Ulusal Eğitim’in harcadığı paralarla neler yapılırdı… Bakanlığın J ve H bloklarında kimler var
19 yıllık süreçte AKP iktidarı devrinde 8 Ulusal Eğitim Bakanı değişti. Bakanların ortalama ömrü 28 ay oldu. Eğitim sistemimizle ilgili var olan problemlere yenileri eklendi. Sistem değişikliklerinin yanında en hayli tartışılan mevzuların başında eğitime ayrılan bütçe birinci sırada yer aldı.
Eğitim harcamaları geleceğimizin inşasında fazlaca kıymetli bir yer tutsa da eğitimin yatırımlarına ayrılan kaynak istenilen seviyeye ulaşmadı. Eğitim bireyler içindeki ekonomik ve sınıfsal eşitsizliğin en aza indirilmesini sağlar. Fakat eşitliğin sağlanması için eğitime yeteri kadar kaynak aktarılması gerekir. 2002 yılından günümüze eğitim yatırımlarına ayrılan kaynak yarı yarıya azaldı. Öte yandan ayrılan kaynak verimli kullanılamadı.
Grafik. MEB Yatırım Bütçesi
CİNAYETTE NELER YAŞANDI
19 yıllık süreçte MEB’in harcamaları daima tartışma konusu oldu. Sayıştay raporları, faaliyet raporları bu aksaklık ve usulsüzlükleri gün yüzüne çıkardı. Lakin kimi bakılırsavden almalar haricinde ne idari ne isimli soruşturma süreci kamuoyuna yansımadı. Evvelki bakanlardan birinin danışmanı olduğunu söz eden şahıs, bir bayan öğretmeni öldürdü. 3-4 yıl mahpustan daha sonra aniden hür bırakıldı. Bu bayan öğretmen ve cinayete karışan kişi ile ilgili tüm gerçekleri herkes bilse de kimse sesini çıkaramadı. Hesaplarında ne kadar para olduğu lisandan lisana konuşulsa da kimse yüksek sesle söyleyemedi. MEB’in bütçesini ilgilendiren işlere yöntemsiz olarak müdahil oldukları için bu sonuçlar ortaya çıktı. Öteki bir deyiş ile yolsuzluk, usulsüzlük yapanın yanına kar kaldı.
USULSÜZLÜK İÇİN HARCANAN PARALAR OKULLARIMIZIN PAKLIĞINA AKTARILAMADI
Her bakan yeni bir strateji ile yola çıksa da okullarımızın temel sıkıntıları bir türlü çözülemedi. Öncelikli sorunu paklık, güvenlik olan okullarımız mukadderatına terk edildi. Okul bütçeleri oluşturulamadığı için velilerden para toplanmaya devam edildi. Usulsüzlük için harcanan paralar okullarımızın paklığına aktarılamadı. Salgın devrinde bile okullarımızın hijyen sorunu çözülemedi. 2 milyar lira bütçe ayarlayıp uzaktan eğitim için gerekli olan tablet-bilgisayar, internet muhtaçlığı karşılanamadı.
NELER YAPILDI NELER YAPILABİLİRDİ
Fatih Projesine 8,5 milyar TL kaynak aktarıldı. Öğretmenlerin 3600 ek gösterge sorunu çözülemedi.
Özel okullara son 5 yılda 6,78 milyar dayanak verildi. 80 bin öğretmen ataması yapılarak bir yıllık maaşları verilemedi.
Çocuklarımızın tablet-bilgisayara muhtaçlığı olduğu devirde tasarım marifet atölyelerine milyonlar aktarıldı. Çocuklarımıza 2 milyon tablet alınamadı.
Plansız programsız ahbap çavuş alakası ile kurumların bütçeleri ayarlandı. Adaletli bir dağılımla okullarımızın temizlik-güvenlik sorunu çözülemedi.
MEB’in hesaplarında bulunması gereken paraları şahsî vadeli hesabında pahalandıran yöneticiler cezasız kaldı. İsimli soruşturma bile açılAmadı.
Olmayan öğrencileri taşımak için avuç dolusu paralar ödendi. MEB’in paraları taşıma yolsuzluğuna karışanların cebinde kaldı.
MEB’İN HAVUZ PROBLEMİ… J BLOK, H BLOK
bir daha her insanın bildiği fakat hiç kimsenin dillendiremediği bir havuz sorunu var MEB’in. yıllardır bu havuz sorunu çözülemedi. misyondan alınan işçinin tamamı MEB’in Beşevler’deki havuzuna gönderiliyor. Erkan Mumcu’dan bugüne havuzun işçi sayısı 400-500’ün altına inmiyor. Havuz ikiye ayrılıyor, J ve H blok havuzları…
Unvanınız Şef, Öğretmen, Şube Müdürü ise J Blok, Daire Lideri, Vilayet Müdürü, Genel Müdür ise H Blok’ta yeriniz ayırtılmış oluyor. Haftada bir sefer uğrayıp imzanızı atıyor ve havuzda emekliliği bekliyorsunuz. Bu uygulama bile MEB’in kaynaklarının nasıl verimsiz kullanıldığını ortaya koyuyor.
