Rusya’nın 2022 başlarında Ukrayna’yı işgal etmesinden sadece üç ay sonraydı ama Marwa Yehea memleketi Kiev’e dönmek istiyordu.
Aslen Suriyeli olan 31 yaşındaki Bayan Yehea, savaşın başladığı Şubat ayında iki kızıyla birlikte Ukrayna’nın başkentinden kaçtı. Belirsizliğin ilk günlerinde üçüncü çocuğuna hamileydi ve haftalarca Almanya’da kaldılar.
Ancak oğlu doğduğunda evde olmaya kararlıydı. Mayıs 2022’de tam onun doğumuna denk gelen zamanda Kiev’e döndüler.
Bayan Yehea, bu yaz Kiev’de yaptığı bir röportajda, “Savaş henüz bitmedi ve bunun psikolojik bedeli yorucu” dedi. “Ama alışırsın. Ve özellikle biz, savaştan çıkan Suriyeliler olarak burada güvendeyiz.”
Rus işgalinden önceki yıllarda Kiev, Avrupa’da yaşamlarını kurmak isteyen uluslararası öğrenciler ve profesyoneller için giderek daha kozmopolit bir şehir haline gelmişti. Hükümetin 2020 verilerine göre savaştan önce Ukrayna’da yaklaşık 293.600 yabancı uyruklu kalıcı olarak yaşıyordu.
Bazıları, savaşın ülkeyi etkisi altına almasına ve milyonlarca kişinin kaçmasına rağmen beklenmedik bir karar vererek burada yaşamaya devam etti. Bazı durumlarda menşe ülkelerine dönüş mümkün olmuyor ve ikinci kez mülteci olmaktansa Ukrayna’da kalıyorlar. Diğerleri ülkede kurdukları hayattan vazgeçmek istemiyorlar.
2012’den beri Ukrayna’da yaşayan Bayan Yehea, “Burada mutluyduk; Tanrıya şükür buradaki hayatımız iyiydi” dedi. “Burada rahat bir hayat yaşadık”
Uluslararası üniversite öğrencileri de uygun fiyatlı bir eğitimin değerini savaş risklerine karşı tartarak geri döndüler.
Aslen Çinli olan 23 yaşındaki Wang Zheng, 2017’den beri Ukrayna’da okuyordu ve savaş başladığında yüksek lisans derecesine hazırlanmaya yeni başlıyordu. Çin’e döndü ve çalışmalarına çevrimiçi olarak devam etti, ancak geçen baharda Kiev’e döndü. Eğitiminin “en önemli şey olduğunu” belirterek, “Vazgeçemem” diye ekledi.
Kiev’de, yine Çin’den gelen eğitimli bir opera sanatçısı olan 26 yaşındaki kız arkadaşı Wang Danyang ile ilk kez tanıştı. Temmuz ayında Kiev’e döndü ve birlikte yaşamaya başladılar. Bay Wang, hayatlarını burada kurmak istediklerini söyledi.
“Burası benim ikinci vatanımmış gibi hissediyorum” dedi.
2020 yılında Ukrayna üniversitelerine yaklaşık 76.500 yabancı öğrenci kaydoldu ve bunların en büyük kısmı Hindistan’dan geldi.
Bu ülkeden iki öğrenci, yasal bir adı olan 20 yaşındaki Jaanvi ve oda arkadaşı 22 yaşındaki Mary Fiona, savaş başladığında Kiev’de tıp okuyorlardı. Jaanvi, Aralık 2021’de, Rus işgalinin başlamasından sadece aylar önce geldi ve çatışmaların başlamasından dört gün sonra kaçtı.
Kendisine ve diğer Hintli öğrencilere, Ukraynalıların şehirden ayrılan trenlere öncelikli biniş hakkı olacağı söylendi ve o, saatlerce bekledi. Sonunda Polonya sınırına ulaştı, ancak yabancı öğrenciler yine gecikmelerle karşılaştı; bu, o zamanlar Asya ve Afrika’dan birçok insanın bildirdiği bir sorundu.
Dört yıldır Ukrayna’da yaşayan Bayan Fiona, savaştan önce Ukrayna’da “acı verici” olarak tanımladığı bazı ayrımcılıklara maruz kaldığını ancak genel olarak burada yaşamaktan olumlu bir deneyim yaşadığını söyledi.
Bayan Fiona, “Bu ülkeyi seviyorum, bu yüzden geri döndüm” dedi.
Ocak 2023’te her iki kadın da hava saldırılarından etkilenmeden Ukrayna’ya döndü.
Jaanvi, “Eğer öleceksen evinde ölebilirsin” dedi. “Her şey kadere bağlı. Sığınaklar var ve burada Ukraynalılar da yaşıyor.”
