Ukrayna’nın savaştan zarar görmüş ve gergin ekonomisi hayatta kalmaya uyum sağlıyor

Tuncer

New member
Mısır ve buğday yığınları, Rusya’nın işgali önemli ihracatları engellediği için silolarda sıkışıp kaldı. Ukrayna’nın bombalanan doğusundaki metal üreten fabrikalar kapandı. Ve savaşın neredeyse bir yılında, Ukrayna’nın harcamalarının üçte birinden fazlası düşmanı püskürtmeye gidiyor.

İşgalindeki ağır savaş yenilgilerine rağmen, Kremlin’in amansız savaş çabaları, Ukrayna’daki yıkıcı insani kayıp üzerine ekonomik kaos tohumları ekti. Ekonomi bakanı Perşembe günü yaptığı açıklamada, ülke ekonomisinin 2022’de yüzde 30,4 oranında küçüldüğünü, bunun Ukrayna’nın 1991’de Sovyetler Birliği’nden bağımsızlığını ilan etmesinden bu yana en büyük daralma olduğunu söyledi.

Kiev’deki bir düşünce kuruluşu olan Ekonomik Strateji Merkezi’nin yönetici direktörü Hlib Vyshlinsky, “Ukrayna ekonomisinde hayatta kalanlardansa ne kaybettiğimizi söylemek daha kolay” dedi.


Ülke sanayisinin ve altyapısının büyük bir kısmı kısmen veya tamamen yok edildi ve yeniden inşa edilmesine izin verilmiyor. Rus kontrolündeki bölgelerde veya yoğun çatışma bölgelerinde bulunan birçok şirket, kapasitelerinin yakınında üretim yapmıyor, hatta hiç yapmıyor. Ülke genelindeki tüketiciler, yüksek enflasyon ve savaşla ilgili ekonomik belirsizlik nedeniyle daha az satın alıyor.


Ancak savaş, Ukraynalıları, şirketler kapandıkça veya yeni işlere odaklandıkça, büyük ve küçük, ışık hızında ekonomilerinin bazı kısımlarını yeniden yapılandırmaya da teşvik etti. Hükümet, bunun korkunç rakamlara yansımayan ve savaşın bitiminden önce nihai yeniden yapılanma için zemin hazırlayan olağanüstü düzeyde bir ekonomik uyum sağlama kabiliyetini teşvik ettiğini savundu.

Ekonomi Bakanı Yulia Svyrydenko Perşembe günü yaptığı açıklamada, Ukrayna halkının “karşı konulamaz ruhunun” uluslararası bağışçıların mali desteğiyle birlikte Kiev hükümetinin “ekonomik cepheyi korumasına ve muzaffer hareketimizi sürdürmesine” olanak sağladığını söyledi. Ve hasar derin olsa da, ekonomiye verilen hasar en kötü tahminlerin biraz altında kaldı.

En büyük zarar, Ukrayna’nın savaştan önceki gelirlerinin büyük bölümünü oluşturan ana ihracat sektörlerine verildi. Çatışma, buğdaydan çeliğe her şeyin ihracatının geçen yıl yüzde 35 düşmesine neden oldu.


Bir zamanlar Ukrayna ekonomisinin temel direklerinden biri olan ve Ukrayna’yı dünyanın ekmek sepeti olarak bilinen tarım, özellikle sert bir gerilemeye maruz kaldı çünkü Moskova, BM aracılığıyla yapılan bir anlaşmaya rağmen arzın çoğunu bloke etmeye devam ediyor.

Daha da kötüsü, Rusya’nın ülkenin enerji şebekesine yönelik saldırıları gıda akışını kesintiye uğrattı ve küresel bir gıda krizine katkıda bulundu. Pek çok ürün için depolama kapasitesi tükendi ve Ukraynalı çiftçiler geçici çözümler aramaya başladı. Ortalama olarak, Ukrayna artık ayda yalnızca yaklaşık 5-6 milyon ton tahıl ihraç edebiliyor; bu, savaştan önceki yaklaşık 8 milyon tondu.

Ukrayna aynı zamanda önemli bir metal ve demir cevheri gibi hammadde ihracatçısıydı. Ancak Ukrayna’nın çelik ve diğer önemli metalleri üreten büyük fabrikalarının neredeyse tamamı, Rusya tarafından ele geçirilen veya ağır bir şekilde bombalanan doğu bölgelerinde bulunuyordu. Kiev Ekonomi Okulu başkanı Tymofiy Milovanov, bu kurumların büyük çoğunluğunun faaliyetlerini aşağı yukarı durdurduğunu söyledi.

Rus füzeleri ülke genelindeki şehirleri ve tesisleri vurarak ülkenin konut, ulaşım ve enerji altyapısının çoğuna ciddi şekilde zarar verdi. Kiev Ekonomi Okulu, Eylül ayında Ukrayna’nın altyapısına verilen savaşla ilgili hasarın doğrudan maliyetinin 127 milyar dolar olduğunu tahmin ediyor.

Ukraynalı yetkililer, ülkenin yeniden inşasının yaklaşık 750 milyar ABD dolarına mal olacağını söylerken, Dünya Bankası yeniden yapılanma tahminini yaklaşık 349 milyar ABD doları olarak belirledi.


Savaşın sona ermesinden sonra ekonomisini canlandırmak ve sürdürülebilir bir toparlanma elde etmek için – ve görünürde bir sonu yok – Ukrayna’nın büyük borçlar biriktirmesi bekleniyor.


Uluslararası Para Fonu ve Dünya Bankası, Ukrayna ekonomisinin 2022’de yüzde 35 küçüleceğini tahmin etmişti. IMF, bu yıl için mütevazı bir ekonomik büyüme öngörmüştü, ancak bu, savaşın gidişatı hakkında muazzam bir belirsizlikle dolu: IMF, kötümser senaryoda yüzde 10’dan fazla potansiyel düşüşten büyümeye kadar olan sonuçların aralığını değerlendirdi. Daha iyimser durumda yüzde 10.