MEB’in kaynaklarının verimli kullanılmadığını ortaya koyan diğer bir uygulama da okullar içindeki ayrıcalık. Gereksinimden fazla imam hatip okulu açıldı. 20-30 öğrencisi olan okullar yaratıldı. Bu uygulama niçiniyle okul binaları tam kapasite kullanılamadı.
DÖRT SÜRECİ ÖĞRETEMEDİĞİMİZ ÇOCUKLARIMIZ YÜKSEKÖĞRETİME GİRDİ
Öte yandan yükseköğretimde de bütçe problemi bir türlü çözülemedi. Yükseköğretime ayrılan kaynak 2002 yılından buyana %22,34 oranında azaldı. Her kente birkaç üniversite projesi başarılı olamadı. Niteliksiz bir yükseköğretim sistemi ortaya çıktı. Dört süreci öğretemediğimiz çocuklarımız dört yıllık fakültelere girdi. Üniversiteye giren beş çocuktan 4’üne yurt imkanı sağlanamadı.
Eğitime verilen kıymetin üç göstergesi vardır. Bunlar; öğrenci başına düşen eğitim harcanmasının artması, eğitim bütçesinin artması ve eğitim harcamalarının ulusal gelire oranıdır. OECD ülkeleri ile karşılaştırdığımızda neredeyse üç öğede de son sıralarda olduğumuz görülüyor. Bizler çocuklarımıza yaşanabilir bir dünya bırakmak istiyorsak eğitimi öncelemememiz gerekiyor. Eğitim ekmek üzere su üzere birinci öncelikli sorun alanımız olmadığı sürece, çağdaş medeniyetlerin düzeyine ulaşma bahtımız olmayacaktır.
Eğitim alanı ve eğitim bütçesi denetim altına alınmalıdır. Eğitime ek kaynak aktarılmalı ve bu kaynağın verimli kullanılmasını sağlayacak bürokratların iş başına getirilmesi gerekir. Aksi biçimde torpille MEB’e yönetici atamak sorunu çözmeyecektir. MEB’in en başat prensibi liyakat ve ahlak olmalıdır. Ne diyordu Çinli filozof Konfüçyüs; “Ahlâk ve üçkağıtçılık, terazinin iki başka kefesinde yer alır; biri çıkarsa biri iner.”
Ali Taştan
ALINTIDIR
19 yıllık süreçte AKP iktidarı devrinde 8 Ulusal Eğitim Bakanı değişti. Bakanların ortalama ömrü 28 ay oldu. Eğitim sistemimizle ilgili var olan problemlere yenileri eklendi. Sistem değişikliklerinin yanında en hayli tartışılan mevzuların başında eğitime ayrılan bütçe birinci sırada yer aldı.
Eğitim harcamaları geleceğimizin inşasında fazlaca kıymetli bir yer tutsa da eğitimin yatırımlarına ayrılan kaynak istenilen seviyeye ulaşmadı. Eğitim bireyler içindeki ekonomik ve sınıfsal eşitsizliğin en aza indirilmesini sağlar. Fakat eşitliğin sağlanması için eğitime yeteri kadar kaynak aktarılması gerekir. 2002 yılından günümüze eğitim yatırımlarına ayrılan kaynak yarı yarıya azaldı. Öte yandan ayrılan kaynak verimli kullanılamadı.
Grafik. MEB Yatırım Bütçesi
CİNAYETTE NELER YAŞANDI
19 yıllık süreçte MEB’in harcamaları daima tartışma konusu oldu. Sayıştay raporları, faaliyet raporları bu aksaklık ve usulsüzlükleri gün yüzüne çıkardı. Lakin kimi bakılırsavden almalar haricinde ne idari ne isimli soruşturma süreci kamuoyuna yansımadı. Evvelki bakanlardan birinin danışmanı olduğunu söz eden şahıs, bir bayan öğretmeni öldürdü. 3-4 yıl mahpustan daha sonra aniden hür bırakıldı. Bu bayan öğretmen ve cinayete karışan kişi ile ilgili tüm gerçekleri herkes bilse de kimse sesini çıkaramadı. Hesaplarında ne kadar para olduğu lisandan lisana konuşulsa da kimse yüksek sesle söyleyemedi. MEB’in bütçesini ilgilendiren işlere yöntemsiz olarak müdahil oldukları için bu sonuçlar ortaya çıktı. Öteki bir deyiş ile yolsuzluk, usulsüzlük yapanın yanına kar kaldı.