Ailesi iç savaştan kaçtıktan sonra Suudi Arabistan’da büyüyen Çad vatandaşı 25 yaşındaki Ali Salih, Rus kuvvetleri işgal ettiğinde Kiev Politeknik Enstitüsü’nde biyomedikal mühendisliği okuyordu. Birkaç aylığına Paris’e kaçtı ancak 2023’ün başlarında Kiev’e döndü.
Şu anda Sayın Salih çalışmalarına ve çalışmalarına yoğunlaşıyor. Boş zamanlarında yemek pişirmeyi seviyor ama bu yalnız bir hayat olabilir; arkadaşlarının çoğu geri dönmemeye karar verdi.
Geçen kış uzun süren elektrik kesintilerini ve hava saldırısı tehdidini anlatan Sayın Salih, “Geri döndüğümde ülke en iyi durumda değildi” dedi. Ancak bir gün çocuklarına ve torunlarına bunu anlatabilmeyi umduğunu söyledi.
Yirmi dört yaşındaki Zyad Hakim, savaşın başlangıcında Kiev Politeknik Enstitüsü’nde beş yıl boyunca makine mühendisliği eğitimi almıştı ve tamamladığı işi öylece bırakmaya niyetli değildi.
Aslen Faslı olan Bay Hakim, savaşın başında oraya geri döndü, ancak daha sonra Ocak 2023’te son dönemini tamamlamak için Kiev’e döndü. Bu yaz mezun oldu ve ardından Fas’a geri döndü.
Ayrılışından sadece birkaç gün önce Kiev’de “Buraya gelip bitirmem gerekiyordu” dedi. “Aksi takdirde bütün çalışmalarım çukura, uçuruma düşerdi.”
Diğer göçmenler ise savaş hayatlarını mahvetse bile uzun süre kalmaya kararlı olduklarını söylüyor.
Filistinli doktor Abdaljalil Rejee 20 yıldır Ukrayna’da yaşıyor. Savaş başladığında eşi ve iki çocuğuyla birlikte İngiltere’ye gitti, ancak 2022 yazında işe geri dönmek ve çocuklarının günlük yaşamlarına dönmesine izin vermek amacıyla Kiev’e döndü. Kiev’de savaşa rağmen hayatları normale döndü. Hafta sonları parkta piknik yapıyorlar, Kiev İslam Merkezi’nde arkadaşlarıyla vakit geçiriyorlar ve çocukları okula dönüyor.
“Bir seçeneğimiz var ama biz Ukrayna’da kalmayı tercih ediyoruz” dedi Dr. Rejee, 39. “Geleceğimizin burada olduğunu biliyoruz ve kalacağız.”
Dr. Rejee’nin geniş ailesi Batı Şeria’da yaşıyor ve Gazze’de savaş tüm şiddetiyle sürerken, tıpkı onların kendi güvenliği için endişelendiği gibi, Rejee de onların güvenliği konusunda endişeleniyor. “Çocukların, kadınların ve genel olarak insanların her gün öldürüldüğünü görmek çok zor” dedi.
Burada yaşamları pek ideal olmayan bazıları bile hâlâ Ukrayna’nın kendi evleri olduğunu söylüyor.
Kiev’de İslam Merkezi yakınında popüler bir restoranın sahibi olan 40 yaşındaki Abdullah Hossein al-Rabii, Suriye iç savaşından kaçtıktan sonra 2013 yılında oraya taşındı. Falafel, humus, shawarma ve diğer Orta Doğu yemeklerini servis eden bu adamı genellikle ön taraftaki ızgarada bulabilirsiniz; duman etraflarında dönerken çoğunluğu Ukraynalı olan misafirlerini sıcak bir gülümsemeyle selamlıyor.
“Ukrayna’da sıkışıp kalmadım” dedi. “Ben gitmek istemiyorum.”
Ancak Sayın el-Rabii, buraya gelen diğer binlerce Suriyeli gibi belirsizlik içinde yaşıyor. Ukrayna onlara hiçbir zaman tam mülteci statüsü vermedi; bunun yerine onlara geçici olan ve kalıcı oturma izni sağlamayan “tamamlayıcı koruma” verdi.
Bay Rabii’nin Suriye pasaportunun süresi doldu ve ailesini on yıldır Suriye’de görmedi veya Ukrayna’dan ayrılmadı.
Ukrayna’daki pek çok Suriyeli, savaşın başında güvenlik ve daha istikrarlı bir gelecek arayışıyla Avrupa’nın başka yerlerine kaçtı. Ancak bir Ukraynalıyla evli olan Bay al-Rabii kalmak istiyor.
“En kötüsü daha önce mülteciydiniz, sonra kaçtınız, sonra tekrar mülteci olabilirsiniz” dedi. “En çok bu acı verir.”
