Türkiye’nin önünde iki yol kaldı

admin

Administrator
Yetkili
Admin
Global Mod
Türkiye’nin önünde iki yol kaldı
Probleme dair evvelki yazılarımızı okuyanlar, yıllardır süren davalarda Cumhurbaşkanına Hakaret hatasının Anayasaya karşıtlığını ileri sürdüğümüzü bileceklerdir.

Buna dair yazımız Odatv’de 6 yıl evvel yayımlanmıştı…

BURAYA TIKLAYARAK ULAŞABİLİRSİNİZ

O yazımızda şunu tabir etmiştik:

“Cumhurbaşkanı özel bir yargılama sujesi olarak görülemez”

“Egemenliğin millete ilişkin olduğu bir anayasal düzlemde, anayasayla uyumlu bir alt norm olması gereken Türk Ceza Kanunu Cumhurbaşkanını, milletin üzerinde bir kişi, tüm başka kurum ve makamların üzerinde bir kişi olarak özel bir yargılama sujesi (mağdur ya da müşteki sıfatıyla) olarak önbakılırsamez.”


Keza anayasaya karşıtlık iddialarımızda, AİHM’in söz ve tenkit özgürlüğü çerçevesini geniş sınırlamayı ise dar yorumladığını anlatmış, AİHM retoriğiyle söylersek, bir devlet nazaranvlisine özel müdafaa getiren düzenlemenin “meşru amaç”tan mahrum olduğunu lisana getirmiştik.

Ve AİHM Lingens sonucunda “bir siyasetçiye yönelik tenkitlerin kabul edilebilir hudutları, özel bir şahsa yönelik tenkit hududuna bakılırsa daha geniştir” unsurunu belirlemesine karşın, TCK 299’daki ağırlaştırılmış cezaya dayanan “üstünler hukuku” yaratılarak AİHM prensibinin bilakis bir korelasyona tekabül ettiğini ortaya koymuştuk. Fakat tüm bu AİHM ölçütlerine dayanan anayasaya terslik itirazlarımızı bir diğer dava üzerinden sıkıntının taşındığı Anayasa mahkemesi nazaranmemişti ne yazık ki.

Bu defa meslektaşlarımızın sıkıntıyı AİHM’e taşıdıkları ve AİHM’in tam da bu negatif korelasyona işaret ederek, Cumhurbaşkanına yönelmiş kelamlara has ağırlaştırılmış bir müeyyide düzenlenmesinin kendisinin -kanundaki hata tipini- ihlal kaynağı olarak tespit ederek, ferdi müracaatçı lehine karar verdiğini Şorli/Türkiye sonucuyla öğrenmiş olduk.

AİHM karardaki bu görüşünü özet olarak şu cümleyle ortaya koymuş oldu: “Siyasi bireyler prestijlerinin ve başka haklarının korunması için öbür şahıslardan daha geniş bir müdafaadan yararlanmamalıdır.”

zati bu cümle AİHM’in de atıf yaptığı üzere Avrupa Kurulu Bakanlar Komitesi’nin tabiridir. Komitenin ve Konsey’in benzeri görüşlerine kararda oldukçaça atıf olması, Avrupa İnsan Hakları kuruluşlarının görüş, rapor ve değerlendirmelerinin AİHM üstündeki değerine ve hukuk kurucu niteliğine dair dikkat alımlı bir öbür nokta.

Yanısıra kararda, Türkiye’den davaya “3. Taraf” olarak görüş ve beyan sunan Tabir Özgürlüğü Derneği’nin tezlerine ve argümanlarına sıkça bahsinin geçmesi de, AİHM nezdinde bağımsız kuruluşların/DKÖ’lerin görüş sunmasının (amicus curiae) kararların oluşumuna tesirini göstermesi bakımından değerli.