USULSÜZLÜK İÇİN HARCANAN PARALAR OKULLARIMIZIN PAKLIĞINA AKTARILAMADI
Her bakan yeni bir strateji ile yola çıksa da okullarımızın temel sıkıntıları bir türlü çözülemedi. Öncelikli sorunu paklık, güvenlik olan okullarımız mukadderatına terk edildi. Okul bütçeleri oluşturulamadığı için velilerden para toplanmaya devam edildi. Usulsüzlük için harcanan paralar okullarımızın paklığına aktarılamadı. Salgın devrinde bile okullarımızın hijyen sorunu çözülemedi. 2 milyar lira bütçe ayarlayıp uzaktan eğitim için gerekli olan tablet-bilgisayar, internet muhtaçlığı karşılanamadı.
NELER YAPILDI NELER YAPILABİLİRDİ
Fatih Projesine 8,5 milyar TL kaynak aktarıldı. Öğretmenlerin 3600 ek gösterge sorunu çözülemedi.
Özel okullara son 5 yılda 6,78 milyar dayanak verildi. 80 bin öğretmen ataması yapılarak bir yıllık maaşları verilemedi.
Çocuklarımızın tablet-bilgisayara muhtaçlığı olduğu devirde tasarım marifet atölyelerine milyonlar aktarıldı. Çocuklarımıza 2 milyon tablet alınamadı.
Plansız programsız ahbap çavuş alakası ile kurumların bütçeleri ayarlandı. Adaletli bir dağılımla okullarımızın temizlik-güvenlik sorunu çözülemedi.
MEB’in hesaplarında bulunması gereken paraları şahsî vadeli hesabında pahalandıran yöneticiler cezasız kaldı. İsimli soruşturma bile açılAmadı.
Olmayan öğrencileri taşımak için avuç dolusu paralar ödendi. MEB’in paraları taşıma yolsuzluğuna karışanların cebinde kaldı.
MEB’İN HAVUZ PROBLEMİ… J BLOK, H BLOK
bir daha her insanın bildiği fakat hiç kimsenin dillendiremediği bir havuz sorunu var MEB’in. yıllardır bu havuz sorunu çözülemedi. misyondan alınan işçinin tamamı MEB’in Beşevler’deki havuzuna gönderiliyor. Erkan Mumcu’dan bugüne havuzun işçi sayısı 400-500’ün altına inmiyor. Havuz ikiye ayrılıyor, J ve H blok havuzları…
Unvanınız Şef, Öğretmen, Şube Müdürü ise J Blok, Daire Lideri, Vilayet Müdürü, Genel Müdür ise H Blok’ta yeriniz ayırtılmış oluyor. Haftada bir sefer uğrayıp imzanızı atıyor ve havuzda emekliliği bekliyorsunuz. Bu uygulama bile MEB’in kaynaklarının nasıl verimsiz kullanıldığını ortaya koyuyor.
MEB’in kaynaklarının verimli kullanılmadığını ortaya koyan diğer bir uygulama da okullar içindeki ayrıcalık. Gereksinimden fazla imam hatip okulu açıldı. 20-30 öğrencisi olan okullar yaratıldı. Bu uygulama niçiniyle okul binaları tam kapasite kullanılamadı.
DÖRT SÜRECİ ÖĞRETEMEDİĞİMİZ ÇOCUKLARIMIZ YÜKSEKÖĞRETİME GİRDİ
Öte yandan yükseköğretimde de bütçe problemi bir türlü çözülemedi. Yükseköğretime ayrılan kaynak 2002 yılından buyana %22,34 oranında azaldı. Her kente birkaç üniversite projesi başarılı olamadı. Niteliksiz bir yükseköğretim sistemi ortaya çıktı. Dört süreci öğretemediğimiz çocuklarımız dört yıllık fakültelere girdi. Üniversiteye giren beş çocuktan 4’üne yurt imkanı sağlanamadı.
Eğitime verilen kıymetin üç göstergesi vardır. Bunlar; öğrenci başına düşen eğitim harcanmasının artması, eğitim bütçesinin artması ve eğitim harcamalarının ulusal gelire oranıdır. OECD ülkeleri ile karşılaştırdığımızda neredeyse üç öğede de son sıralarda olduğumuz görülüyor. Bizler çocuklarımıza yaşanabilir bir dünya bırakmak istiyorsak eğitimi öncelemememiz gerekiyor. Eğitim ekmek üzere su üzere birinci öncelikli sorun alanımız olmadığı sürece, çağdaş medeniyetlerin düzeyine ulaşma bahtımız olmayacaktır.
Eğitim alanı ve eğitim bütçesi denetim altına alınmalıdır. Eğitime ek kaynak aktarılmalı ve bu kaynağın verimli kullanılmasını sağlayacak bürokratların iş başına getirilmesi gerekir. Aksi biçimde torpille MEB’e yönetici atamak sorunu çözmeyecektir. MEB’in en başat prensibi liyakat ve ahlak olmalıdır. Ne diyordu Çinli filozof Konfüçyüs; “Ahlâk ve üçkağıtçılık, terazinin iki başka kefesinde yer alır; biri çıkarsa biri iner.”
Ali Taştan
ALINTIDIR