Daria Mitiuk Ve Oleksandr Chubko Kiev’den gelen raporlamaya katkıda bulundu.
Aslen Suriyeli olan 31 yaşındaki Bayan Yehea, savaşın başladığı Şubat ayında iki kızıyla birlikte Ukrayna’nın başkentinden kaçtı. Belirsizliğin ilk günlerinde üçüncü çocuğuna hamileydi ve haftalarca Almanya’da kaldılar.
Ancak oğlu doğduğunda evde olmaya kararlıydı. Mayıs 2022’de tam onun doğumuna denk gelen zamanda Kiev’e döndüler.
Bayan Yehea, bu yaz Kiev’de yaptığı bir röportajda, “Savaş henüz bitmedi ve bunun psikolojik bedeli yorucu” dedi. “Ama alışırsın. Ve özellikle biz, savaştan çıkan Suriyeliler olarak burada güvendeyiz.”
Rus işgalinden önceki yıllarda Kiev, Avrupa’da yaşamlarını kurmak isteyen uluslararası öğrenciler ve profesyoneller için giderek daha kozmopolit bir şehir haline gelmişti. Hükümetin 2020 verilerine göre savaştan önce Ukrayna’da yaklaşık 293.600 yabancı uyruklu kalıcı olarak yaşıyordu.
Bazıları, savaşın ülkeyi etkisi altına almasına ve milyonlarca kişinin kaçmasına rağmen beklenmedik bir karar vererek burada yaşamaya devam etti. Bazı durumlarda menşe ülkelerine dönüş mümkün olmuyor ve ikinci kez mülteci olmaktansa Ukrayna’da kalıyorlar. Diğerleri ülkede kurdukları hayattan vazgeçmek istemiyorlar.
2012’den beri Ukrayna’da yaşayan Bayan Yehea, “Burada mutluyduk; Tanrıya şükür buradaki hayatımız iyiydi” dedi. “Burada rahat bir hayat yaşadık”
Uluslararası üniversite öğrencileri de uygun fiyatlı bir eğitimin değerini savaş risklerine karşı tartarak geri döndüler.
Aslen Çinli olan 23 yaşındaki Wang Zheng, 2017’den beri Ukrayna’da okuyordu ve savaş başladığında yüksek lisans derecesine hazırlanmaya yeni başlıyordu. Çin’e döndü ve çalışmalarına çevrimiçi olarak devam etti, ancak geçen baharda Kiev’e döndü. Eğitiminin “en önemli şey olduğunu” belirterek, “Vazgeçemem” diye ekledi.
Kiev’de, yine Çin’den gelen eğitimli bir opera sanatçısı olan 26 yaşındaki kız arkadaşı Wang Danyang ile ilk kez tanıştı. Temmuz ayında Kiev’e döndü ve birlikte yaşamaya başladılar. Bay Wang, hayatlarını burada kurmak istediklerini söyledi.
“Burası benim ikinci vatanımmış gibi hissediyorum” dedi.
2020 yılında Ukrayna üniversitelerine yaklaşık 76.500 yabancı öğrenci kaydoldu ve bunların en büyük kısmı Hindistan’dan geldi.
Bu ülkeden iki öğrenci, yasal bir adı olan 20 yaşındaki Jaanvi ve oda arkadaşı 22 yaşındaki Mary Fiona, savaş başladığında Kiev’de tıp okuyorlardı. Jaanvi, Aralık 2021’de, Rus işgalinin başlamasından sadece aylar önce geldi ve çatışmaların başlamasından dört gün sonra kaçtı.
Kendisine ve diğer Hintli öğrencilere, Ukraynalıların şehirden ayrılan trenlere öncelikli biniş hakkı olacağı söylendi ve o, saatlerce bekledi. Sonunda Polonya sınırına ulaştı, ancak yabancı öğrenciler yine gecikmelerle karşılaştı; bu, o zamanlar Asya ve Afrika’dan birçok insanın bildirdiği bir sorundu.
Dört yıldır Ukrayna’da yaşayan Bayan Fiona, savaştan önce Ukrayna’da “acı verici” olarak tanımladığı bazı ayrımcılıklara maruz kaldığını ancak genel olarak burada yaşamaktan olumlu bir deneyim yaşadığını söyledi.
Bayan Fiona, “Bu ülkeyi seviyorum, bu yüzden geri döndüm” dedi.
Ocak 2023’te her iki kadın da hava saldırılarından etkilenmeden Ukrayna’ya döndü.
Jaanvi, “Eğer öleceksen evinde ölebilirsin” dedi. “Her şey kadere bağlı. Sığınaklar var ve burada Ukraynalılar da yaşıyor.”