Milovanov, Ukraynalı yetkililerin büyük ölçüde savaşın ortasında bir tür kayıt dışı ekonominin gelişmesi nedeniyle daha güneşli görünüme tutunduklarını söyledi. Kuru istatistiklerin radarı altında, bağışlanan jeneratörler veya gönüllülük gibi şeylerle beslenen ekonomik faaliyetin vızıldadığını söyledi.

Bay Milovanov, “Bir bakıma, savaş zamanı GSYİH hesaplaması fikri aptalca çünkü tercihlerin ve çıktının yıldan yıla sabit olduğunu varsayarken, hizmetlerde düşüş veya orduya giriş gibi değişimler olumsuz olarak görülüyor Bay Milovanov bir konuşmasında” dedi. Kiev’den telefon görüşmesi. Aslında, Ukrayna’daki ekonomik faaliyet, savaş zamanına uyum sağlamak için “çok daha çevik” hale geldi.

Örneğin Ukraynalı çiftçiler, Rus füzeleri ve kara mayınlarının tehdidine rağmen mahsul ekmeye ve hasat etmeye devam ettiler ve ekimi mısır gibi daha yüksek talep gören mahsulleri ekmeye uyarladılar.


Sektör de uyum sağladı. Şiltelerden kamyonlara kadar her şeyi üreten fabrikalar, doğudaki kraterli bölgelerden Ukrayna’nın batı sınırının nispeten güvenli bölgelerine taşındı.

Rus işgali altındaki topraklarda duran yüzlerce eser yaz aylarında paketlendi ve tren ve kamyonlarla Batı Ukrayna’ya nakledildi. Lviv şehrinin dışında, Polonya’nın yakınında – Ukrayna’nın Almanya ve Batı Avrupa’ya açılan kapısı – yeniden doğan şirketlerin çoğu, Ukrayna’nın yakında katılacağını umduğumuz Avrupa Birliği ile bağlar kuruyor.


Ukraynalı teknoloji girişimleri yabancı şirketler için yazılımlar yazıyor ve şu anda Avrupa ve Amerika Birleşik Devletleri’ndeki büyük şirketlerle doğrudan bağları var ve burada pek çoğu savaş boyunca Ukrayna’ya yardım etmek istiyor.

Savaş nedeniyle yerinden edilen binlerce Ukraynalı da yeni bir hayat kurmak ve yerel ekonomiye katkıda bulunmak için ülkenin başka yerlerinde iş kurdu. Restoranlar da uyum sağladı: “Mum ışığında menüler” veya pişirilmesi gerekmeyen yemekler gibi yenilikler sayesinde çoğu elektrik kesintisine rağmen açık kaldı.

Düşünce kuruluşu müdürü Bay Vyshlinsky, “Ukraynalılar dirençlidir” dedi. Başkentteki elektrik kesintileri sırasında, bir şehir yürüyüşünün müziği bir “jeneratör orkestrası” dır.

Ve Ukrayna’nın devlet bütçesinin büyük bir kısmı askeri harcamalara yönlendirildikten sonra, savaş ekonomisinin ihtiyaçlarını karşılamak için yüzlerce yeni küçük işletme ortaya çıktı.

“Talebin niteliği artık Savunma Bakanlığı’ndan geliyor. Dolayısıyla, kurşun geçirmez yelekler, askeri eğitim, tıp eğitimi hizmetleri ve hatta siber güvenlik ekipmanı yapabiliyorsanız, birçok yeni şirket kuruldu ve bunlar kârlı hale geldi” diye ekledi Bay Milovanov.


Ancak Rusya’nın kritik altyapıyı yok etmesi, Ukrayna’yı savaşın ikinci yılında geriletti. Vyshlinsky’ye göre Ukrayna ekonomisinin bu yıl izleyeceği yol, büyük ölçüde elektriğin akışını sürdürme, elektrik kesintilerinin süresini sınırlama ve elektriği paylaştırma ihtiyacına bağlı olacak.


Bu yıl düz bir ekonomik büyüme öngörüyor – birçok tahminciden daha az iyimser bir görünüm, ancak başka bir büyük yavaşlamanın yakın olduğuna inananlar kadar da kötümser değil.

Bu arada, uluslararası bağışçılar, savaş sonrası yeniden yapılanma için olası bir Marshall Planı için bir plan hazırlayan Ukrayna’nın etrafında dönüyor. Ukraynalı liderler de Rusya Devlet Başkanı Vladimir V. Putin’in işgali sürdürmeye kararlı göründüğünü kabul ederek kısa vadeli planlar yaptılar.

Ukrayna, savaşın neden olduğu artan enerji fiyatlarına rağmen liderliğin büyük ölçüde birleşik kaldığı batıda istekli destekçiler buldu. Bir Alman araştırma kuruluşu olan IfW Kiel World Economy’ye göre, şimdiye kadar Avrupa Birliği’ndeki ülkeler ve kurumlar askeri, mali ve insani yardım için yaklaşık 52 milyar avro, yaklaşık 55 milyar dolar taahhüt ederken, ABD yaklaşık 51 milyar dolar taahhüt etti. organizasyon.

Savaş sonrası çok sayıda anlaşma olasılığını göz önünde bulunduran birçok hükümet ve uluslararası şirket, yeniden yapılanma ciddi bir şekilde başladığında yeni anlaşmalar yapma umuduyla şimdi Ukrayna’ya yardım etmek için acele ediyor.

Jason Karyan raporlamaya katkıda bulundu.
 
Üst