olarak tamamlandığında Özgül Öğrenme kuvvetliğü teşhisinden emin olmak mümkün olabilir.
Nasıl Tedavi Edilir?
ÖÖG ömür uzunluğu devam eden bir bozukluktur. Özgül Öğrenme kuvvetliğünün tedavisi psikoeğitimdir. Bu eğitim okulda verilen eğitimden farklıdır. Çocuk olağan bir okulda eğitimine devam ederken yanısıra kişisel ya da küme halinde özel bir eğitime alınır.
Bu uygulamalar ortasında çocuğun gelişmenini yetersiz kılan ruhsal sürecin ya da süreçlerin belirlenmesi ve düzeltilmesi gerekmektedir. Süreç öğretimi, görsel, işitsel, dokunma ve kinestetik algının geliştirilmesini, bu algılara ilişkin ayrımlaştırma, dikkat ve bellek, ardışıklık yeteneklerinin arttırılmasını, motor uyum maharetlerinin geliştirilmesini içermektedir. Ayrıyeten fonetik farkındalığın arttırılması, dinleme, konuşma, okuma, yazma (dil) marifetlerinin geliştirilmesi, kavram ve düşünme süreçlerinin gelişmeninin desteklenmesi bu süreç eğitimi ortasında yer almaktadır. Çeşitli algıları destekleyici ya da uygunlaştırıcı bu çalışmalar, akademik hünerlerin eğitimi ile bir arada verilmektedir.
Özgül öğrenme kuvvetliğünü ortadan kaldıracak bir ilaç tedavisi bulunmamaktadır. Lakin bu sorunun yanısıra dikkat eksikliği çok hareketlilik, depresyon, dert bozukluğu üzere öbür psikiyatrik bozukluklar eşlik ediyorsa bunların ilaçla tedavisi düşünülebilir.