Ailesi iç savaştan kaçtıktan sonra Suudi Arabistan’da büyüyen Çad vatandaşı 25 yaşındaki Ali Salih, Rus kuvvetleri işgal ettiğinde Kiev Politeknik Enstitüsü’nde biyomedikal mühendisliği okuyordu. Birkaç aylığına Paris’e kaçtı ancak 2023’ün başlarında Kiev’e döndü.
Şu anda Sayın Salih çalışmalarına ve çalışmalarına yoğunlaşıyor. Boş zamanlarında yemek pişirmeyi seviyor ama bu yalnız bir hayat olabilir; arkadaşlarının çoğu geri dönmemeye karar verdi.
Geçen kış uzun süren elektrik kesintilerini ve hava saldırısı tehdidini anlatan Sayın Salih, “Geri döndüğümde ülke en iyi durumda değildi” dedi. Ancak bir gün çocuklarına ve torunlarına bunu anlatabilmeyi umduğunu söyledi.
Yirmi dört yaşındaki Zyad Hakim, savaşın başlangıcında Kiev Politeknik Enstitüsü’nde beş yıl boyunca makine mühendisliği eğitimi almıştı ve tamamladığı işi öylece bırakmaya niyetli değildi.
Aslen Faslı olan Bay Hakim, savaşın başında oraya geri döndü, ancak daha sonra Ocak 2023’te son dönemini tamamlamak için Kiev’e döndü. Bu yaz mezun oldu ve ardından Fas’a geri döndü.
Ayrılışından sadece birkaç gün önce Kiev’de “Buraya gelip bitirmem gerekiyordu” dedi. “Aksi takdirde bütün çalışmalarım çukura, uçuruma düşerdi.”
Diğer göçmenler ise savaş hayatlarını mahvetse bile uzun süre kalmaya kararlı olduklarını söylüyor.
Filistinli doktor Abdaljalil Rejee 20 yıldır Ukrayna’da yaşıyor. Savaş başladığında eşi ve iki çocuğuyla birlikte İngiltere’ye gitti, ancak 2022 yazında işe geri dönmek ve çocuklarının günlük yaşamlarına dönmesine izin vermek amacıyla Kiev’e döndü. Kiev’de savaşa rağmen hayatları normale döndü. Hafta sonları parkta piknik yapıyorlar, Kiev İslam Merkezi’nde arkadaşlarıyla vakit geçiriyorlar ve çocukları okula dönüyor.
“Bir seçeneğimiz var ama biz Ukrayna’da kalmayı tercih ediyoruz” dedi Dr. Rejee, 39. “Geleceğimizin burada olduğunu biliyoruz ve kalacağız.”
Dr. Rejee’nin geniş ailesi Batı Şeria’da yaşıyor ve Gazze’de savaş tüm şiddetiyle sürerken, tıpkı onların kendi güvenliği için endişelendiği gibi, Rejee de onların güvenliği konusunda endişeleniyor. “Çocukların, kadınların ve genel olarak insanların her gün öldürüldüğünü görmek çok zor” dedi.
Burada yaşamları pek ideal olmayan bazıları bile hâlâ Ukrayna’nın kendi evleri olduğunu söylüyor.
Kiev’de İslam Merkezi yakınında popüler bir restoranın sahibi olan 40 yaşındaki Abdullah Hossein al-Rabii, Suriye iç savaşından kaçtıktan sonra 2013 yılında oraya taşındı. Falafel, humus, shawarma ve diğer Orta Doğu yemeklerini servis eden bu adamı genellikle ön taraftaki ızgarada bulabilirsiniz; duman etraflarında dönerken çoğunluğu Ukraynalı olan misafirlerini sıcak bir gülümsemeyle selamlıyor.
“Ukrayna’da sıkışıp kalmadım” dedi. “Ben gitmek istemiyorum.”
Ancak Sayın el-Rabii, buraya gelen diğer binlerce Suriyeli gibi belirsizlik içinde yaşıyor. Ukrayna onlara hiçbir zaman tam mülteci statüsü vermedi; bunun yerine onlara geçici olan ve kalıcı oturma izni sağlamayan “tamamlayıcı koruma” verdi.
Bay Rabii’nin Suriye pasaportunun süresi doldu ve ailesini on yıldır Suriye’de görmedi veya Ukrayna’dan ayrılmadı.
Ukrayna’daki pek çok Suriyeli, savaşın başında güvenlik ve daha istikrarlı bir gelecek arayışıyla Avrupa’nın başka yerlerine kaçtı. Ancak bir Ukraynalıyla evli olan Bay al-Rabii kalmak istiyor.
“En kötüsü daha önce mülteciydiniz, sonra kaçtınız, sonra tekrar mülteci olabilirsiniz” dedi. “En çok bu acı verir.”
Daria Mitiuk Ve Oleksandr Chubko Kiev’den gelen raporlamaya katkıda bulundu.