ŞORLİ TAYYİP ERDOĞAN HAKKINDA NE DEMİŞTİ

Vedat ŞORLİ’nin toplumsal medya platformunda kullandığı tümceler şunlardı: “Kandan beslenen iktidarınız yerin tabanına batsın / Can aldıkça güçlendirdiğinız koltuklarınız yerin tabanına batsın / Çaldığınız hayallerle yaşadığınız lüks hayatlarınız yerin tabanına batsın / Başkanlığınız da, iktidarınız da, hırslarınız da yerin tabanına batsın”

İşte bu tabirler sebebiyle Asliye Ceza Mahkemesi mahkumiyet vermiş ve lakin HAGB (Hükmün Açıklanmasını Geri Bırakılması) sonucu vermişti. Şorli, bir diğer suçlama ile bir arada bu cürümden da tutuklu kalmış fakat yargılama sürerken tahliye olmuştu.

Sonuç olarak Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi müracaatçının tutuklanmasını ve kararın açıklanması geri bırakılmış olsa da, mahpus cezasına mahkum edilmiş olmasını, müracaatçı üzerinde caydırıcı tesir yaratması niçiniyle söz özgürlüğünün ihlali olarak kabul etmiştir.

KARARIN ASIL DEĞERİ, şahsen yasa hususunun Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi’ne alışılmamış olduğunun vurgulu halde ortaya konulması. AİHM bunu şöyleki söz etmiş: “özel bir cürüm maddesiyle artırılmış muhafazanın prensip olarak Sözleşme’nin ruhuna uygun olmadığının tekraren Mahkeme tarafınca açıklandıği hatırlatılmıştır.”

Keza AİHM, Avrupa Kurulu Bakanlar Komitesi’nin 1577 (2007) sayılı sonucuna direkt değinerek “mahkemenin içtihadına uyumlu olarak hakarete ait mevzuattan kamuya mal olmuş bireyler için güçlendirilmiş muhafazayı çıkarmaya… davet etmektedir” diyerek esasen Türkiye’den TCK 299. Hususunu ilga etmesini istemiş olmaktadır.

Mahkeme bu isteğini Venedik Kurulu şu görüşüyle güçlendirmiş: “Ceza Kanunu’nun 299. hususunun lafzı bu ortaya çıkan Avrupa fikir birliği ile uyuşmamaktadır.”

HÜKÜMETİN OHAL’İ BERBATA KULLANMASI ÖRNEĞİ

Hükümetin AİHM önündeki savunmasını, Türkiye yargılamasındaki ceza tecziyesinin OHAL devrinde verildiğine, OHAL’de AİHS’deki hakların (nispi hakların) askıya alındığını ve bu sebeple yasal sınırlama olduğu tezine de dayandırdığı görülüyor. Fakat AİHM bu savunmaya hiç prestij etmemiş ve şöyleki demiş: “Mahkeme, Hükümet’in bu davada müracaatçı aleyhine başlatılan ceza yargılamasının 15 Temmuz 2016 tarihindeki darbe teşebbüsünün akabinde ilan edilen olağanüstü hal sebebiyle gerekli olduğuna ait hiç bir ispat getiremediğini belirtmiştir.”

BASIN KURULUŞLARI BAKIMINDAN KARARIN EHEMMİYETİ:

sonucun ortasında “iç hukukta siyasi şahısları eleştiren medya kanalları için daha ağır cezalara hükmedilmemelidir” denilerek bilhassa basın kuruluşlarına vurgu yapıldığını da belirtelim.

Artık Türkiye’nin önünde iki yol var: Ya AİHM sonucuna uyularak TCK 299 kaldırılacak yahut güzelleştirilecek; ya da eski tas eski hamam iktidar bildiğini okumaya “parası her neyse veririz” diyerek devam edecek.

Her durumda bu kabahat tipinin tarihî olarak aşıldığı ve meşruiyetini kaybettiğini tabir etmeliyiz.

Anayasa Hukuku öğretisi dahi, AİHM/AYM ferdî müracaat kararlarının “kanunun kendisinin ihlal ettiği” tespiti yaptığı durumlara “kanunun zımnen ilga edilmesi” dediği notunu da düşelim.

Sonuç olarak, Şorli sonucundan daha sonra Türkiye’de Cumhurbaşkanını özel olarak koruyarak yurttaşlara daha ağır yaptırım uygulanmasını önbakılırsan anlayışın “zımnen ilga” olduğu emsalsizdır.

Av. Doğan Erkan

ALINTIDIR
 
Üst